ARTYKUŁY

Studiujesz, ale mieszkasz z rodziną a nie samotnie? Prawdopodobieństwo, że regularnie odwiedzasz dentystę (i dzięki temu masz zdrowsze zęby i dziąsła), jest większe, niż gdybyś mieszkał/a samotnie.

Do takiego wniosku doszli badacze z Japonii po obserwacji ponad 370 studentów. Naukowcy postanowili sprawdzić, czy rzeczywiście istnieje związek pomiędzy typem gospodarstwa domowego, zachowaniami związanymi ze zdrowiem jamy ustnej a stanem przyzębia, jak sugerowały to wyniki innych prac.

Studenci, którzy zostali zakwalifikowani do uczestnictwa w badaniu, mieli wykonane przeglądy jamy ustnej pod kątem zdrowia przyzębia – oceniono m.in. stopień krwawień podczas sondowania, głębokość kieszonek dziąsłowych, ogólny stan higieny jamy ustnej, zachowania związane ze zdrowiem jamy ustnej. Okazało się że studenci, którzy w trakcie nauki akademickiej mieszkali z rodzinami, częściej odbywali regularne kontrole u dentysty niż osoby mieszkające samotnie. Takie postępowanie miało wyraźny wpływ na lepszy stan przyzębia u uczestników badania. Więcej

Aż 16,7% osób borykających się z dentofobią, cierpi również na depresję, a niewiele mniej odczuwa nasilone lęki – do takich wniosków doprowadziły badania przeprowadzone przez American Association for Dental Research. Wszystko wskazuje na to, że dentofobia może stanowić istotny czynnik w powstawaniu depresji.

Dentofobia i depresja – statystyki

Badanie, o którym mowa, przeprowadzone zostało aż na 77 tysiącach osób przejawiających strach przed wizytą u stomatologa. Wśród nich byli zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Niemal każda z badanych osób borykała się z widocznymi ubytkami w zębach, a 5,7% ankietowanych nie posiadało ani jednego zęba własnego. Poprzez odpowiednio skonstruowane pytania naukowcy próbowali poznać kondycję psychiczną badanych osób. W odpowiedziach aż 16,7% respondentów przyznało, że odczuwa depresję, a 13,4% – nasilone lęki.

Głębszej analizie poddano osoby bezzębne. Wynikło z niej, że depresja u osób z całkowitym brakiem uzębienia występuje aż o 41,4% częściej niż u osób niemających problemów z zębami,  nasilone lęki – o 39,8% częściej, a depresja połączona z nasilonymi lękami – o 26% częściej. Z czego może wynikać tak wyraźne powiązanie pomiędzy dentofobią (zobacz badania na temat dentofobii), a zdrowiem psychicznym?

Błędne koło

Naukowcy tłumaczą, że wspomniane problemy to pewien rodzaj błędnego koła. Pacjenci cierpiący na dentofobię unikają wizyt u dentysty. Konsekwencją tego jest oczywiście zły stan zębów, który z roku na rok pogarsza się, prowadząc do coraz bardziej widocznych zaniedbań w uzębieniu. Świadomość problemu wywołuje u pacjentów dyskomfort psychiczny, może powodować bruksizm i wpływa na ich pewność siebie. Od tego już tylko krok do ograniczenia kontaktów towarzyskich, a to z kolei sprzyja powstawaniu depresji. Więcej

Śnieżnobiały uśmiech po zabiegu wybielania zębów to coś, na co patrzy się z przyjemnością. Nic więc dziwnego, że chcemy utrzymać ten efekt jak najdłużej. Pojawia się jednak pytanie – co możemy w tym kierunku zrobić? Odpowiedź tkwi w diecie i odpowiedniej pielęgnacji zębów wybielanych.

Biała dieta nie tylko przez pierwsze dni

Zaleceniem stomatologa na pierwsze dni po wybielaniu zębów jest tzw. biała dieta. Powinniśmy unikać wówczas spożywania barwiących napojów, takich jak kawa, herbata, Coca Cola, soki owocowe czy czerwone wino. Z codziennego menu trzeba też wyeliminować niektóre owoce, warzywa, a także sosy, które mogłyby zabarwić zęby. Bez obaw można jednak sięgać po nabiał, białe pieczywo, makaron, ryż czy też mięso.

Warto wiedzieć, że okres zwiększonej absorpcji barwników przez wybielane zęby u każdego może mieć różną długość. W przypadku niektórych osób trwa on nawet 2 tygodnie, a zatem jeśli zależy nam, aby efekt wybielania zębów utrzymał się jak najdłużej, nie warto prędko kończyć ze stosowaniem białej diety. Więcej

Mówi się, że owoce to samo zdrowie. Czy oby na pewno? Stomatolodzy wskazują, że kwasy zawarte w owocach mogą prowadzić do nadwrażliwości zębów, a nawet do kwasowej erozji szkliwa. Poznajmy jakie owoce najbardziej zagrażają zdrowiu naszych zębów oraz jakich zasad się trzymać, aby ograniczyć ich szkodliwość.

Dlaczego owoce szkodzą zębom?

Wszystko przez obecne w owocach kwasy. Znacząco obniżają one poziom pH w jamie ustnej. Następstwem tego jest demineralizacja i erozja szkliwa, a te z kolei prowadzą do nadwrażliwości zębów oraz do ich zwiększonej podatności na działanie bakterii.  Warto mieć świadomość, że owoce oddziałują na nasze zęby nie tylko w momencie ich spożywania. Obniżony poziom pH utrzymuje się bowiem jeszcze przez około pół godziny po zjedzeniu.

Owoce najbardziej bogate w kwasy to cytrusy. Zanim więc następnym razem sięgniemy po cytrynę, pomarańcz, grejpfruta, limonkę, ale także wiśnie, czereśnie, śliwki, maliny czy porzeczki, pamiętajmy o kilku ważnych zasadach. Więcej

Z badań wynika, że aż 52% wszystkich przypadków zapalenia przyzębia, jest spowodowanych paleniem – teraz bądź w przeszłości. Czynnikiem, który może znacząco wspomóc zdrowie i regenerację przyzębia, jest witamina D. Może ona zmniejszyć ryzyko rozwoju zapalenia przyzębia aż o 39%. Jest jednak jeden warunek: aby udało się tak wydatnie wspomóc zdrowie przyzębia nadwyrężone paleniem, trzeba rzucić nałóg.

Z analizy danych zdrowotnych byłych palaczy i osób niepalących wynika, że zwiększenie ilości witaminy D w diecie znacząco zmniejsza ryzyko zapalenia przyzębia w obu grupach. Co istotne, byli palacze mogą liczyć nawet na bardziej korzystny wpływ witaminy D na zdrowie przyzębia niż osoby, które nie paliły. Witamina D potrafi bowiem obniżyć ryzyko zapalenia przyzębia u byłych palaczy o 15% skuteczniej niż w przypadku osób, które nigdy nie paliły.

Dlaczego tak się dzieje, nie zostało na razie wyjaśnione. Niemniej, wyraźna korzyść, jaką można zapewnić przyzębiu poprzez suplementację witaminy D, może silnie motywować do rzucenia szkodliwego nałogu. Jest to ważne, gdyż palenie jest jednym z najsilniej działających negatywnie na dziąsła i przyzębie czynników zewnętrznych. Więcej

Zespół koreańskich naukowców przebadał wpływ bromeliny (BR), składnika aktywnego ananasa jadalnego (łac. Ananas comosus) o złożonym działaniu biologicznym, na hamowanie rozwoju raka jamy ustnej. Oceniano proapoptotyczny i cytotoksyczny wpływ różnych dawek BR na komórki raka płaskonabłonkowego jamy ustnej linii SCC-25 i Ca9-22. Rak płaskonabłonkowy jamy ustnej (oral squamous cell carcinoma; OSCC) jest najpowszechniejszym nowotworem jamy ustnej, chrakteryzującym się wysoką złośliwością i niską (<50%) przeżywalnością chorych.

Wyniki wcześniejszych badań nad bromeliną wskazywały m.in. na jej właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne, kardioprotekcyjne i wspomagające trawienie.

Bromelina, apoptoza i komórki raka jamy ustnej

Bromelina zawarta w owocach ananasa wykazuje szerokie spektrum działania na ludzki organizm. Pod tą nazwą kryje się rodzina enzymów proteolitycznych, które wykazują m.in. działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przeciwzakrzepowe. Uważa się, że leki działające przeciwzapalnie, proteolitycznie i hamująco na agregację płytek działają również hamująco na regulację wzrostu nowotworu i przerzutów. Według niektórych autorów, bromelina opóźnia wzrost komórek nowotworowych i hamuje tworzenie przerzutów. Pewne dowody sugerują, że bromelina działa jako modulator układu immunologicznego poprzez wzmacnianie upośledzonej cytotoksyczności monocytów w stosunku do komórek nowotworowych. Więcej

Ukazały się wyniki pierwszego na świecie badania, które potwierdziło, że wdychanie aromatu kawy obniża poziom stresu u pacjentów gabinetów stomatologicznych. Dobroczynny wpływ aromatu kawy widoczny był niezależnie od tego, czy ktoś lubił ten zapach i niezależnie od tego, czy kawę pił regularnie.

 Eksperyment przeprowadzono na ochotnikach, którzy mieli być poddani badaniu jamy ustnej połączonym ze zgłębnikowaniem, a następnie skalingowi. Czyli mogło być nieprzyjemnie, mogło pobolewać i wskutek tego mógł wzrastać poziom stresu.

Uczestników badań rozdzielono do dwóch grup. Przydzieleni do pierwszej grupy mieli wdychać rzeczywisty aromat kawy, natomiast do drugiej – aromat fikcyjny. Wszyscy uczestnicy badania po wypełnieniu kwestionariusza osobowego (badano w nim m.in. odczuwanie strachu przed dentystą i preferencje dotyczące picia kawy), poddani byli pomiarom ciśnienia krwi i tętna. Pobrano również od nich próbki śliny, w których oznaczono poziom dwóch biomarkerów stresu: kortyzolu oraz a-amylazy. Potem uczestnicy badania trafiali na salę zabiegową. Tam, w odległości około 60 cm od głowy pacjenta, umieszczano dyfuzor. Załączano go na cały czas trwania przewidzianych zabiegów stomatologicznych, czyli na około godzinę. Najpierw przeprowadzano badanie połączone ze zgłębnikowaniem, a następnie skaling. Po każdym zabiegu zadaniem pacjentów było ocenić swoje odczucia; badacze pobierali także próbki śliny do oceny poziomu biomarkerów stresu.

Taki eksperyment był przeprowadzany zawsze po południu, między 13:00 a 16:00 – aby zmniejszyć wpływ dobowych wahań poziomu kortyzolu i a-amylazy na wyniki badań laboratoryjnych. Więcej

Osoby z pełnym uzębieniem mają lepszą pamięć niż osoby posiadające braki zębów – na pozór abstrakcyjne stwierdzenie okazuje się być faktem potwierdzonym naukowo. Co ciekawe, zależność ta nie omija osób, które braki w naturalnym uzębieniu próbują zastąpić protezą. Przekonajmy się z czego wynika powiązanie pomiędzy zębami a jakością pamięci.

Zęby a pamięć

Badania przeprowadzone przez badaczy z Institute of Clinical Dentistry w Tromso i naukowców z Umea University oraz Stockholm University w Szwecji doprowadziły do ciekawych wniosków. Wśród 273 przebadanych znajdowały się zarówno osoby posiadające komplet zębów, jak i osoby z różnym stopniem braków w uzębieniu. Okazało się, że ci pierwsi cechują się średnio o 4% lepszą pamięcią w porównaniu do badanych, którzy posiadają mniej niż 20 zębów własnych. Co ciekawe, odkryta zależność występuje niezależnie od wieku badanych. Jak racjonalnie ją wytłumaczyć? Więcej

Leczenie ortodontyczne obarczone jest stosunkowo małym ryzykiem powikłań; najczęściej obserwowane są łagodne zmiany ograniczone do jamy ustnej i jej okolic. Ryzyko można minimalizować m.in. przez prawidłowe postępowanie przed i w trakcie leczenia. Leczenie poprzedza wnikliwe badanie, wywiad lekarski i szczegółowy instruktaż użytkowania aparatu oraz zasad higieny jamy ustnej i aparatu. Nie wolno zapominać, że prawidłowy przebieg terapii i jej wyniki zależą od ścisłego przestrzegania zaleceń lekarskich, regularnych wizyt kontrolnych, a także – gdy to konieczne – wizyt dodatkowych (w przypadku uszkodzenia aparatu, podrażnień/zmian na błonie śluzowej jamy ustnej itp.).

O ryzyku ewentualnych powikłań każdy pacjent informowany jest przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego (pacjent powinien wyrazić na nie zgodę po zapoznaniu się z planem terapeutycznym).

Odwapnienia zębów i urazy błony śluzowej

Do miejscowych powikłań leczenia ortodontycznego należą odwapnienia i próchnica zębów. Komplikacje dotyczące tkanek zębów najczęściej są następstwem nieprawidłowej techniki szczotkowania zębów, niewystarczającej częstotliwości zabiegów higienicznych, stosowania diety próchnicotwórczej i/lub podatności osobniczej.

Elementy aparatów ortodontycznych mogą przyczyniać się do dyskomfortu, podrażnień i urazów błony śluzowej jamy ustnej; czasem dochodzi do owrzodzeń śluzówki warg i policzków. Ryzyko powikłań tego rodzaju redukowane jest przez dokładne zagięcie elementów drucianych aparatów oraz stosowanie specjalnych wosków ochronnych lub silikonu ortodontycznego do oklejania zamków, okolic pierścieni i innych części aparatu podrażniających tkanki.

Każdy przypadek zagłębiania elementów aparatu w tkanki miękkie powinien być niezwłocznie zgłaszany ortodoncie. Więcej

Przyprawy nie zawsze mają zastosowanie jedynie w kuchni. Jedna z popularnych – kurkuma – stała się modna wśród domowych sposób na wybielanie zębów. Nie wszyscy miłośnicy tej metody mają jednak świadomość skutków, do jakich może prowadzić zbyt częste jej stosowanie. Dlaczego trzeba uważać?

Czy kurkuma wybiela zęby?

Tak, choć rezultaty wybielania kurkumą zazwyczaj widoczne są dopiero po kilku szczotkowaniach. Niemniej jednak, osoby praktykujące ten sposób wybielania zębów przyznają, że pozwala on uzyskać efekty zbliżone do tych, które zapewniają wykonywane w gabinecie stomatologicznym okresowe zabiegi czyszczenia zębów. Wspomniana przyprawa wykazuje bowiem właściwości ścierne, dzięki czemu skutecznie usuwa zgromadzony na zębach osad. Ale to nie wszystko – szafran indyjski, bo tak brzmi jej inna nazwa, posiada jeszcze cały szereg właściwości pozytywnie wpływających na zdrowie jamy ustnej. Zaliczamy do nich działanie przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, a także pomoc w usuwaniu płytki nazębnej i zapobieganie odkładaniu się osadu nazębnego. Jednak czy dobroczynne działanie kurkumy dla naszych zębów oznacza, że możemy stosować ją bez obaw? Więcej