Do badania żywotności miazgi służą testy termiczne, elektryczne oraz laserowo-dopplerowskie. Testy termiczne i elektryczne opierają się na  rejestrowaniu zdolności do przewodzenia włókien nerwowych, które wchodzą w skład pęczka naczyniowo-nerwowego. Stanowi on swoiste rusztowanie miazgi zęba.

BŻM (Badanie Żywotności Miazgi)

Testy te są proste w wykonaniu, jednak mogą dawać fałszywe wyniki, ponieważ badają one wrażliwość badanego zęba na bodźce termiczne i elektryczne, a nie samą żywotność miazgi. Wprawdzie żywa miazga daje objawy określonej wrażliwości zęba na ciepło, zimno i płynący prąd elektryczny, jednak zawsze istnieje dość duże prawdopodobieństwo pomyłki. Niezmieniona chorobowo miazga odpowiada bólem na działanie bodźca. Wraz ze wzrostem siły bodźca, następuje wzrost intensywności bólu. Zdrowa miazga przestaje reagować bólem natychmiastowo po usunięciu bodźca. Jeżeli ból w odpowiedzi na  bodziec przedłuża się, to ma to zwykle związek z obecnością stanów zapalnych, często rozległych.

Test na ciepło

wykonywany jest za pomocą rozgrzanego ćwieka gutaperkowego, który przykłada się do powierzchni zęba. Powierzchnię zęba należy posmarować lubrykantem przed dotknięciem gutaperką. Jeżeli zachodzi wzmożona reakcja na ciepło powinno się wykonać także reakcje na zimno. Jeśli przy zwiększonej odpowiedzi na ciepło ząb nie wykazuje wrażliwości na zimno, lub reakcja ta jest bardzo słaba to wskazuje to na rozległe ropne zapalenia miazgi, w której występują ogniska martwicy lub jest ona w stanie rozpadu zgorzelinowego.

Test na zimno

wykonuje się poprzez dotknięcie powierzchni zęba watą nasączoną chlorkiem etylu. Test ten ma często charakter eliminacyjny, jeżeli wcześniej wystąpiła wzmożona reakcja na ciepło. W metodzie tej stosuje się też kryteria wg Mumforda, gdzie 0 –  oznacza brak reakcji, 1 – reakcję słabą, 2 – reakcją średnią, wyraźnie wyczuwalną, 3 – reakcje silną i przykrą dla pacjenta. Zęby powinno się izolować od dostępu wilgoci poprzez użycie wałków ligniny i/lub  ślinociąg.

Test elektryczny

W tym badaniu wykorzystywany jest prąd Faradaya, jest on przytłumiony w takim stopniu, że fala drażniąca nie dochodzi do ozębnej. Reakcja miazgi zależy od stanu  w jakim się ona znajduje oraz  intensywności działającego na nią bodźca ( napięcia i natężenia prądu). Próg pobudliwości zęba określa się za pomocą najsłabszego bodźca, przy jakim reaguje ona bólem. Dla prawidłowej miazgi próg ten nie przekracza 40 µA, a dla  dla ozębnej około 260 µA. Reakcja zdrowej miazgi wzrasta wraz ze wzrostem siły działania bodźca. Obniżenie progu pobudliwości miazgi wskazuje na jej zwiększona wrażliwość, co miejsce w stanach chorobowych. Zwiększenie progu pobudliwości, wskazuje na obniżenie wrażliwości  miazgi. W ostrych zapaleniach miazgi obserwuje się znaczne zwiększenie reakcji miazgi na bodźce, a w schorzeniach przewlekłych reakcja miazgi jest znacznie obniżona. Na początku stanów zapalnych przebiegających bezobjawowo badanie elektryczne wykazuje prawidłowy próg pobudliwości. Zęby objęte całkowitą martwicą miazgi lub jej zgorzelą nie reagują na bodźce elektryczne. Zachowanie odpowiedniego progu pobudliwości miazgi ma czasem miejsce dla zębów dotkniętych rozpływną martwicą miazgi, ponieważ rozkładająca się masa zgorzeli jest swoistym płynem elektrolitowym i przewodzi prąd, który dochodzi do tkanek okołowierzchołkowych, które odpowiadają bólem. Ponieważ ani badanie bodźcami termicznymi ani elektrycznymi nie są wystarczająco dokładne i nie można określić dzięki nim rodzaju zapalenia zęba trzeba powtarzać każdy test co najmniej dwukrotnie. Badania prądem faradycznym nie zaleca się stosować u dzieci, ponieważ reaktywność zębów jeszcze nie rozwiniętych na bodźce elektryczne jest uzależniona od stopnia rozwoju korzeni, a dzieci korzenie nie są zwykle do końca wykształcone.

Więcej

Ergonomia to nauka badająca relacje pomiędzy człowiekiem a elementami obecnymi w procesie wykonywanej przez niego pracy, z gr. ergon = praca, a nomos = prawo. Ergonomia zajmuje się zarówno pracą fizyczną, jak  i umysłową – o klasyfikacji danej pracy do jednej z tych kategorii decyduje przewaga organów w niej wykorzystywanych – wykonywanie większości czynności przez mięśnie cechuje pracę fizyczną, natomiast w pracy umysłowej praca mózgu i układu nerwowego góruje nad pracą wykonywaną przez mięśnie.

Pracę fizyczną można podzielić na statyczną – wtedy, gdy pojawia się napięcie mięśni bez ich skurczu, i dynamiczną – mięśnie wykonują ruchy. Praca stomatologa zaliczana jest do czynności bardzo precyzyjnych, gdzie wykorzystuje się zarówno mózg i układ nerwowy – do kontroli ruchów rąk przy pracy narzędziami, jak i pracę mięśni – głównie są to mięśnie kończyn górnych i kręgosłupa. Ważnym czynnikiem wpływającym na ergonomię pracy jest urządzenie gabinetu, rozmieszczenie fotela, asystora i szafek, a także natężenie światła, w jakim stomatolog pracuje. Dla ułatwienia stomatologom pracy ergonomicznej opracowano szereg zasad, których przestrzeganie pozwala na mniejszą eksploatację fizyczną i psychiczną organizmu, co w dalszej perspektywie zapewnia lepszy stan zdrowia i samopoczucia.

W celu ograniczenia napięcia mięśni opracowano klasy podparcia – pomagają one utrzymać precyzję ruchów na wysokim poziomie. Wyróżnia się pięć stopni podparcia, zależnie od zaangażowanych w nie części ciała:
•    I stopień – to podparcie palców o części jamy ustnej
•    II stopień – stanowi podparcie dłoni i nadgarstka o części twarzy pacjenta
•    III stopień – jest to podparcie łokci, np. o własny tułów, oparcie fotela lekarza
•    IV stopień – obejmuje podparcie tułowia, miednicy i ud
•    V stopień – jest to podparcie stóp o podłogę.

Racjonalne wykorzystanie możliwości ruchu kończyn w pracy przy pacjencie pozwala na ograniczenie zużycia energii, a co za tym idzie na zmniejszenie zmęczenia mięśni w trakcie wykonywania zabiegów. W ergonomicznej pracy stomatologa wyróżnia się pięć klas ruchów:
•    Klasa I   – ruch palców,
•    Klasa II  – ruch palców i nadgarstka,
•    Klasa III – ruch palców, nadgarstka i łokcia,
•    Klasa IV – ruch całego ramienia,
•    Klasa V  – ruch ramienia i tułowia
natomiast dąży się przede wszystkim do ograniczenia klas czwartej i piątej, które są najbardziej męczące w trakcie długiej pracy. Użycie tych dwóch ostatnich klas ruchu minimalizuje się poprzez odpowiednie przygotowanie sprzętu i narzędzi dla każdego pacjenta, oraz pracę z asystą.

Więcej

Leczenie kanałowe polega na trepanacji stropu komory zęba w celu usunięcia zainfekowanej miazgi komorowej i korzeniowej. Następnie przystępuje się do opracowania kanałów korzeniowych.

Obecnie stosuje się całe spektrum metod preparacji kanałów, służą temu metody chemomechaniczne. Polegają one na naprzemiennym opracowywaniu kanałów narzędziami ręcznymi lub maszynowymi i przepłukiwaniu kanału środkami chemicznymi, takimi jak: podchloryn sodu, sól fizjologiczna, woda utleniona, wersenian sodu, czy  kwas cytrynowy. Niezależnie od wybranej techniki opracowywania kanału należy zawsze pamiętać o jego częstym przepłukiwaniu, w przeciwnym razie kanał może ulec zatkaniu opiłkami i nie będzie możliwe jego poprawne opracowanie, co może w przyszłości skutkować powikłaniami po leczeniu endodontycznym. Kolejnym istotnym elementem przy opracowywaniu kanału zęba o którym nie wolno zapomnieć jest nałożenie lubrykantu na narzędzia, którymi pracujemy. Nigdy nie wolno pracować narzędziami w kanale bez ich nawilżania. Stała wilgotność pracujących narzędzi sprawia, że opiłki twardych tkanek zęba oraz resztki miazgi zlepiają się wokół używanych instrumentów, ułatwia to ich usuwanie. Usuwanie zakażonych resztek tkanek kanału zęba jest elementem od którego w dużej mierze zależy powodzenie leczenia endodontycznego.

Metoda step-back

Step-back (z ang. step-back = „krok do tyłu”) polega na opracowywaniu kanału korzeniowego zęba stopniowo pilnikami o coraz większej grubości, zaczynając od pilnika najcieńszego. Pracę zaczyna się od wierzchołka idąc w stronę koronowej części kanału zęba.
Zanim przystąpi się do opracowywania kanału należy zmierzyć długość roboczą kanału, za pomocą pilnika o małej grubości. Długość robocza kanału to odcinek mierzony od punktu odniesienia do otworu wierzchołkowego kanału korzenia. Punktem odniesienia jest zwykle guzek na powierzchni żującej zęba, ale w przypadku braku guzków wybiera się inny charakterystyczny punkt. Pilnik, który jest użyty do mierzenie długości musi mieć nałożony stoper. Do pomiaru długości kanału można użyć endometru, lub tylko pilnika i linijki. Endometr jest szczególnie korzystny przy mierzeniu kanałów zakrzywionych. Wyklucza to sytuację, w której pilnik użyty do mierzenia zatrzymuje się w zakrzywieniu kanału, zamiast na jego wierzchołku. W przypadku niewykorzystywania  endometru dojście do wierzchołka kanału zgłasza zwykle pacjent, który czuje ukłucie.  Celem metody step-back jest uzyskanie stożkowatego kształtu kanału bez powstawania stopni. Lekarz używa następujących po sobie kolejnych coraz większych rozmiarów pilników. Każdy pilnik odcina i usuwa coraz większą ilość zębiny. Wyrównanie ścian kanału osiąga się poprzez pracę coraz większymi narzędziami an coraz mniejszą długość. Metoda step-back jest czasochłonna, ponieważ po użyciu każdego pilnika o większym rozmiarze wymagana jest rekapitulacja. rekapitulacja polega na dojściu pilnikiem głównym (MAF) na pełną długość kanału w celu sprawdzenia jego drożności. Należy bardzo dokładnie przepłukiwać kanały, aby uniknąć zapchania kanału resztkami opiłków powstających z tkanek obecnych w kanale korzeniowym. Ujścia kanałów opracowuje się wiertłami Gates-Gliddens na końcu procedury, zaczynając od wierteł z numerem 2.

Pasywna technika step-back

Metoda ta wykorzystuje pilniki Kerra obracane od 1/8 do 1 pełnego obrotu, bez wyczuwalnego oporu z lekkim naciskiem w stronę wierzchołkową. W tej technice stosuje się coraz grubsze narzędzia Kerra, aby osiągnąć względnie niewielkie wyrównanie powierzchni  kanałów przed zastosowaniem wierteł typu Gates-Gliddens o nr 2 i 3. Należy powtórnie zweryfikować długość roboczą kanału. Obróbka kanału w części wierzchołkowej następuje poprzez użycie kolejno coraz większych pilników i ich rotację w zakresie od 1/8 do 1 części pełnego obrotu. Użyte narzędzia mają poruszać się bez wyczuwalnego oporu. Ostateczna preparacja kanału następuje poprzez złączenie opracowanych części korzeniowych i koronowych kanału, tak, że powierzchnia jego ścian jest gładka i pozbawiona stopni.

Więcej

Znajdź i oceń swojego stomatologa… Dodaj gabinet jeśli go nie odnalazłeś. Wszystko zajmie Ci tylko kilkanaście sekund! Ranking dentystów z całej Polski na dentysta.eu:

Jak przyjąć pacjenta z Niemiec i poprawnie rozliczyć się z niemiecką Kasą Chorych?

Polskie gabinety stomatologiczne skutecznie przyciągają wielu pacjentów z zagranicy; największy odsetek pacjentów spoza kraju stanowią Niemcy. Niemieckie Kasy Chorych refundują osobom płacącym składki dużą część kosztów leczenia, także stomatologicznego. Wielu obywateli Niemiec leczy się u polskich dentystów, głównie ze względu na różnice w cenie usług w Polsce i w Niemczech. Niemcy chętni korzystają z szerokiej gamy usług protetycznych oferowanych w polskich gabinetach stomatologicznych – częściowa refundacja kosztów leczenia pozwala im na wybór wysokiej jakości protez i innych uzupełnień. Pacjenci zza zachodniej granicy najchętniej decydują się na porcelanowe uzupełnienia, zwykle są to protezy i mosty.

Podczas przyjmowaniu pacjentów obcojęzycznych bardzo korzystna jest znajomość języków obcych oraz posiadanie przetłumaczonego na język obcy kwestionariusza zdrowia pacjenta. Korzystając z kwestionariusza w języku obcym mamy pewność, że pacjent świadom jest zadawanych mu pytań, dotyczących jego stanu zdrowia. Jeżeli lekarz nie ma opanowanego w wystarczającym stopniu języka obcego, który umożliwia mu porozumiewanie się z pacjentem, to wizyta powinna odbywać się w obecności tłumacza. Wynajęcie tłumacza leży już w kwestii pacjenta. Możliwość porozumienia się z pacjentem jest konieczna, aby uniknąć nieporozumień, które nierzadko prowadzą do wnoszenia pozwów sądowych. Nie należy nigdy przyjmować pacjenta zagranicznego przed wypełnieniem i podpisaniem przez niego kwestionariusza zdrowia.

Pacjenci z Niemiec rozliczają się ze swoimi Kasami Chorych na podstawie formularza planu leczenia i jego kosztorysu (Heil- und Kostenplan). Formularz ten obejmuje przegląd jamy ustnej, propozycję planu leczenia, oraz szacunkowych kosztów związanych z leczeniem. Formularz ten jest stosowany głównie przy leczeniu protetycznym. Lekarz określa stan uzębienia pacjenta oraz procedury, które należy koniecznie wykonać przed przystąpieniem do wykonania pracy protetycznej. W odpowiednich polach formularza leczenia należy wstawić symbole określone w legendzie. We wzorze druku zawarte są pola odpowiadające poszczególnym zębom, wg klasyfikacji FDI. Np. należy wpisać K – dla zębów, na których będą wykonywane  korony w rubryce TP, ponieważ litera K figuruje w opisie jako korona protetyczna, a rubryka TP służy do oznaczania planowanej terapii. Pozostałe oznaczenia opisują już obecne w jamie ustnej pacjenta  i zaplanowane przez stomatologa wypełnienia i uzupełnienia. Bardzo ważna przy wpisywaniu jest wielkość liter – mówi ona o tym, czy leczenie zostało już wcześniej wykonane, czy dopiero zostało zaplanowane. Ze względu na warianty podobnych do siebie symboli korzystne jest czytelne wypełnianie pól druku. Tłumaczenie planu leczenia i kosztorysu można zamówić u tłumacza – formularz ten jest stosowany już od kilku lat i nie ulega zmianie, stanowi korzystną inwestycję, ponieważ każdego roku pojawia się w polskich gabinetach dentystycznych coraz więcej takich pacjentów, zwłaszcza w okresie letnim, kiedy więcej Niemców przyjeżdża spędzić u nas urlop.

Więcej

Uzębienie ludzkie wykazuje trzy charakterystyczne cechy: heterodoncję, tekodoncję, difiodoncję.

Heterodoncja – zróżnicowanie kształtu zębów, cecha ta jest typowa dla większości ssaków, w przeciwieństwie do homodoncji – jednakowego kształtu wszystkich zębów, jest ona charakterystyczna dla ryb, płazów i gadów.
Tekodoncja – to osadzenie zębów w zębodołach szczęki i żuchwy – cecha ta jest również typową cecha wszystkich ssaków.
Difiodoncja – to wyrzynanie się dwóch pokoleń zębów: najpierw zębów mlecznych (dentes decidui sive lactei), które są następnie zastępowane zębami stałymi (dentes permanentes). Uzębienie mleczne człowieka składa się z 20 zębów: ośmiu zębów siecznych,  czterech kłów oraz ośmiu zębów trzonowych. Zęby przedtrzonowe nie występują w uzębieniu mlecznym. Uzębienie stałe liczy zwykle 32 zęby; 8 zębów siecznych, 4 kły, 8 zębów przedtrzonowych oraz 12 trzonowych, jednak coraz częściej obserwuje się brak występowania zawiązków zębów trzonowych trzecich u młodych ludzi. Zęby człowieka są dostosowane do rodzaju spożywanego przez niego pokarmu. Ludzie jako organizmy wszystkożerne posiadają wszystkie cztery typy zębów – zęby sieczne (dentes incisivi), kły (dentes canines), zęby przedtrzonowe (dentes premolares) oraz trzonowe (dentes molares). Poszczególne typy zębów różnią się od siebie kształtem – zęby sieczne przystosowane są do cięcia pokarmu, a kły do jego rozrywania, dlatego posiadają brzegi sieczne. Pozostałe zęby służą mieleniu pokarmu, dlatego posiadają powierzchnie żujące, które dzięki guzkom i bruzdom działają przy wzajemnym kontakcie jak tarka. Największym zębem człowieka jest pierwszy trzonowiec dolny – 36/46. Najdłuższym zębem jest kieł górny – 13 / 23, a najmniejszym ząb sieczny dolny przyśrodkowy.

Zęby prawe i lewe w danym łuku są swoim lustrzanym odbiciem. Do rozróżniania zębów strony prawej od zębów strony lewej służą trzy cechy Mühlreitera:
•    cecha korzenia – korzeń odchyla się w kierunku dystalnym od długiej osi zęba, w stronę, z której pochodzi
•    cecha krzywizny (wypukłości korony) – charakterystyczna dla górnych siekaczy i kłów. Po stronie mezjalnej zęba występuje większa krzywizna niż po stronie dystalnej.
•    cecha kąta brzegu siecznego – Kąt jaki tworzy brzeg sieczny z powierzchnią styczną korony, jest po stronie mezjalnej ostrzejszy niż po stronie dystalnej (wierzchołek kąta bocznego jest zaokrąglony), jest ona bardzo wyraźna w zębach siecznych górnych.
Oprócz cech Mühlreitera charakterystyczne jest także:
•    pochylenie koron zębów żuchwy w stronę językową
•    wygięcie linii szyjki zęba, które jest bliższe brzegowi siecznemu w kłach i zębach siecznych lub powierzchni żującej w zębach przedtrzonowych i trzonowych.

Zęby sieczne i kły posiadają brzeg sieczny oraz cztery powierzchnie: przedsionkową  / wargową (facies vestibularis / labialis), językową (facies lingualis), mezjalną – bliższą (facies mesialis) oraz dalszą (facies distalis). Zęby przedtrzonowe i trzonowe posiadają pięć powierzchni – cztery identyczne jak w zębach siecznym i kłach oraz występującą zamiast brzegu siecznego powierzchnię okluzyjną (żującą). Korzenie nie są ustawione w prostolinijnie do przedłużenia koron, lecz w zębach przednich odchylają się bocznie, w tylnych – dotylnie: korzeń jest więc odchylony w kierunku następnego zęba.

Więcej

Korony, mosty, uzupełnienia typu inlay i outlay – teraz bez konieczności pobierania wycisku!

Cerec

Dzięki wprowadzonej przed kilkoma miesiącami technice trójwymiarowego obrazowania cyfrowego koron zębów stało się możliwe tworzenie i zakładanie koron pełnych i częściowych, licówek, uzupełnień typu inlay lub outlay w ciągu jednej wizyty bez pobierania wycisków. Mocną pozycję na rynku uzyskały urządzenia Cerec 3D włoskiej firmy Sirona oraz Nobel Procera Scanner firmy Nobel Biocare.

Urządzenie Nobel Procera Scanner wykorzystuje holografię konoskopową – wiązka światła przechodzi dwukrotnie przez polaryzatory, przy przejściu przez kryształ konoskopowy i po wyjściu z niego, następnie zostaje odbita od powierzchni zęba i zarejestrowana przez komputer. System działa w trzech stadiach: pobranie obrazu, jego obróbka cyfrowa i produkcja odbudowy. Cerec 3D frimy Sirona używa do tworzenia obrazu trójwymiarowego  podczerwieni. W skład zestawu wchodzi urządzenie dla stomatologa – Cerec Connect  jest to konsola z kamerą wewnątrzustną na podczerwień, tworzącą trójwymiarowy obraz wraz z oprogramowaniem, oraz sprzęt dla technika dentystycznego – inLab System. Działanie tego sprzętu jest oparte na technologii cyfrowej.

W obu systemach lekarz stomatolog pobiera cyfrowy obraz wybranego do uzupełnienia zęba pacjenta – zarejestrowany obraz jest następnie przetwarzany cyfrowo i wyświetlany na  monitorze lekarza, później następuje zapisanie go w formie pliku. Przy pracy z urządzeniem Cerec 3D pokrywa się wybrany ząb specjalnym proszkiem. Oprócz rejestrowanie kształtu korony zęba odczytywany jest także kolor szkliwa. Zapewnia to doskonałe dobranie odcienia – jest on identyczny z naturalnym. W obu systemach możliwe jest oglądanie wszystkich powierzchni pobranego obrazu 3d, pod dowolnym kątem. Plik przekazywany jest do laboratorium. Technik dentystyczny umieszcza plik w urządzeniu inLab. Komputerowy system zawarty w nim przetwarza obraz z pliku na współrzędne dla obrabiarki MC XL, następnie do urządzenia wprowadzany jest bloczek porcelanowy, z którego powstanie korona, bądź inne uzupełnienie protetyczne. Obrabiarka pracuje z dokładnością do 25 mikronów, zapewniając nieosiągalna dla człowieka precyzję wykonania odbudowy protetycznej.

Firmy oferuje bloczki pełnoceramiczne w pełnej gamie kolorystycznej i w różnych  rozmiarach. Urządzenie wykorzystuje bloczki firm Sirona, Vita – Mark II, Ivoclar Vivadent – Express. Bloczki te produkowane są z mączki skaleniowej. W ofercie  są bloczki jednokolorowe i cieniowane. Oprogramowanie dopasowuje minimalną  wielkość bloczka do wymiarów zęba pacjenta, dzięki temu uzyskuje się dużą oszczędność materiału. Odbudowa może zostać dodatkowo wygładzona wiertłami z nasypem diamentowym lub za pomocą pasty polerskiej rekomendowanej do ceramiki. W systemie CEREC 3D można także wykorzystywać dikrzemianową ceramikę szklana IPS, produkowana przez firmę Ivoclar Vivadent. Odbudowy wykonane z tego materiału mają wytrzymałość mechaniczną wynoszącą 360 MPa. Wytwarzanie odbudowy z zastosowaniem urządzenia CEREC 3D trwa około 20 minut.

Więcej

Wyjazd na urlop: walizka spakowana, dom ubezpieczony, dokumenty i legitymacje ubezpieczeniowe uaktualnione. W zasadzie wszystko powinno być pod kontrolą, nawet zaufana osoba do podlewania kwiatków jest już umówiona. Telefony do biura podróży, do ubezpieczyciela oraz lekarza domowego pieczołowicie wpisane do notatnika i w komórkę (tak na wszelki wypadek). Teraz wystarczy staropolskim zwyczajem usiąść na chwilę przed podróżą i w zasadzie można jechać. Czy rzeczywiście?

Przezorny… wypoczywa lepiej

Planowanie urlopu zaczynamy często zaraz po powrocie z poprzedniego. W końcu to najbardziej wyczekiwany czas w roku, siła napędowa do tego, by znaleźć w sobie dość energii do pracy przez następne miesiące. Myślimy o wielu rzeczach – organizujemy wyjazd w najdrobniejszych szczegółach, przygotowujemy się, np. u kosmetyczki, fryzjera, uzupełniamy braki w apteczce. Niestety w grafiku przygotowań urlopowych bardzo rzadko umieszczamy wizytę u stomatologa. A dotkliwy ból zęba może zmienić wymarzone wakacje w prawdziwy koszmar.
„Rzeczywiście, ból zęba w czasie wakacji, zwłaszcza za granicą, może być prawdziwą udręką. Nie jest jednak tak, że pojawia się niespodziewanie. Jeśli zaniedbamy kontrole stomatologiczne, taka niespodzianka może się zdarzyć. A czasem znajdujemy się przecież w miejscu, w którym trudno liczyć na znalezienie odpowiedniego stomatologa. Do naszego centrum dzwoniła kiedyś pacjentka z bólem, przebywająca na urlopie w Tybecie. Próbowaliśmy jej pomóc w znalezieniu odpowiedniego gabinetu, jednak warunki sanitarne w tych, które udało się zlokalizować, pozostawiały wiele do życzenia. Ostatecznie skonsultowaliśmy z nią zawartość apteczki i jakoś udało jej się przetrwać przez kolejny tydzień. Jednak – kiedy prosto z lotniska – przyjechała do naszego centrum, nie opowiadała o egzotycznym urlopie w dalekim kraju, tylko o przyziemnym bólu, który zniweczył większość jej planów turystycznych.” – opowiada Agnieszka Szygenda, właścicielka poznańskiego centrum stomatologii Orident.
Aby uniknąć takich przygód, wystarczy regularnie kontrolować stan jamy ustnej u stomatologa. Bo nawet leczenie poważnych problemów stomatologicznych można zaplanować tak, by podczas wakacji nie spotkały nas żadne niemiłe niespodzianki. „Tak naprawdę na zdrowie jamy ustnej mają wpływ takie elementy, jak: dieta, codzienna higiena, regularne kontrole u lekarza oraz higienizacja zębów, czyli usuwanie kamienia i osadu. Jeśli zadbamy o wszystkie, ryzyko wystąpienia wakacyjnych, przykrych niespodzianek spada niemal do zera.” – tłumaczy właścicielka Orident. Co ważne zabezpieczenie się przed niespodziewanym bólem zębów nie oznacza od razu konieczności wyleczenia wszystkich dolegliwości, choć oczywiście taka sytuacja byłaby najlepszym rozwiązaniem. Czasem wystarczy po prostu przezorność.

Więcej

W klasycznej medycynie, która korzystającej z aparatury diagnostycznej, zmiany w wyglądzie języka są często bagatelizowane. Pozornie wydaje się to usprawiedliwione, skoro tomograf komputerowy czy ultrasonograf pozwalają zajrzeć nawet w najbardziej niedostępne zakamarki ludzkiego ciała i dokładnie określić miejsce, w którym czai się choroba. Tymczasem właśnie na języku można dostrzec pierwsze symptomy wielu dolegliwości. O czym zatem mogą świadczyć zmiany na języku?

Brodawki na języku

Aby to stwierdzić najpierw przybliżymy sobie prawidłową anatomię tego narządu.
W budowie języka można wyróżnić nasadę, trzon i koniec. Na trzonie języka wyróżnia się grzbiet oraz powierzchnię dolną. Trzon języka oddzielony jest od nasady bruzdą graniczną w kształcie litery V. Na jej środku znajduje się wpuklenie tzw.otwór ślepy. Bruzda pośrodkowa dzieli grzbiet na symetryczne połowy. Język zbudowany jest z mięśniówki poprzecznie prążkowanej oraz zrębu łącznotkankowego. Włókna mięśniowe ułożone są w trzech kierunkach: osi długiej języka, w poprzek do niej i w pionie. Przyczepy mięśni zewnętrznych języka stanowią łącznotkankowe rozcięgno języka i kości czaszki. Język w całości pokryty jest błoną śluzową pokrytą nabłonkiem wielowarstwowym płaskim. Na stronie grzbietowej tworzy ona uwypuklenia-brodawki.

Wyróżnia się następujące rodzaje brodawek:
•    brodawki nitkowate – najdłuższe (do 3 mm długości) pokryte nabłonkiem rogowaciejącym, tworzą one nalot, znajdują się w nich receptory dotyku;
•    grzybiaste – znajdujące się na górno-tylnej części trzonu, pokryte nabłonkiem nierogowaciejącym, zawierają receptory smaku;
•    brodawki liściaste – znajdują się na górno-bocznej powierzchni języka, zawierają receptory smakowe;
•    brodawki okolone – położone są w jednym szeregu przed bruzdą graniczną, otoczone rowkiem i pokryte nabłonkiem nierogowaciejącym, zawierają receptory smaku i gruczoły surowicze.

Język unerwiony jest w trojaki sposób ruchowo, czuciowo oraz smakowo.
•    ruchowo przez nerw podjęzykowy n. XII,
•    czuciowo przez nerw językowy (gałąź nerwu trójdzielnego V3), językowo-gardłowy n. IX oraz krtaniowy górny (gałąź nerwu błędnego n. X),
•    włókna smakowe struny bębenkowej (gałęzi nerwu twarzowego n. VII), przewodzą wrażenia smakowe z brodawek grzybiastych drogą nerwu językowego z brodawek liściastych i okolonych włókna nerwu językowo-gardłowego.

Diagnoza z języka plasuje się na równej pozycji z innymi technikami diagnostycznymi. Można stwierdzić, że obraz języka przedstawia faktyczny i długo trwający stan organizmu, mniej wrażliwy na krótkotrwałe wpływy zewnętrznych czynników patologicznych. Jest on w związku z tym bardzo użyteczny w ocenie dynamiki choroby oraz duże znaczenie w rokowaniu. Jej wadą jest stosunkowo mała precyzja, co do lokalizacji narządowej określonej patologii. Często nie język „nie pokazuje” całości złożonego obrazu chorobowego, lecz jego część lub też pewien etap rozwoju choroby. Ważne jest, zatem zintegrowanie wyników badania uzyskanych różnymi technikami.
W celu zbadania języka warto zastosować się do kilku ogólnych zasad przydatnych w diagnozowaniu tego narządu. Pacjenta prosi się, aby wysunął język najdalej jak potrafi, ale bez nadmiernego użycia siły, ponieważ zbytnie napięcie mięśni może zafałszować obraz. Język powinno się wysuwać na krótko (kilkanaście sekund) i w razie potrzeby powtórzyć czynność kilka razy w krótkich odstępach czasu. Wcześniej warto zalecić pacjentowi, aby nie spożywał pokarmów, które mogą zabarwić grzbiet języka. Należy pamiętać, że faktyczny wygląd języka mogą fałszować przyjmowane przez pacjenta leki, w związku, z czym istotne jest dokładne zebranie wywiadu z pacjentem.

Więcej

Analiza przedzabiegowa, czyli czynności, jakie należy wykonać przed przystąpieniem do ekstrakcji zęba. Ekstrakcja, czyli usuwanie zębów to zabieg chirurgiczny stosunkowo prosty i najczęściej wykonywany w gabinetach stomatologicznych.

Jego istotą jest przerwanie ciągłości włókien ozębnej łączącej ząb z kością i wyjęcie go z zębodołu. Z pozoru prosta procedura medyczna potrafi jednak stwarzać wiele problemów, których źródłem może być zarówno budowa anatomiczna zęba jak też niewłaściwa technika zabiegu. Przystępując do usunięcia zęba należy ustalić wskazania i ewentualne przeciwwskazania do wykonania tego zabiegu.
Trzeba pamiętać, że każda ekstrakcja jest postępowaniem chirurgicznym, w trakcie, którego lub po którym mogą wystąpić powikłania ogólne i miejscowe, dlatego tak ważna jest ocena przedzabiegowa szczegółów dotyczących nie tylko samego zęba, ale całego pola operacyjnego.

•    DOSTĘP DO POLA ZABIEGOWEGO

W przypadku, kiedy jest ograniczony nawet prosta ekstrakcja kleszczami może wymagać zabiegu chirurgicznego. Powody utrudnionego dostępu mogą być różne, ale głównie wynikają z
•    Trudności z rozwieraniem szczęk, co jest szczególnie ważne w przypadku ekstrakcji zębów tylnych. Problemy te mogą być spowodowane zakażeniami zębopochodnymi mięśni żwaczowych, zaburzeniami ze strony stawów skroniowo-żuchwowych, przykurczami wynikającymi ze zwłóknienia mięśni.
•    Położenie zęba w łuku, nawet, gdy jest on anatomicznie na swoim miejscu w przypadku zębów trzonowych trzecich również stwarza nie lada problemy. Głównie polegają one na fakcie, iż podczas szerokiego rozwarcia ust u pacjenta wyrostek dziobiasty umiejscawia się w okolicy drugiego i trzeciego zęba trzonowego szczęki, co utrudnia instrumentację.
•    Znaczne stłoczenie zębów w łuku zębowym powoduje ograniczenia w dostępności do korony zęba mającemu podlegać ekstrakcji oraz często w efekcie daje uszkodzenie zębów sąsiadujących z tym usuwanym.

Więcej