ARTYKUŁY

Bakterie mlekowe (pałeczki kwasu mlekowego) to licznie występujące w ludzkim organizmie gatunki i szczepy. Niektóre z nich mogą wydatnie służyć zdrowiu człowieka, w tym zabezpieczać przed próchnicą zęby pacjentów z rakiem głowy i szyi, którzy przeszli leczenie onkologiczne. Potwierdzili to badacze z University of Gothenburg.

Pacjenci poddani radioterapii mają zwiększone ryzyko próchnicy zębów. Przyczyną tego jest zmniejszony stopień wydzielania śliny, gdyż w wyniku naświetlań uszkodzone zostają gruczoły ślinowe. Mniej śliny w jamie ustnej oznacza dłuższy czas z niskim pH środowiska tego obszaru, a to z kolei sprzyja rozwojowi mikroorganizmów próchnicotwórczych i próchnicy. Z tego właśnie powodu pacjenci po radioterapii mogą być bardziej podatni na niszczenie zębów przez bakterie.

Bakterie mlekowe kontra próchnicotwórcze

Potwierdzono, że u osób po radioterapii, a szczególnie u tych, u których odnotowano bardzo słaby stopień wydzielania śliny, licznie występują zarówno bakterie należące do paciorkowców – w tym wróg numer jeden szkliwa, czyli Streptococcus mutans – a także liczne gatunki i szczepy Lactobacillus, czyli bakterie kwasu mlekowego. Więcej

Seniorzy, czyli osoby po 60. roku życia, wskutek upływu czasu zmagają się z wieloma problemami zdrowotnymi, także tymi, które dotyczą jamy ustnej. Kserostomia, czyli suchość w jamie ustnej, jest jednym z najczęściej pojawiających się kłopotów zdrowotnych u osób starszych. Za najczęstszą jej przyczynę w tej grupie wiekowej uznaje się zażywanie leków.

Suchość w jamie ustnej wynika ze zmniejszonego lub zahamowanego wydzielania śliny, a także ze zmiany stopnia uwodnienia śliny. Poza lekami nieprawidłowości w wydzielaniu śliny mogą powodować również choroby ślinianek bądź uszkodzenia gruczołów ślinowych, powstałe na przykład w wyniku radioterapii. Więcej na temat kserostomii pisaliśmy w tym artykule.

Leki powodujące suchość w jamie ustnej

Z badań wynika, że leki potencjalnie kserogenne, czyli powodujące suchość w jamie ustnej, to głównie diuretyki, psychotropy, leki sercowo-naczyniowe, a także leki przeciwbólowe i przeciwhistaminowe. Ponieważ seniorzy zmagają się z wieloma chorobami wynikającymi z wieku, często też zażywają wiele różnych leków. Mówi się tutaj o zjawisku polifarmacji – kiedy chory zażywa 5-9 leków – i hiperpolifarmacji, gdy przyjmuje codziennie ponad 10 leków. Z badania, które zostało przeprowadzone przez naukowców z niemieckiego University Medicine Greifswald, wynika, że więcej leków, które potencjalnie mogą powodować suchość w jamie ustnej, zażywają mężczyźni niż kobiety. Panowie przyjmowali też więcej od kobiet leków na choroby sercowo-naczyniowe, z kolei kobiety częściej były narażone na powstanie suchości w jamie ustnej z powodu przyjmowania większej niż mężczyźni liczby leków wpływających na układ nerwowy. Więcej

W dzisiejszych czasach mocno wyrzeźbiona, kanciasta wręcz żuchwa, powoli staje się tak samo pożądana jak wyrzeźbiony „sześciopak” u mężczyzn czy wyrzeźbione pośladki u kobiet. Ci, których natura nie obdarzyła takimi walorami, poszukują sposobów, aby osiągnąć wygląd uchodzący za ideał. Tak właśnie powstał jaw training – nowy trend, przed którym ostrzegają stomatolodzy i fizjoterapeuci.

Jaw training – o co chodzi?

Idea jaw training od pewnego czasu promowana jest na Tik Toku. Miłośnicy nowego trendu nagrywają filmiki, w których instruują, w jaki sposób samodzielnie udoskonalić kontur szczęki. Zgodnie z ich radami wystarczy zaopatrzyć się w tzw. jaw exerciser, czyli silikonową piłeczkę, gryzak bądź inny niewielki przedmiot wykonany z gumy, który należy nagryzać wszystkimi częściami uzębienia codziennie przez 20-30 minut, przez okres 3 miesięcy.

Nie ma wątpliwości co do tego, że jaw training jest skuteczny. Intensywna praca, w którą angażujemy mięśnie kluczowe dla funkcji żucia, pozwala na uzyskanie wcześniej wspomnianych zmian wizualnych w obrębie żuchwy. Jednak specjaliści nie mają również wątpliwości co do tego, że jaw training jest niszczący dla naszych stawów i zębów. Więcej

Niedawny artykuł opowiadał o szczoteczkach międzyzębowych. Dziś czas na zachęcenie do używania kolejnej szczoteczki do zadań specjalnych – szczoteczki jednopęczkowej. Już sama nazwa zdradza jej specyficzną budowę, na którą składa się niewielka, pojedyncza kępka włosia i trzonek. Dowiedzmy się, dla kogo będzie ona szczególnie przydatna i jak z niej korzystać.

Szczoteczka jednopęczkowa – dla kogo?

Powierzchnia policzkowa zębów trzonowych, zębów wychylonych z łuku albo zębów stłoczonych – to tylko przykłady miejsc, do których dostęp tradycyjną szczoteczką bywa utrudniony. Warto zamienić ją wówczas na szczoteczkę jednopęczkową, która dzięki specjalnemu, zaokrąglonemu kształtowi i włosiu skupionemu w jeden pęczek, lepiej dopasowuje się do linii dziąseł i umożliwia dokładne czyszczenie przyszyjkowe.

Zamysłem projektantów szczoteczek jednopęczkowych było także to, aby służyły one osobom noszącym aparaty ortodontyczne, implanty lub korony. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby ze szczoteczek jednopęczkowych korzystały wszystkie osoby poszukujące skutecznego narzędzia do oczyszczenia przestrzeni zębowych i innych trudnodostępnych miejsc w jamie ustnej. Więcej

Naturalne, ekologiczne, antybakteryjne, przeciwgrzybicze, wybielające – w reklamach past węglowych możemy nasłuchać się wielu pozytywów na ich temat. Jednak zanim zdecydujemy się sięgnąć po pastę z węglem aktywnym, warto poznać także drugą stronę medalu. Dowiedzmy się, dlaczego naukowcy odradzają stosowanie tych specyfików.

Wątpliwa skuteczność past węglowych

Pasty węglowe znane są nie od dziś. Już w przeszłości, gdy zabiegi takie jak piaskowanie zębów były jeszcze niedostępne, rozkruszano tabletki z węglem aktywnym, a następnie szorowano nim zęby. Obecnie, pasty węglowe wróciły do mody głównie ze względu na to, iż postrzegane są jako naturalny sposób pielęgnacji i wybielania zębów. Niestety, pojawia się wokół nich wiele wątpliwości.

Jak wskazują brytyjscy i amerykańscy naukowcy, nie ma żadnych naukowych dowodów na to, że pasty węglowe są lepsze od tradycyjnych past do zębów pod względem dokładności oczyszczania jamy ustnej z toksyn, skuteczności usuwania z niej mikroorganizmów ani stopnia wzmacniania struktury zębów. Co więcej, wielu specjalistów poddaje w wątpliwość bezpieczeństwo ich stosowania. Więcej

W wielu przypadkach leki antydepresyjne ratują życie. Niestety, nie zawsze wpływają jednak dobrze na nasze zdrowie. Skutki uboczne antydepresantów dotyczą między innymi zdrowia jamy ustnej. To z kolei może wpływać na powodzenie leczenia implantologicznego. Dowiedzmy się, z czego wynika zależność pomiędzy farmakologicznym leczeniem depresji, a pomyślnością implantoterapii.

Implanty a leki antydepresyjne

Osobom przyjmującym leki antydepresyjne nie zaleca się planowania na ten czas leczenia implantologicznego – do takiego wniosku doprowadziła analiza dokumentacji medycznej pacjentów stomatologicznych, przeprowadzona przez profesorów z Uniwersytetu w Buffalo – prof. Latifa Baitam i prof. Sebastiano Andreana. Już wcześniej, obserwując przypadki niepowodzeń leczenia implantologicznego, wspomniani profesorowie wpadli na trop, który jako przyczynę tychże niepowodzeń wskazywał przyjmowanie przez pacjentów leków antydepresyjnych. Przegląd dokumentacji wyraźnie to potwierdził. Okazało się bowiem, że leki antydepresyjne zażywało aż 33% osób z grupy badawczej, u której leczenie implantologicznie nie przebiegło pomyślnie.

Aby sprawdzić zależność pomiędzy pomyślnym przebiegiem terapii implantami, a przyjmowaniem leków antydepresyjnych, wyłoniono także grupę kontrolną. Składała się ona z osób, u których nie wystąpiły problemy w leczeniu implantami. Antydepresanty przyjmowane były jedynie przez 11% pacjentów z tej grupy. Więcej

Okluzja (zwarcie) to prawidłowe wzajemne ułożenie zębów znajdujących się w szczęce górnej i zębów w żuchwie. Od właściwej okluzji zależy zdrowie całego narządu żucia, gdyż przy prawidłowym zwarciu powstają siły, które służą dobrej kondycji przyzębia. Siły te nie mogą być jednak ani zbyt duże, ani zbyt małe.

Okluzja a zdrowie przyzębia

Siły okluzyjne, jakie powstają podczas zwierania szczęk, wywierają korzystny wpływ na będący częścią przyzębia cały aparat zawieszeniowy każdego zęba. Istotne jest tu zarówno istnienie sił okluzyjnych, jak i ich wielkość. Wpływ prawidłowego obciążenia okluzyjnego na zdrowie przyzębia jest tak ważny, że kiedy po utracie zęba bądź jego usunięciu nie wypełnia się luki uzupełnieniem protetycznym, tkanki przyzębia i wyrostek zębodołowy zaczynają zanikać. Zjawisko to nazywa się atrofią.

Przy prawidłowej okluzji powstają siły o wartościach, które nie doprowadzają do uszkodzenia tkanek przyzębia i aparatu zawieszeniowego zębów. Inaczej jest w sytuacji, gdy w jamie ustnej istnieje wada zgryzu bądź rozwinął się bruksizm. Wówczas tkanki narządu żucia ulegają niejednokrotnie dużym obciążeniom i przeciążeniom okluzyjnym. Nadmierne obciążenie okluzyjne może – podobnie jak brak obciążenia – doprowadzić do zniszczenia tkanek przyzębia i aparatu zawieszeniowego zęba.

Jeśli w dziąsłach toczy się dodatkowo stan zapalny, przyspiesza on niszczenie przyzębia wywołane nadmiernym obciążeniem okluzyjnym. Więcej

Przewlekłe zapalenie dziąseł i choroba Alzheimera – dwie z pozoru niezależne od siebie schorzenia okazują się być ściśle powiązane. Do takich wniosków doprowadziły badania przeprowadzone przez naukowców z Chung Shan Medical University w Tajwanie. Ich wyniki opublikowane zostały na łamach czasopisma „Alzheimer’s Research and Therapy”.

Powiązanie między paradontozą a chorobą Alzheimera

Powiązanie pomiędzy wspomnianymi chorobami zostało stwierdzone na podstawie analizy danych z systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Tajwanie. Wyłoniono grupę badawczą, składającą się z 9291 pacjentów powyżej 50. roku życia, u których w latach 1997-2004 zdiagnozowano paradontozę. Z kolei grupę kontrolną stanowiły osoby bez przewlekłej choroby dziąseł, odpowiednio dobrane pod względem wieku, płci i innych schorzeń.

Analiza wykazała, że pacjenci z grupy badawczej częściej dotknięci byli problemem podwyższonego cholesterolu oraz udarami mózgu. Ponadto stwierdzono, że pacjenci chorujący na paradontozę od 10 lat lub dłużej byli o 70% bardziej narażeni na to, że wystąpi u nich choroba Alzheimera. Ryzyko to oszacowano po wzięciu pod uwagę innych schorzeń sprzyjających zachorowalności na chorobę Alzheimera, takich jak cukrzyca i choroby serca. Więcej

Dzięki zaostrzeniu przepisów, które ograniczają wykorzystanie rtęci również w plombach dentystycznych, pierwiastka tego w jamach ustnych jest coraz mniej. Niemniej jeszcze w wielu ubytkach tkwią amalgamaty stomatologiczne, które mogą być źródłem tego wysoce toksycznego metalu. Ci, którzy jeszcze nie wymienili srebrnych plomb z zębów na nowoczesne wypełnienia dentystyczne, powinni wziąć pod uwagę, że rtęć negatywnie wpływa na odporność.

Choć najczęściej słyszy się o toksycznym wpływie rtęci na układ nerwowy, warto pamiętać, że również układ odpornościowy jest silnie i wielokierunkowo narażony na niekorzystne działanie tego metalu.

Rtęć z amalgamatów dentystycznych – jak bezpośrednio działa na układ odpornościowy?

Rtęć może działać na różne sposoby na odporność:

• pobudzając (immunostymulacja);
• ograniczając lub hamując (immunosupresja);
• kierując odpowiedź odpornościową przeciw własnym tkankom (autoimmunizacja);
• doprowadzając do nadwrażliwości i alergii.

Rtęć może doprowadzać do zaburzeń w komunikacji pomiędzy komórkami, co z kolei przełoży się na nieskoordynowane działanie układu immunologicznego w starciu z czynnikiem zakaźnym. Może też działać cytotoksycznie względem komórek odpornościowych. W rezultacie zaczną one obumierać z powodu uszkodzenia bądź zaktywowanego procesu apoptozy (programowanej śmierci).

Uwalniająca się z amalgamatów rtęć może też bardzo poważnie zakłócić wytwarzanie i uwalnianie cytokin prozapalnych, Może to z kolei doprowadzić do poważnych zaburzeń w szybkim i sprawnym wytwarzaniu i dojrzewaniu poszczególnych rodzajów komórek odpornościowych lub do zachwiania równowagi w liczbie różnych rodzajów komórek odpornościowych. Każda z tych sytuacji może osłabić lub opóźnić odpowiedź układu odpornościowego na zakażenie. Więcej

Mówi się, że piękny uśmiech to wizytówka człowieka. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób poddaje się przeróżnym zabiegom poprawiającym wygląd naszych zębów. Jeśli jednak powstrzymują nas przed nimi wysokie koszty, strach przed bólem lub brak czasu na wielokrotne wizyty, warto zainteresować się metodą poprawy uśmiechu, jaką jest bonding.

Bonding zębów – dla kogo?

Bonding zębów to idealna opcja dla tych, którzy chcą poprawić estetykę swojego uzębienia w sposób jak najmniej bolesny, niekosztowny i szybki. Dzięki tej metodzie, już podczas jednej wizyty w gabinecie stomatologicznym możemy:

• zmniejszyć bądź zlikwidować tzw. diastemę – zbyt dużą przestrzeń występującą najczęściej pomiędzy górnymi siekaczami,
• zlikwidować asymetrię zębów poprzez przedłużenie zbyt krótkich zębów,
• pozbyć się uszczerbień zębów,
• rozjaśnić wybrane zęby.

Niestety, bonding mimo tego, iż jest nieinwazyjnym sposobem na poprawę uśmiechu, nie może zostać wykonany u każdego. Przeciwskazanie do zabiegu stanowią takie schorzenia jak próchnica, choroby przyzębia oraz bruksizm. Z niemożnością poddania się zabiegowi bondingu muszą także pogodzić się pacjenci cierpiący na wady zgryzu. Zabiegu nie poleca się również osobom często spożywającym kawę lub czerwone wino, gdyż istnieje ryzyko, że zęby po bondingu pod wpływem wspomnianych napojów będą bardziej narażone na przebarwienia. Więcej