Seniorzy, czyli osoby po 60. roku życia, wskutek upływu czasu zmagają się z wieloma problemami zdrowotnymi, także tymi, które dotyczą jamy ustnej. Kserostomia, czyli suchość w jamie ustnej, jest jednym z najczęściej pojawiających się kłopotów zdrowotnych u osób starszych. Za najczęstszą jej przyczynę w tej grupie wiekowej uznaje się zażywanie leków.
Suchość w jamie ustnej wynika ze zmniejszonego lub zahamowanego wydzielania śliny, a także ze zmiany stopnia uwodnienia śliny. Poza lekami nieprawidłowości w wydzielaniu śliny mogą powodować również choroby ślinianek bądź uszkodzenia gruczołów ślinowych, powstałe na przykład w wyniku radioterapii. Więcej na temat kserostomii pisaliśmy w tym artykule.
Z badań wynika, że leki potencjalnie kserogenne, czyli powodujące suchość w jamie ustnej, to głównie diuretyki, psychotropy, leki sercowo-naczyniowe, a także leki przeciwbólowe i przeciwhistaminowe. Ponieważ seniorzy zmagają się z wieloma chorobami wynikającymi z wieku, często też zażywają wiele różnych leków. Mówi się tutaj o zjawisku polifarmacji – kiedy chory zażywa 5-9 leków – i hiperpolifarmacji, gdy przyjmuje codziennie ponad 10 leków. Z badania, które zostało przeprowadzone przez naukowców z niemieckiego University Medicine Greifswald, wynika, że więcej leków, które potencjalnie mogą powodować suchość w jamie ustnej, zażywają mężczyźni niż kobiety. Panowie przyjmowali też więcej od kobiet leków na choroby sercowo-naczyniowe, z kolei kobiety częściej były narażone na powstanie suchości w jamie ustnej z powodu przyjmowania większej niż mężczyźni liczby leków wpływających na układ nerwowy.
Z kserostomią trzeba walczyć, ponieważ zmniejszony przepływ śliny doprowadza do wysuszenia śluzówki jamy ustnej i zwiększenia jej podatności na urazy i zakażenia. Pogarsza się także omywanie struktur jamy ustnej przez ślinę, a co za tym idzie – między zębami oraz między śluzówką jamy ustnej a protezami zostaje więcej resztek pokarmowych. Stają się one siedliskiem dla bakterii próchnicy i innych patogenów, które mogą powodować stany zapalne w jamie ustnej.
Najlepiej o problemach z suchością jamy ustnej porozmawiać podczas wizyty u stomatologa. Dentysta wyjaśni, jak radzić sobie z kserostomią. Wskaże też produkty, które można stosować doraźnie bądź długoterminowo – na rynku są bowiem dostępne preparaty, które znoszą przykre objawy kserostomii, a także zabezpieczają tkanki jamy ustnej przed negatywnymi skutkami zaburzeń w wydzielaniu śliny.
Źródło: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/cdoe.12644