Peptydy przeciw bakteriom próchnicy ze… skóry żaby

Badacze z Uniwersytetu Hainan w Haiko w Chinach opracowali peptydy, które wykazują silne działanie przeciwbakteryjne i świetnie zwalczają bakterie próchnicy Streptococcus mutans, a przy tym są nietoksyczne dla człowieka. Nie byłoby w tym może nic dziwnego, gdyby nie fakt, że związki te powstały w oparciu o temporynę-GHaR – peptyd pozyskany ze skóry żaby Hylarana guentheri, która występuje w wielu krajach Dalekiego Wschodu.

Oryginał nie mógłby być wykorzystany do zwalczania zagrożenia próchnicą u ludzi, bo choć sprawnie utrudnia bakteriom S. mutans tworzenie biofilmu, to również wykazuje silną toksyczność hemolityczną. Według chińskich badaczy sztuczne analogi naturalnej temporyny mogłyby posłużyć jako wzorce molekularne do projektowania substancji przeciwbakteryjnych zapobiegających próchnicy zębów.

Naturalne białka kontra bakterie próchnicy

Pomysł wziął się stąd, że naturalne peptydy przeciwdrobnoustrojowe odgrywają ważną rolę w odporności nieswoistej. Większość z nich wykazuje też nadzwyczajną aktywność przeciwbakteryjną. Znakomita część tych peptydów opiera swoje działanie na atakowaniu błony komórkowej mikroorganizmów chorobotwórczych; nie powoduje to powstania lekoopornoości u bakterii. Z tego powodu peptydy naturalne uznawane są za bardzo dobrych kandydatów na leki w chorobach zakaźnych.

Niedawno przeprowadzone badania wykazały, że cechuje je również działanie przeciwdrobnoustrojowe przeciw bakteriom próchnicy S. mutans. Właściwość tę odkryli naukowcy ze wspomnianego zespołu z Chin, kiedy w poprzednim swoim badaniu pozyskali ze skóry żaby substancję białkową, nazwaną przez nich na cześć płaza temporyną-GHaR.

Zaintrygowani przeciwbakteryjnym potencjałem żabiej temporyny, w kolejnej swojej pracy zaprojektowali analogi tego peptydu. Nadal bardzo dobrze hamowały one tworzenie biofilmu z udziałem bakterii próchnicy, a jednocześnie nie wykazywały cytotoksyczności w stosunku do ludzkich komórek nabłonka jamy ustnej.

Takie właśnie peptydy mogłoby być wykorzystane do wytwarzania środków do higieny jamy ustnej. Byłyby to produkty również do długoterminowego stosowania. Nie powodowałyby bowiem alergii, przebarwień zębów i nie nasilałyby lekooporności bakterii, co ma miejsce przy regularnym stosowaniu powszechnie dostępnych środków przeciwbakteryjnych, zawierających na przykład chlorheksydynę i fluor.

Źródło: https://www.mdpi.com/1420-3049/25/23/5724/htm