Pierwsze takie badanie na świecie
Czarny nalot na zębach, który osadza się na szkliwie w obszarze, gdzie ząb sąsiaduje z dziąsłami, ma pochodzenie bakteryjne. Czy u dorosłych powodują go te same bakterie, co u dzieci? Przeprowadzono pierwsze badanie tego typu na świecie i dzięki niemu powstała pionierska mapa mikrobiomu (mikrobiom – wszystkie mikroorganizmy zasiedlające daną przestrzeń) czarnego nalotu na zębach u osób dorosłych.
Nie znamy na razie skutecznej terapii, która mogłaby usunąć ciemną płytkę nazębną. Jest to problem estetyczny szczególnie dokuczliwy w wieku dorosłym. Badacze z Herrera University w Walencji w Hiszpanii postanowili sprawdzić, jak wygląda metagenomika czarnego nalotu na zębach. Mieli nadzieję, że poznanie składu różnorodności mikrobiologicznej, która tworzy nieestetyczne ciemne przebarwienia na zębach, umożliwi znalezienie skutecznej metody pozbycia się tych szpecących niedoskonałości ze szkliwa zębów. Jest to pierwsze takie na świecie badanie z udziałem dorosłych.
Metagenom to pula DNA organizmów tworzących konkretną społeczność. Metodę badania, dzięki której zbiera się informacje o DNA analizowanej społeczności, zwie się metagenomiką. I ta właśnie, bardzo nowoczesna metoda została wykorzystana do identyfikacji mikroorganizmów, które są odpowiedzialne za powstanie czarnego nalotu na zębach. Było to badanie pionierskie, gdyż dotychczas badano i porównywano mikrobiom białej i czarnej płytki nazębnej tylko u dzieci.
Na podstawie uzyskanych wyników hiszpańscy badacze opracowali pierwszą na świecie mapę mikrobiomu czarnej płytki nazębnej u dorosłych. Odkryto, że u dorosłych różnorodność gatunków bakterii, jaka znajduje się w ciemnym nalocie nazębnym, jest mniejsza niż w przypadku białej płytki nazębnej. 5 najczęściej wykrywanych gatunków bakterii, jakie tworzyły czarny nalot nazębny należało do szczepów Capnocytophaga, Leptotrichia, Fusobacterium, Corynebacterium i Streptococcus. Badaczom udało się również odkryć kluczowy czynnik odpowiedzialny za powstanie czarnego koloru płytki nazębnej. Okazało się, że odpowiedzialne za to są szlaki biosyntetyczne związane z grupą hemu, w czasie których dochodzi do wyłapania (sekwestracji) jonów żelaza. Naukowcy uważają, że to odkrycie pomoże w opracowaniu skutecznych metod profilaktyki i pozbycia się czarnego nalotu nazębnego.