Zespół metaboliczny spowodowany bakteriami chorób przyzębia

Kiedy nie dbamy należycie o higienę jamy ustnej, wkraczamy na niebezpieczną drogę wiodącą prosto w kierunku cukrzycy typu 2. Powód? Bakterie Porphyromonas gingivalis, które uznawane są za główną przyczynę rozwoju chorób przyzębia, poprzez uszkodzenie metabolizmu mięśni szkieletowych mogą doprowadzić do powstania zespołu metabolicznego.

Do takich wniosków doszli badacze z Tokyo Medical and Dental University. Ciąg przyczynowo-skutkowy tego zjawiska jest wieloetapowy i wielowątkowy, ale prowadzi ostatecznie do uznania zakażenia bakteriami P. gingivalis za pierwotną przyczynę metabolicznego rozstroju organizmu.

Krok po kroku: od zakażenia Porphyromonas gingivalis do zespołu metabolicznego

Naukowcom nie udało się jeszcze wyjaśnić wszystkich mechanizmów tego skomplikowanego procesu, ale wytyczono główne jego etapy:

• Dochodzi do zakażenia bakteriami gingivalis. W rezultacie pojawiają się stany zapalne w przyzębiu, a w przypadku ich nie leczenia dochodzi do rozwoju choroby przyzębia.
• Zakażenie prowadzi do istotnego uszkodzenia sprawności metabolicznej mięśni szkieletowych – jak to się dzieje, jeszcze nie wiadomo, ale zjawisko to wspomniani wyżej naukowcy zaobserwowali w badaniach na myszach. Ponieważ mięśnie szkieletowe w istotny sposób pomagają obniżyć poziom glukozy we krwi (bo do nich kierowana jest duża ilość tego cukru i w nich magazynowana jest 1/4 całej glukozy w organizmie), to uszkodzenie tego procesu doprowadza do hiperglikemii – charakterystycznej dla stanów cukrzycowych.
• Zakażenie gingivalis doprowadza jednocześnie do znaczących zmian składu mikrobiomu jelitowego, ponadto wyniku zapalenia toczącego się w przyzębiu zwiększa się ilość mediatorów zapalnych w całym organizmie.
• Zarówno zmiany w mikrobiomie jelitowym, jak i ogólnoustrojowy wzrost czynników zapalnych, a także stale podwyższony poziom glukozy we krwi z powodu uszkodzenia ścieżki przyjmowania przez mięśnie glukozy z krwi, doprowadzają do rozwoju insulinooporności.
• Insulinooporność to wstęp do cukrzycy typu 2, która jest jedną z charakterystycznych chorób zespołu metabolicznego i która sprzyja powstaniu innych schorzeń wliczanych do tego syndromu.

Higiena jamy ustnej – profilaktyka zespołu metabolicznego

Uczeni z tokijskiego uniwersytetu w trakcie badania z udziałem myszy zauważyli, że u zwierząt, które przez jamę ustną zostały zainfekowane P. gingivalis, rozwinęły się trzy elementy, które ostatecznie prowadzą do powstania zespołu metabolicznego: większa oporność na insulinę, naciekanie tłuszczów i mniejszy wychwyt glukozy w mięśniach szkieletowych w porównaniu ze zwierzętami, które nie były infekowane bakteriami. Stąd pojawił się wniosek, że u podstaw rozwoju zespołu metabolicznego może leżeć dysfunkcja metaboliczna w mięśniach szkieletowych, spowodowana zakażeniem najgroźniejszą dla zdrowia przyzębia bakterią.

Skutki zespołu metabolicznego

Konkluzja wypływająca z opisanego odkrycia i przydatna każdemu z nas jest prosta: dbajmy o higienę jamy ustnej i leczmy stany zapalne przyzębia, bo kiedy organizm zostanie zaatakowany przez P. gingivalis, dieta i gimnastyka to za mało, aby uchronić się przed powstaniem zespołu metabolicznego.

Źródło: https://faseb.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1096/fj.202001158R