Naukowcy coraz bliżej opracowania sztucznych ślinianek

Gruczołami odpowiedzialnymi za wytwarzanie śliny są tzw. ślinianki. Gdy zaczynają szwankować, przekonujemy się o tym, jak ważna jest rola śliny w zapewnianiu zdrowia jamy ustnej i komfortu codziennego funkcjonowania. Naukowcy są jednak na tropie nowego sposobu rozwiązania tego problemu.

Sztuczne ślinianki

Niewystarczająca ilość śliny w jamie ustnej nie tylko utrudnia mówienie, połykanie czy spokojny sen, ale także sprzyja próchnicy i chorobom błon śluzowych. Dlatego tak ważne jest poszukiwanie rozwiązań dla pacjentów, u których gruczoły ślinowe nie pracują prawidłowo. Niedawno pisaliśmy o urządzeniu Voutia, które stanowi cenne wsparcie w walce z kserostomią. W aptekach czeka także pomoc w postaci preparatów nawilżających jamę ustną, nazywanych potocznie sztuczną śliną. Ostatnio wyszło na jaw, że naukowcy są też na dobrej drodze do opracowania sztucznych ślinianek, które mogłyby być wszczepiane pacjentom z dysfunkcjami ślinianek własnych.

Gruczoły ślinowe wzorowane na śliniankach mysz

Bez wątpienia, kluczowe znaczenie dla opracowania sztucznych ślinianek ma poznanie mechanizmu powstawania naturalnych. Naukowcy prześledzili ten mechanizm u mysz. Wykorzystanie mikroskopii dwufotonowej pozwoliło na bieżące monitorowanie ruchu komórek embrionalnych ich ślinianek. Zauważono, że część komórek ma skłonność do przylegania do błony podstawnej. Naciskając na nią, powodują rozszerzanie zewnętrznej warstwy gruczołu oraz jej wygięcie do wewnątrz. Właśnie tak zapoczątkowywany jest proces pączkowania, w wyniku którego powstaje gruczoł wyposażony w tysiące drobnych struktur odpowiadających za produkcję śliny.

Wzorując się na zaobserwowanym mechanizmie, naukowcy podjęli próbę odtworzenia go w warunkach laboratoryjnych. Zaprojektowali komórki z uwzględnieniem ich wzajemnej lepkości i zdolności przywierania do błony podstawnej. Komórki te z powodzeniem zainicjowały proces pączkowania.

Naukowcy podkreślają, że poczynione eksperymenty wciąż nie są wystarczające do wyhodowania sztucznej ślinianki, ale stanowią ku temu ważny krok. Ponadto, wiedza dotycząca mechanizmu powstawania gruczołów ślinowych może być przydatna również w opracowywaniu sztucznych odpowiedników innych organów naszego ciała.

O kamicy ślinianek przeczytasz tu.