Skąd się biorą białka śliny, które wiążą witaminy?

Proteom śliny to zestaw białek, które są w danym momencie potrzebne do tego, aby ślina mogła wykonywać przypisane jej zadania. Wiadomo, że kompletny proteom śliny jest ogromny i zawiera ponad 2000 różnych białek. Część z nich odpowiedzialna jest za wiązanie witamin, które dostają się do jamy ustnej, na przykład wraz z pożywieniem bądź suplementami diety. Dotychczas tajemnicą było, skąd białka te się biorą w jamie ustnej i co powoduje, że pojawiają się w ślinie.

Białka śliny wiążące witaminy z różnych gruczołów ślinowych

Badacze z londyńskich instytucji naukowych i szpitalnych sprawdzili to w odniesieniu do białek, które wiążą trzy ważne dla zdrowia witaminy – witaminę A, witaminę B12 i witaminę D.

Okazało się, że wydzielane są one bezpośrednio przez gruczoły ślinowe – ale przez różne ich typy. Białka, które wiązały witaminę A i witaminę B12, były wydzielane przez wszystkie główne gruczoły ślinowe. Natomiast białko, które wiąże witaminę D, wydzielane było jedynie przez małe gruczoły ślinowe – konkretnie te, które należą do grupy gruczołów produkujących ślinę śluzową i wytwarzają prawie wyłącznie śluz.

Stężenie tych białek w ślinie nie było skorelowane z ogólnoustrojowym stanem witamin wykorzystanych w badaniu, ale ilość tych białek wyraźnie wzrastała w ślinie, kiedy jej wydzielanie było stymulowane przez żucie.

Co daje wiedza o wydzielaniu białek śliny wiążących witaminy?

Dowiedzieliśmy się, że białka te syntetyzowane są lokalnie (w śliniankach) i w miarę zapotrzebowania na nie (stymulacja wydzielania śliny przez żucie). Wiedza ta mogłaby być w przyszłości wykorzystana między innymi do wyjaśnienia przyczyn możliwego niedoboru witamin w organizmie (brak wychwytu witamin z pożywienia z powodu braku/niedostatku konkretnych białek śliny) lub do badań nad zdrowiem samych ślinianek, na przykład oceniających sprawność działania mechanizmu wydzielania śliny przez konkretne gruczoły ślinowe czy sprawność procesu biosyntezy białek śliny.

Źródło: https://www.mdpi.com/2072-6643/12/12/3838/htm