Kwas masłowy – jeden z metabolitów bakterii, które powodują choroby przyzębia – podejrzewany był o możliwe przyspieszanie rozwoju nowotworu złośliwego w jamie ustnej. Naukowcom udało się potwierdzić, że to prawda.
Kwas masłowy to jeden z wielu produktów przemiany materii wydzielanych przez drobnoustroje aktywnie działające na rzecz rozwoju i utrzymania stanu zapalnego w przyzębiu. Jakiś czas temu pojawiło się doniesienie, że bakterie odpowiedzialne za choroby przyzębia mogą poprzez wydzielanie kwasu masłowego powodować w progresję nowotworów złośliwych, które występują w jamie ustnej. Odkrycia tego dokonano w odniesieniu do ameloblastomy (zwanej szkliwiakiem) – łagodnego guza, który rozwija się w kości żuchwy lub szczęki i który czasami może stać się złośliwy i dawać przerzuty do odległych tkanek. [Więcej o ameloblastomie piszemy tutaj.]
Nie udało się dotychczas wyjaśnić szczegółów, które odgrywają rolę w złośliwej transformacji ameloblastomy i jej rozprzestrzenianiu się. Grupa badaczy z Iwate Medical University w Japonii przyjrzała się temu zagadnieniu – przebadała jak, i czy w ogóle, kwas masłowy może mieć wpływ na rozprzestrzenianie się szkliwiaka. Pod lupę wzięto wiele różnych czynników adhezyjnych (ułatwiających przyczepianie się komórek do podłoża) i cytokin (czynników prozapalnych zaangażowanych m.in. w procesy nowotworzenia) i zbadano, jak reagują one na obecność kwasu masłowego.
Okazało się, że związek ten faktycznie może być zaangażowany w zaostrzanie charakteru łagodnej dotychczas ameloblastomy. Co ciekawe, wykorzystuje do tego czynniki, które są wytwarzane przez samego szkliwiaka.
To w sumie niewielkie badanie może mieć doniosłe znaczenie dla zdrowia licznej populacji. Choćby tylko z tego powodu, że ze statystyk wynika, iż ponad 98% dorosłych Polaków (!) zmaga się z chorobami przyzębia i stanami zapalnymi dziąseł. Oznacza to, że każda z tych osób może być potencjalnie bardziej narażona na ryzyko rozwoju nowotworu złośliwego, jeśli tylko w jej jamie ustnej będzie rozwijała się zmiana nowotworowa o charakterze szkliwiaka.
Odpowiednie dbanie o higienę jamy ustnej i dzięki temu usuwanie bakterii powodujących choroby dziąseł, które wydzielają między innymi wśród metabolitów kwas masłowy, może w ten sposób zabezpieczyć przed poważnymi problemami onkologicznymi.
Źródło: https://www.jstage.jst.go.jp/article/josnusd/advpub/0/advpub_19-0380/_article/-char/en