Jak zmienia się mikrobiom jamy ustnej zaledwie po 24 godzinach od umycia zębów? Sporadyczne pomijanie mycia zębów wydaje się nam niegroźne. Wmawiamy sobie, że jeden dzień lub nawet kilka dni przerwy od szczotkowania nie może mieć przecież większego znaczenia. Tymczasem, przerwa taka, nawet jeśli trwa jedynie dobę, sieje duże spustoszenie w jamie ustnej. Przekonajmy się o tym analizując wyniki jednego z ostatnich eksperymentów naukowców.
Naukowcy z Qingdao Institute of BioEnergy and Bioprocess Technology Single-Cell Center w Chinach postanowili przyjrzeć się zmianom, jakie zachodzą w jamie ustnej w wyniku zarzucenia higieny. W eksperymencie wzięło udział 40 osób borykających się z zapaleniem dziąseł o różnym stopniu nasilenia.
Badanie podzielono na dwa etapy. Pierwszy etap trwał trzy tygodnie. W tym czasie zadaniem uczestników było utrzymywanie prawidłowej higieny jamy ustnej. Z kolei w drugim etapie, trwającym 4 tygodnie, badani zostali poproszeni o całkowite zaprzestanie dbania o higienę jamy ustnej. W obydwu etapach przeprowadzano analizy mikrobiomu jamy ustnej oraz obserwowano nasilenie zapalenia dziąseł.
W pierwszym etapie, stan dziąseł uczestników badania uległ znacznej poprawie, ale z powrotem pogorszył się w etapie drugim. Interesujące są jednak zmiany w populacji bakterii bytujących w jamie ustnej. Zaobserwowano, że już po zaledwie 24 godzinach od ostatniego szczotkowania zębów nastąpił gwałtowny spadek obecności „dobrych” bakterii oraz spadek chemicznej betainy, która znana jest ze swojej roli przeciwzapalnej. Równolegle zaobserwowano gwałtowną aktywację wielu cytokin śliny oraz innych cząsteczek produkowanych przez układ odpornościowy podczas stanów zapalnych. Istotne jest to, że przedstawione zmiany w mikrobiomie zaszły jeszcze zanim pojawiły się pierwsze objawy zapalenia dziąseł, stąd może wydawać się, że zaniedbanie higieny przez dobę nie prowadzi do żadnych negatywnych skutków.
Naukowcy zauważyli także, że w wyniku braku higieny znacząco przyspieszony zostaje proces „starzenia się” populacji bakterii w jamie ustnej. U osób dotkniętych zapaleniem dziąseł, już po 28 dniach od stwierdzenia pierwszych objawów zapalenia mikrobiom jamy ustnej miał skład adekwatny dla osób o rok starszych.