Stłoczenie zębów to jedna z najczęściej występujących wad zgryzu. Wiele osób jest przekonanych, że ma ona podłoże genetyczne i jeśli występuje to ujawnia się już w dzieciństwie. Tymczasem do stłoczenia zębów może dojść również w życiu dorosłym. Dowiedzmy się, jakie są tego przyczyny.
Stłoczenie pierwotne inaczej określane jest jako pierwszorzędowe. Najczęściej jego przyczyn upatruje się w genetyce. Występują bowiem przypadki, w których dziecko dziedziczy krótkie łuki zębowe po jednym z rodziców. Łuki te mogą okazać się niewystarczające do pomieszczenia zębów o dużej wielkości, które z kolei zostały podyktowane genetyką drugiego z rodziców. Do stłoczeń pierwotnych często dochodzi także na skutek zmniejszania wyrostka zębodołowego szczęki oraz zębodołowej części żuchwy.
Stłoczenia wtórne, zwane drugorzędowymi, również obserwujemy już w wieku dziecięcym. Powodem im występowania jest zbyt wczesna utrata trzonowych zębów mlecznych (czwórek lub piątek) albo ekstrakcja kła i pierwszego mlecznego zęba trzonowego. Wyrzynające się później stałe szóstki mają tendencję do przesuwania się w kierunku przodu jamy ustnej, zabierając tym samym miejsce przeznaczone dla przednich zębów stałych, które to zęby wyrastają dużo później. Ponadto, kość pozbawiona wspomnianych wcześniej zębów mlecznych może mieć zaburzony wzrost, co prowadzi do słabego rozwinięcia łuku zębowego i tym bardziej sprzyja stłoczeniu zębów.
Stłoczenia zębów późne to stłoczenia trzeciorzędowe. Jak sama nazwa wskazuje, występują w późniejszym wieku. Najczęściej jest to 17-20 rok życia. U wielu osób wyrzynają się wówczas trzecie zęby trzonowe, zwane inaczej ósemkami lub zębami mądrości. W przypadku, gdy łuk zębowy jest zbyt krótki, mogą one przeciskać się na siłę, powodując przemieszczanie pozostałych zębów. Z tego powodu stomatolodzy często zalecają przeprowadzenie zabiegu germektomii, czyli usunięcia zawiązki zęba ósmego jeszcze przed procesem jego wyrzynania, aby zapobiec stłoczeniu zębów.
Eksperci wskazują także, że skracanie się łuku zębowego to zjawisko ewolucyjne, dotyczące populacji na całym świecie. Musimy więc być świadomi, że problem stłoczenia zębów może dotknąć kolejne pokolenia w jeszcze większy stopniu.