Profilaktykę antybiotykowę (osłonę antybiotykowę) stosujemy celem maksymalnego zredukowania potencjalnych powikłań pozabiegowych, u osób z tzw,grup podwyższonego ryzyka.
Są to osoby obciążone chorobami ogólnymi, u których z powodu bakteriemii pozabiegowych schorzenia podstawowe mogą ulec zaostrzeniu. Wśród osób,które wymagają osłony antybiotykowej przed wykonaniem zabiegu chirurgicznego w obrebie jamy ustnej największą grupę stanowią pacjenci ze schorzeniami ukladu sercowo-naczyniowego. Wśród nich wyróżniamy trzy grupy: niskiego, średniego i wysokiego ryzyka-u osób z dwóch ostatnich grup Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca stosowani profilaktyki. Najczęstszą chorobąwywołaną bakteriemią pozabiegową jest bakteryjne zapalenie wsierdzia (endocarditis)
-przewlekłe infekcyjne zapalenia wsierdzia ( w wywiadzie)
-wrodzone niesinicze wady serca
-stan po przeskórnym zamknięciu ubytku przegrody międzyprzedsionkowej typu II/przetrwałym otworze owalnym (do 12 miesięcy)
-protezy zastawkowe serca
-pacjenci oczekujący na zabieg implantacji protez zastawkowych
-złożone,sinicze wady serca oraz chirurgiczne połączenia systemowo-płuce
-zwężenie i niewydolność aorty
-koarkacja aorty
-kardiomiopatia przerostowa
-wypadanie płatka zastawki mitralnej z jej niedomykalnością
oraz
-pacjenci z nowotworami czaszki lecznie radioterapią
-choroby autoimmunologiczne
-cukrzyca insulinozależna
-marskość wątroby
-łuszczyca
-neutropenia
-rozwinięte AIDS
-RZS
-niedożywienie
-osoby starsze > 65 roku życia
-choroba Adisona
-niedokrwistość złośliwa
-choroby przebiegające z upośledzoną odpowiedzią immunologiczną
-pacjenci w trakcie leczenia immunosupresyjnego
-pacjeci przyjmujący duże dawki (>20 mg) kortykosteroidów
-osoby do 6 miesiąca po splenektomii
-kobiety z powikłaną ciążą
Antybiotyki |
Forma |
PRZED zabiegiem (dawka/czas) |
PO zabiegu (dawka/czas) |
Amoksycylina |
p.os |
2 g/1h |
1.5g/6h |
Ampicylina |
i.m |
2g/30min |
1.5g/6h |
Cefalexin |
p.os |
2g/1h |
– |
Cefazolin |
i.m/i.v |
1g/30 min |
– |
Klindamycyna* |
p.os/i.v |
600mg/1h |
150mg/6h |
Wankomycyna* |
Wlew kroplowy |
1g/1h |
1g/12h |
Erytromycyna* |
p.os |
0.8g/2h |
0.4g/6h |
*u osób uczulonych na penicyliny
1)ampicylina 2.0g+gentamycyna 0.0015 g/kg m.c iv lub im na 30 min przed zabiegiem potem ampicylina p.os 1.5g po 6 h
2)ampicylina 1.5g iv lub im na 2.5h przed zabiegiem +gentamycyna 0.0015 g/kg m.c iv lub im na 30 min przed zabiegiem,ampicylina p.os 1.5g po 6 h
Źródła:
1-A.Kopłon-Cieślicka,M.Grabowski,R.Górska,G.Opolski.Profilaktyka infekcyjnego zapalenia wsierdzia przed zabiegami stomatologicznymi.Nowa Stomatologia 3/2008,s.121-126
2-S.Stawicki,M.Roik. Insekcyjne zapalenia wsierdzia-część II:leczenie i profilaktyka??
3-J.Steider,J.Zarzecka.Profilaktyka antybiotykowa u chorych z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia choroby odogniskowej.???24 11-12/2006
4-T.Krzemiński,I.Płocica,R.Wiench,Ł.Gilowski. Antybiotykoterapia w stomatologii,Twój Przegląd Stomatologiczny 12/2006,10-14
5-J.W Little: Antibiotic profilaxis for prevention of bacterial endocarditis and infectious major joint prostheses. Curr.Opin.Dent.2002;2:93.