Wyniki dla: zgryz

Pierwsze lata życia dziecka to czas intensywnego wzrostu i rozwoju. Stymulowanie rozwoju kości, w tym także kości szczęki, bywa niezwykle ważne dla prawidłowego wykształtowania się narządu żucia i uniknięcia tym samym wad zgryzu. Dowiedzmy się, jak dbać o prawidłowy zgryz dziecka w pierwszych 3 latach jego życia.

Jak dbać o zgryz dziecka w okresie niemowlęcym?

Okres niemowlęcy to czas od urodzenia dziecka do uzyskania przez niego 12 miesiąca życia. Profilaktyka wad zgryzu opiera się wówczas na odpowiednim dobieraniu posiłków oraz na prawidłowym układaniu dziecka podczas podawania pokarmów i podczas snu.

Pierwsze siekacze pojawiają się u dziecka około 6 miesiąca życia. Aby wspomagać ich prawidłowe funkcjonowanie, zaleca się stopniowe wprowadzanie do diety dziecka produktów coraz mniej rozdrobnionych, których konsystencja jest twarda lub przynajmniej grudkowata.

Karmienie powinno odbywać się w pozycji skośnej, czyli pod kątem przynajmniej 45°. Umożliwi ona maluchowi swobodne poruszanie żuchwą, co istotne jest dla jej prawidłowego rozwoju. Z kolei podczas snu pamiętajmy o tym, aby głowa dziecka była lekko uniesiona, dzięki czemu zapobiegniemy oddychaniu przez usta. Więcej

Noworodek rodzi się z tzw. tyłożuchwiem fizjologicznym (z żuchwą ustawioną dotylnie w stosunku do szczęki). Tyłożuchwie fizjologiczne powinno ulec wyrównaniu w ciągu 4 pierwszych miesięcy życia, w wyniku intensywnego wzrostu żuchwy. Kluczowy wpływ na przebieg tego procesu wywiera karmienie piersią, kkarmienie piersią a wady zgryzutóre stymuluje harmonijny wzrost narządu żucia, m.in. wspiera prawidłowy doprzedni wzrost żuchwy i jej właściwy rozwój. 

Włoscy naukowcy postanowili zbadać, jak karmienie naturalne wpływa na wystąpienie różnych typów wad zgryzu w uzębieniu mlecznym i mieszanym. Przeprowadzono w tym celu przegląd systematyczny piśmiennictwa indeksowanego w bazach MEDLINE, PubMed, Evidence-Based Medicine Reviews (EBMR), Cochrane Library, Embase, Web of Science i Ovid; pierwotnie wybrano 279 artykułów, z czego – po pogłębionej weryfikacji – do analizy jakościowej włączono 18 prac. Uzyskane wyniki sugerują, że istnieje związek między liczbą miesięcy karmienia piersią a redukcją ryzyka wad zgryzu. Karmienie naturalne jest korzystnym czynnikiem, który może zmniejszać częstość występowania niektórych wad zgryzu u dzieci.

Karmienie piersią a rozwój szczękowo-twarzowy u dzieci

Wyłączne karmienie piersią co najmniej przez 6 pierwszych miesięcy życia dziecka jest zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) jako element profilaktyki zdrowotnej  (m.in. zmniejsza ryzyko infekcji układu oddechowego i pokarmowego). Karmienie naturalne jest również jednym z filarów prawidłowego wzrostu szkieletu szczękowo-twarzowego i rozwoju mięśni twarzy; wspiera doprzedni ruch żuchwy oraz uczy pionizacji języka (właściwej spoczynkowej pozycji języka).

Karmienie piersią działa zapobiegawczo na powstawanie wad zgryzu, ponieważ sprzyja prawidłowemu wzrostowi kości i mięśni, wspomaga też rozwój łuków zębowych. Karmienie naturalne w okresie noworodkowym wspiera ponadto fizjologiczne oddychanie przez nos przy zamkniętych ustach dziecka (w czasie karmienia i po nim), stanowiąc tym samym profilaktykę wad zgryzu.

W badaniach analizowanych przez włoskich naukowców oceniano m.in. związek między wadami zgryzu klasy II a karmieniem piersią – wyniki wykazały, że u dzieci karmionych piersią przez dłuższy czas rzadziej występowały takie wady w uzębieniu mlecznym i mieszanym. Więcej

Klasyfikacja wad szczękowo-zgryzowych oparta jest na podziale w stosunku do trzech płaszczyzn przestrzennych.

1) W stosunku do płaszczyzny pośrodkowej (strzałkowej)

2) W stosunku do płaszczyzny oczodołowej

3) W stosunku do płaszczyzny poziomej (horyzontalnej)

Więcej

O prawidłowym zgryzie mówimy wtedy, kiedy zęby szczęki i żuchwy stykają się ze sobą, a ściślej, kiedy każdy ząb styka się z dwoma zębami przeciwległej szczęki, a także, kiedy zęby górne nieznacznie wystają poza dolne, znajdujące się w żuchwie (wyjątkiem są górne trzonowe trójki, oraz dolne środkowe siekacze – one stykają się tylko i wyłącznie z jednym zębem).

Z kolei o wadzie zgryzu mówimy wtedy, kiedy ustawienie zębów jest inne od ogólnie przyjętego wzorca.
Wszelkie wady tudzież odstępstwa od normy można zauważyć po nierówno ustawionych zębach w łukach. Bardzo często krzywy zgryz mylony jest z krzywymi zębami – otóż jest to jakże mylna interpretacja, bowiem zęby są proste, aczkolwiek rosnąc krzywo dają złudny efekt.

Wyróżniamy 7 wad zgryzu:

1. Zgryz otwarty – brak kontaktu dolnych zębów z górnymi w płaszczyźnie pionowej
2. Zgryz głęboki – zęby górne zakrywają zęby dolne powyżej przyjętej normy
3. Tyłozgryz – cofnięcie żuchwy w stosunku do zębów szczęki
4. Przodozgryz – nadmiernie wysunięta żuchwa ku przodowi 
5. Zgryz krzyżowy – odwrotne zachodzenie zębów
6. Stłoczenia – zęby położone na zewnątrz, lub do wewnątrz w stosunku do sąsiadujących z nimi zębów (brak miejsca w łukach)
7. Zęby odseparowane – zęby nie kontaktują się ze sobą (charakterystyczne „szpary” między zębami)

Więcej

Efekt Godona jest związany z brakiem zęba przeciwstawnego. Powodem tej nieprawidłowości najczęściej jest utrata zęba z jednego łuku, ale też przyczynami mogą być niedopasowane wypełnienia stomatologiczne czy wady zgryzu.

Najczęściej efekt Godona polega na pionowym i poziomym przemieszczaniu się zębów, które sąsiadują z luką po utraconym zębie[1]. Zjawisko to dotyczy zatem zarówno zębów z tego samego łuku zębowego, z którego wyeliminowany został ząb, jak zębów z łuku przeciwstawnego.

Wędrówka zębów w razie braku zęba przeciwstawnego jest zjawiskiem stosunkowo powolnym lecz silnie zagrażającym nie tylko urodzie uśmiechu, ale również funkcji i sprawności całego układu stomatognatycznego. Swoista „towarzyskość” zębów doprowadzać może do poważnych kłopotów zdrowotnych: w obrębie samego zgryzu, w tkankach przyzębia, a także w stawach skroniowo-żuchwowych i powodować dolegliwości w o9brębie głowy i szyi.

Z czego wynika pozioma i pionowa „wędrówka” zębów?

Efekt Godona najczęściej jest wynikiem utraty zęba. Kiedy dochodzi do takiego zdarzenia – nieważne czy w wyniku urazu, czy wskutek ekstrakcji – powstaje sytuacja, w której przerwana zostaje ciągłość łuku zębowego; pojawiają się także zaburzenia artykulacyjne.

Potocznie mówi się, że zęby lubią towarzystwo – oznacza to, że dążą do zamknięcia luki, jaka powstała po utraconym zębie. Dążenie to wymusza ruch poziomy i pionowy zębów.

Ruch poziomy polega na tym, że zęby z łuku, w którym jest luka, przemieszczają się „ku sobie” – tak, aby ponownie pojawiły się mniej więcej takie same odległości pomiędzy zębami, jakie istniały w kompletnym łuku zębowym. W praktyce niekoniecznie musi to oznaczać fizyczne przesunięcie się zębów w łuku, bo mogą one jedynie przechylać się ku sobie.

Pionowe przemieszczenie zęba polega natomiast na tym, że ząb, który znajduje się naprzeciw luki, nie natrafiając na swojego dotychczasowego przeciwstawnego sąsiada, ulega tzw. ekstruzji – swoistemu wypychaniu z zębodołu. Dzieje się tak, ponieważ zęby przeciwstawne, stykając się ze sobą, wzajemnie na siebie oddziałują, dając sobie podporę oraz wpływając na siebie zgodnie z jednym z podstawowych praw fizyki, w myśl którego nacisk zęba z jednego łuku wyzwala opór zęba przeciwstawnego z drugiego łuku, co korzystnie wpływa na aparaty zawieszeniowe zębów przeciwstawnych oraz kość wyrostków zębodołowych.

Konsekwencje efektu Godona

Konsekwencje poziomego przemieszczania się zębów: Więcej

Najczęstszą wadą rozwojową  w obrębie twarzy i jamy ustnej są rozszczepy wargi górnej, wyrostka zębodołowego i podniebienia, które – wraz z towarzyszącymi zniekształceniami nosa – są konsekwencją przerwania ciągłości anatomicznej i zaburzeń rozwoju twarzy. Rozszczepy rzadkie związane są również z wadami innych struktur anatomicznych twarzowej części czaszki. Natomiast rozszczepy w zespołach wad wrodzonych współwystępują z mnogimi malformacjami innych narządów i układów.

Rozszczepy twarzy – przyczyny i klasyfikacja

Mimo wielu badań przyczyny powstawania rozszczepów twarzy wciąż nie zostały w pełni wyjaśnione. Uważa się, że etiologia jest złożona i wieloczynnikowa, a wada jest skutkiem łącznego działania wielu genów i czynników środowiskowych.

Rozszczep wargi i/lub podniebienia oznacza brak ciągłości anatomicznej i niedorozwój tkanek. Wada może przyjmować różnorodne postacie: od jednostronnego częściowego rozszczepu wargi górnej po obustronny rozszczep wargi, wyrostka zębodołowego i podniebienia. Różny może być także stopień niedorozwoju poszczególnych struktur i ich zniekształcenie.

Istnieje wiele klasyfikacji wad rozszczepowych; do najpopularniejszych i najczęściej stosowanych należy klasyfikacja Kernahana i Starka, oparta na podziale embriologicznym. Linią podziału jest tu otwór przysieczny (granica podniebienia pierwotnego i wtórnego); wyróżniono trzy grupy:

Rozszczepy podniebienia pierwotnego obejmujące wargę i wyrostek zębodołowy:

A – lewostronny

B – prawostronny

C – środkowy

D – obustronny

1 – całkowity; 2 – częściowy

Rozszczepy podniebienia wtórnego:

1 – całkowity

2 – częściowy

3 – podśluzówkowy

Rozszczepy podniebienia pierwotnego i wtórnego, które obejmują wargę, wyrostek zębodołowy i podniebienie:

A – lewostronny

B – prawostronny

C – środkowy

D – obustronny

1 – całkowity; 2 – częściowy Więcej

Okluzja (zwarcie) to prawidłowe wzajemne ułożenie zębów znajdujących się w szczęce górnej i zębów w żuchwie. Od właściwej okluzji zależy zdrowie całego narządu żucia, gdyż przy prawidłowym zwarciu powstają siły, które służą dobrej kondycji przyzębia. Siły te nie mogą być jednak ani zbyt duże, ani zbyt małe.

Okluzja a zdrowie przyzębia

Siły okluzyjne, jakie powstają podczas zwierania szczęk, wywierają korzystny wpływ na będący częścią przyzębia cały aparat zawieszeniowy każdego zęba. Istotne jest tu zarówno istnienie sił okluzyjnych, jak i ich wielkość. Wpływ prawidłowego obciążenia okluzyjnego na zdrowie przyzębia jest tak ważny, że kiedy po utracie zęba bądź jego usunięciu nie wypełnia się luki uzupełnieniem protetycznym, tkanki przyzębia i wyrostek zębodołowy zaczynają zanikać. Zjawisko to nazywa się atrofią.

Przy prawidłowej okluzji powstają siły o wartościach, które nie doprowadzają do uszkodzenia tkanek przyzębia i aparatu zawieszeniowego zębów. Inaczej jest w sytuacji, gdy w jamie ustnej istnieje wada zgryzu bądź rozwinął się bruksizm. Wówczas tkanki narządu żucia ulegają niejednokrotnie dużym obciążeniom i przeciążeniom okluzyjnym. Nadmierne obciążenie okluzyjne może – podobnie jak brak obciążenia – doprowadzić do zniszczenia tkanek przyzębia i aparatu zawieszeniowego zęba.

Jeśli w dziąsłach toczy się dodatkowo stan zapalny, przyspiesza on niszczenie przyzębia wywołane nadmiernym obciążeniem okluzyjnym. Więcej

Mówi się, że piękny uśmiech to wizytówka człowieka. Nic więc dziwnego, że coraz więcej osób poddaje się przeróżnym zabiegom poprawiającym wygląd naszych zębów. Jeśli jednak powstrzymują nas przed nimi wysokie koszty, strach przed bólem lub brak czasu na wielokrotne wizyty, warto zainteresować się metodą poprawy uśmiechu, jaką jest bonding.

Bonding zębów – dla kogo?

Bonding zębów to idealna opcja dla tych, którzy chcą poprawić estetykę swojego uzębienia w sposób jak najmniej bolesny, niekosztowny i szybki. Dzięki tej metodzie, już podczas jednej wizyty w gabinecie stomatologicznym możemy:

• zmniejszyć bądź zlikwidować tzw. diastemę – zbyt dużą przestrzeń występującą najczęściej pomiędzy górnymi siekaczami,
• zlikwidować asymetrię zębów poprzez przedłużenie zbyt krótkich zębów,
• pozbyć się uszczerbień zębów,
• rozjaśnić wybrane zęby.

Niestety, bonding mimo tego, iż jest nieinwazyjnym sposobem na poprawę uśmiechu, nie może zostać wykonany u każdego. Przeciwskazanie do zabiegu stanowią takie schorzenia jak próchnica, choroby przyzębia oraz bruksizm. Z niemożnością poddania się zabiegowi bondingu muszą także pogodzić się pacjenci cierpiący na wady zgryzu. Zabiegu nie poleca się również osobom często spożywającym kawę lub czerwone wino, gdyż istnieje ryzyko, że zęby po bondingu pod wpływem wspomnianych napojów będą bardziej narażone na przebarwienia. Więcej

Większość osób ma świadomość, że trzecie zęby trzonowe, czyli tzw. ósemki lub zęby mądrości, to problematyczne zęby. Najczęściej już w niedługim czasie po wyrznięciu wymagają usunięcia, a to może wiązać się z przykrymi powikłaniami pooperacyjnymi. Istnieje jednak sposób, aby w porę temu zapobiec. Dowiedzmy się, czym jest zabieg germektomii i kiedy warto się mu poddać.

Germektomia – co to jest?

Germektomia to zabieg, który polega na usunięciu zawiązki zęba, czyli zęba w stadium rozwoju. Ząb ten nie jest jeszcze widoczny w jamie ustnej, gdyż nie przeszedł procesu wyrzynania. Zabieg może mieć charakter leczniczy lub profilaktyczny. Choć ekstrakcje profilaktyczne mają wielu przeciwników, trzeba wiedzieć, że według statystyk jedynie 5% zębów mądrości ma warunki pozwalające na ich prawidłowe wyrznięcie w łuku zębowym. Z tego powodu germektomia należy do zabiegów często zalecanych przez lekarzy stomatologów.

Wskazania do germektomii

Wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu usunięcia zawiązki zęba jest przede wszystkim niewystarczająca ilość miejsca w łuku zębowym. Przeciskające się ósemki mogłyby wówczas spowodować przesunięcia pozostałych zębów i powadzić do poważnych wad zgryzu.

Kwalifikacji pacjenta do zabiegu germektomii dokonuje się na podstawie ortopantomogramu. Umożliwia on ocenę stopnia rozwoju zęba. Dodatkowo można posłużyć się metodą Demirijana, która opiera się na ocenie stopnia mineralizacji zawiązków zębów na bazie zdjęcia rentgenowskiego. Więcej

Stłoczenie zębów to jedna z najczęściej występujących wad zgryzu. Wiele osób jest przekonanych, że ma ona podłoże genetyczne i jeśli występuje to ujawnia się już w dzieciństwie. Tymczasem do stłoczenia zębów może dojść również w życiu dorosłym. Dowiedzmy się, jakie są tego przyczyny.

Stłoczenia zębów pierwotne i wtórne

Stłoczenie pierwotne inaczej określane jest jako pierwszorzędowe. Najczęściej jego przyczyn upatruje się w genetyce. Występują bowiem przypadki, w których dziecko dziedziczy krótkie łuki zębowe po jednym z rodziców. Łuki te mogą okazać się niewystarczające do pomieszczenia zębów o dużej wielkości, które z kolei zostały podyktowane genetyką drugiego z rodziców. Do stłoczeń pierwotnych często dochodzi także na skutek zmniejszania wyrostka zębodołowego szczęki oraz zębodołowej części żuchwy.

Stłoczenia wtórne, zwane drugorzędowymi, również obserwujemy już w wieku dziecięcym. Powodem im występowania jest zbyt wczesna utrata trzonowych zębów mlecznych (czwórek lub piątek) albo ekstrakcja kła i pierwszego mlecznego zęba trzonowego. Wyrzynające się później stałe szóstki mają tendencję do przesuwania się w kierunku przodu jamy ustnej, zabierając tym samym miejsce przeznaczone dla przednich zębów stałych, które to zęby wyrastają dużo później. Ponadto, kość pozbawiona wspomnianych wcześniej zębów mlecznych może mieć zaburzony wzrost, co prowadzi do słabego rozwinięcia łuku zębowego i tym bardziej sprzyja stłoczeniu zębów. Więcej