Elektroniczna dokumentacja medyczna

Informatyzacja polskiej służby zdrowia to jedno z największych i najbardziej skomplikowanych działań ostatnich lat dotyczących tak służb medycznych, jak i pacjentów, którego efektem ma być usprawnienie pracy placówek zdrowotnych, lekarzy, farmaceutów i poprawa komfortu obsługi pacjenta. Z uwagi na głębokość zmian czekających wszystkie strony zaangażowane w ochronę zdrowia i procesy diagnozowania chorób i ich leczenia, przedsięwzięcie to porównuje się do krajowej rewolucji. I słusznie, ponieważ po uruchomieniu wszystkich planowanych modułów, czeka nas szereg zmian:

• zniknie tradycyjna dokumentacja medyczna i pojawi się jej elektroniczna wersja,
• lekarze będą wystawiać e-recepty, e-skierowania, e-zlecenia i e-zwolnienia, czyli elektroniczne wersje dotychczas wystawianych papierowych dokumentów,
• pacjenci i lekarze otrzymają dostęp do baz danych medycznych, co ułatwi wymianę informacji, przyspieszy i usprawni proces leczenia oraz umożliwi monitorowanie prawidłowości zapisów umieszczanych na kontach pacjentów.

Co należy wiedzieć o czekających nas zmianach i elektronicznej dokumentacji medycznej?

• Poszczególne moduły informatyzacji polskiej służby zdrowia wprowadzane są kolejno. Cały proces ma się zakończyć w 2017 roku, a w ciągu kilku lat dzielących nas od tej daty obowiązuje okres przejściowy, w czasie którego w obiegu znajdować się będą dokumenty w wersji tradycyjnej, czyli papierowej, oraz elektroniczne, przy czym informacje z tych pierwszych będą stopniowo transformowane do formy elektronicznej. Wszystkie informacje na temat zdrowia pacjentów są danymi wysoce wrażliwymi, dlatego przewidziano szereg zabezpieczeń przed dostępem do nich osób niepowołanych; nad wszystkim czuwa GIODO, czyli Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.
• E-dokumenty to elektroniczne wersje dokumentów wystawianych przez lekarzy i stomatologów, które obecnie wystawiane były na papierze. Lekarz dotychczas zapisywał wszystko na papierowych druczkach, natomiast  teraz będzie informacje umieszczał w systemie, korzystając z komputera i internetu. 
• E-recepta jest zapisem elektronicznym przepisanych leków wraz ze sposobem ich dawkowania, która od lekarza trafi poprzez system do apteki. Oznacza to koniec nieczytelnych gryzmołów na receptach, koniec pomyłek przy wydawaniu środków farmaceutycznych oraz odsyłania pacjenta spod okienka aptecznego z powrotem do lekarza w celu korekty niewłaściwie wypisanej recepty.
• E-zwolnienie jeszcze w dniu wystawienia ma trafiać od lekarza do ZUS i pracodawcy.
• E-skierowania i e-zlecenia na wyroby medyczne będzie można wydrukować i zrealizować w oparciu o taką właśnie papierową wersję. Dzięki e-skierowaniom mają skrócić się kolejki do specjalistów.
• Na koniec 2014 roku przewidziano uruchomienie Systemu P1, czyli elektronicznej platformy gromadzenia, analizy i udostępniania zasobów cyfrowych o zdarzeniach medycznych, z którego korzystać będą tak pacjenci, jak i pracownicy służb medycznych. W ramach tego projektu:

1. 1. Pacjent na zasadzie dobrowolności będzie mógł korzystać ze swojego Indywidualnego Konta Pacjenta (IKP) oraz określać, które dane medyczne i kto będzie mógł przeglądać, otrzyma wgląd do wystawionych na jego nazwisko e-dokumentów, będzie mógł korzystać z portalu wiedzy o zdrowiu, wyszukiwać pracowników medycznych. Zyska też możliwość: kontaktu z wybranym specjalistą, ustawienia powiadomienia poprzez SMS lub e-mail o ważnych dla niego zdarzeniach, np. o zbliżającej się wizycie lub zabiegu, oraz możliwość korzystania z wielu innych funkcjonalności.
   2. Realizowane będą usługi związane z e-dokumentami: e-receptą, e-zwolnieniem, e-skierowaniem, e-zleceniem na zaopatrzenie medyczne.
   3. Pacjenci korzystający z IKP w Projekcie P1 otrzymają e-mail lub sms z kodem e-recepty. Kod będzie można przedstawić farmaceucie w aptece i zrealizować zakup leku. Możliwe będzie częściowe realizowanie recept w kilku różnych aptekach Pacjenci niekorzystający z IKP otrzymywać mają wydruki z informacjami o zapisanych lekach i sposobach ich stosowania, które będą mogli przedstawić farmaceucie w aptece i na tej podstawie dokonać zakupu.
   4. Lekarze szybko uzyskają informacje medyczne na temat historii chorób i leczenia u konkretnego pacjenta i będą mogli korzystać z portalu wiedzy medycznej.

Informatyzacja służby zdrowia oraz elektroniczna dokumentacja medyczna przynieść mają szereg korzyści pacjentom i lekarzom – głównie z uwagi na praktyczność rozwiązania. Oznacza to, że:

• Lekarz wszystkie informacje o wizytach, leczeniu, zabiegach, zwolnieniach z tytułu niezdolności do pracy, zapisanych i używanych przez pacjenta medykamentach zamiast na papierowych druczkach, zapisze w komputerze. Dane te będą chronione przed dostępem osób niepowołanych, a pacjent poprzez IKP będzie samodzielnie mógł decydować o tym, kto i jakie informacje dotyczące jego zdrowia będzie mógł przeglądać.
• Znikną problemy z niekompletną lub zawieruszoną dokumentacją medyczną, zagubionymi i nieczytelnymi receptami, zagubionymi skierowaniami czy zleceniami, obieg zwolnień lekarskich od pracy zostanie przyspieszony, co wpłynie na redukcję wyłudzanych zasiłków chorobowych.
• Proces diagnozowania, leczenia, i rehabilitacji ulegnie przyspieszeniu i zredukuje się liczba pomyłek.
• Pacjenci i lekarze będą mieli na bieżąco dostęp do najświeższych informacji o tym, co dzieje się ważnego w dziedzinie zdrowia i jego ochrony.