5. marca – Dzień Dentysty

W poniedziałek po raz kolejny obchodzić będziemy w Polsce Dzień Dentysty – święto to nie jest u nas zbyt znane, co ciekawe 5. marca dentyści współdzielą z teściowymi. Na świecie dzień upamiętniający rolę lekarza stomatologa przypada w innych terminach i jest powszechnie obchodzony, ponieważ rola lekarzy stomatologów, jako nauczycieli higieny i osób promujących zdrowie jest szeroko uznawana. W wielu krajach Dzień Dentysty jest obchodzony porównywalnie z Dniem Nauczyciela, podczas gdy w Polsce obchody Dnia Dentysty w mediach są zazwyczaj wspominane ogólnikowo, podaje się statystyki dotyczące próchnicy i innych chorób jamy ustnej, które często pozostają bez echa. Wiele osób w naszym kraju niestety nadal postrzega higienę jamy ustnej jako sprawę drugorzędową, nie zastanawiając się wiele nad tym, że zdrowie jamy ustnej ma bardzo duże znaczenie dla zachowania zdrowia całego organizmu. 

Higiena jamy ustnej wśród Polaków: higiena jamy ustnej.

W krajach anglojęzycznych Dzień Dentysty obchodzony jest 6. marca. Święto to jest doskonałą okazją do upowszechniania wiedzy na temat chorób jamy ustnej nękających ludzi, sposobów zapobiegania im oraz samej pracy lekarza stomatologa. W wielu mediach zachęca się również do życzliwości w stosunku do osób, dzięki którym mamy szansę na zachowanie zdrowia i promiennego uśmiechu. Wielu dentystów w tych krajach otrzymuje jako wyraz wdzięczności życzenia, zarówno na tradycyjnych kartkach, jak i drogą elektroniczną.
W Niemczech święto stomatologów obchodzi się w listopadzie, zazwyczaj między 7. a 10. listopada, w tym czasie organizowane są konferencje naukowe dla lekarzy, jak i promuje się zdrowie jamy ustnej w mediach. W szkołach organizowane są pogadanki mające na celu uświadomienie dzieciom i młodzieży zalet wynikających z dbałości o higienę zębów.
W Meksyku obchodzi się go dnia 9. lutego, jako pamiątkę św. Apolonii, która jest uważana za patronkę dentystów i osób cierpiących na bóle zębów. Święta ta żyjąca w drugiej połowie 3. wieku n. e. była przed śmiercią torturowana przez zmiażdżenie szczęk i wyrwanie wszystkich zębów – metodą „na żywca” – los nie do pozazdroszczenia.
Właśnie z tego powodu w wielu krajach dnia 9. lutego obchodzony jest Dzień Bólu Zęba, chociaż na pewno jest to zjawisko, którego warto unikać. Najlepszą metodą jest dbanie o zęby i regularne wizyty u stomatologa – pozwalają one na wykrycie niepokojących objawów i zadziałanie na czas, przez co unika się nie tylko samego bólu, ale i kosztów.
W wielu kulturach utarł się na przestrzeni wieków wizerunek dentysty, jako osoby o skłonnościach sadystycznych, która zadaje pacjentowi ból. Rzeczywiście, w czasach starożytności i średniowiecza umierano z powodu chorób zębów, brak odpowiedniej higieny jamy ustnej prowadził do rozwoju próchnicy i chorób przyzębia, które obniżały znacznie jakość życia. Nie znano wówczas antybiotyków, przez co procesy zapalne wywołane przez bakterie szerzyły się często na cały organizm, doprowadzając do zgonu. Leczeniem zębów zajmowali się kowale, a później fryzjerzy. O zachowaniu zasad aseptyki w tych czasach można było zapomnieć. Również stosowane w Europie w średniowieczu narzędzia były dość prymitywne, zębów nie otwierano przez nawiercanie, lecz po prostu pozbywano się problemu bólu zęba przez jego usunięcie. Z zapisów historycznych z czasów starożytności oraz znalezisk można stwierdzić, że dbałość o stan uzębienia w wyższych klasach społecznych była o wiele większa, niż w następującej po niej średniowieczu, gdzie rozwój nauk medycznych został w dużym stopniu zahamowany. Z czasów starożytnych zachowały się nie tylko precyzyjne narzędzia, służące do nawiercania ręcznego, ale i uzupełnienia protetyczne, takie jak mosty wykonane ze złota. Od czasów renesansu zaczęto powracać do zainteresowania zdrowiem i leczeniem, chociaż sam stan zębów nie był przedmiotem trosk lekarzy. Dbałość o uśmiech została powierzona fryzjerom, którzy dokonywali także zabiegów estetycznych w zakresie wybielania zębów.
Na szczęście obecnie zębów nie leczymy już u kowali ani fryzjerów, ale u doświadczonych lekarzy, którzy posiadają odpowiednią wiedzę medyczną, która pozwala im na objęcie pacjenta kompleksową opieką. Pacjenci, którzy bardzo obawiają się bólu w trakcie zabiegów powinni wiedzieć, że obecnie stosowane są bardzo skuteczne środki, które znoszą bolesność zabiegu. Nowoczesne urządzenia do znieczulenia wykorzystują techniki komputerowe, dzięki którym również samo podawanie znieczulenia nie jest już nieprzyjemne. Dodatkowo warto zaznaczyć, że stomatologia jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną, w której stosowane są nowatorskie rozwiązania, dzięki którym możliwe jest ograniczenie ryzyka rozwoju chorób zębów i przyzębia oraz dokładną diagnostykę wczesnych zmian, co pozwala na leczenie nieinwazyjne. O wiele taniej jest zapobiegać, niż leczyć, dlatego nie warto zwlekać z wizytą u stomatologa, ani oszczędzać na zabiegach profilaktycznych, takich jak chociażby skaling i fluoryzacja.
Obecnie wprowadzanych jest wiele świąt, praktycznie na każdy dzień w roku, przez święto dentystów dnia 5. marca mogłoby umknąć naszej uwadze, a przecież nasze zdrowie warte jest zachowania go w pamięci. Dlatego też poniżej przedstawiamy w punktach kilka wskazówek, które pomogą w poprawie higieny i zdrowia jamy ustnej, a w ten sposób zaoszczędzą nam bólu i wydatków:

1. Zgłaszaj się regularnie na kontrolę uzębienia co 6. miesięcy – pozwala to na wychwycenie zmian chorobowych we wczesnym stadium, które często pozwala na leczenie nieinwazyjne
2. Nie zapominaj o dokładnym szczotkowaniu zębów ruchami okrężnymi przez 3 minuty, przynajmniej 3 razy dziennie
3. Stosuj szczoteczkę o średniomiękkim włosiu, nie dociskaj szczoteczki zbyt mocno
4. Pamiętaj o zmianie szczoteczki do zębów przynajmniej raz na 2 miesiące, lub w momencie, gdy widzisz, że jej włókna odchylają się na boki
5. Stosuj szczoteczki międzyzębowe lub nić dentystyczną, aby skutecznie oczyszczać przestrzenie międzyzębowe
6. Do mycia zębów używaj pasty z zawartością fluoru, pozwala to na ograniczenie ryzyka próchnicy
7. Oczyszczaj język z nalotu przy pomocy specjalnej szczoteczki lub skrobaczki
8. Pamiętaj o regularnym usuwaniu kamienia nazębnego, który jest główną przyczyną chorób przyzębia
9. Nie szczotkuj zębów bezpośrednio po spożyciu kwaśnych i gazowanych napojów, takich jak soki owocowe, cola, napoje energetyczne
10. Po spożyciu kwaśnych potraw lub gazowanych napojów przepłukuj usta niegazowaną wodą lub mlekiem – pozwala to na obniżenie stężenia kwasów w jamie ustnej i zapobiega demineralizacji szkliwa
11. Nie lekceważ objawów takich jak krwawienie przy szczotkowaniu – świadczą one o zapaleniu dziąseł i nie leczone mogą doprowadzić do utraty zębów
12. Jeżeli utraciłeś niektóre zęby zapytaj o możliwości odbudowy protetycznej, pozostawione braki zębowe często prowadzą do nierównomiernego obciążenia stawów skroniowo-żuchwowych, a w konsekwencji również do szczękościsku i/lub bólów głowy
13. Pamiętaj, że twój uśmiech jest twoją wizytówką – jeśli widzisz u siebie wady zgryzu spytaj o możliwości ich leczenia, prawidłowy zgryz daje nie tylko satysfakcję, ale wpływa na mowę i zdrowie dalszych odcinków układu pokarmowego

Twoje zdrowie jest w Twoich rękach – nie zapominaj więc o utrzymywaniu dobrej higieny jamy ustnej, nie oszczędzaj czasu i pieniędzy kosztem własnego zdrowia. Niech tegoroczny Dzień Dentysty będzie początkiem zmian na lepsze – dziel się swoim zadbanym uśmiechem z osobami w Twoim otoczeniu każdego dnia!