Korony i mosty należą do stałych uzupełnień protetycznych, to znaczy są umieszczone trwale na uzębieniu i nie mogą być zdejmowane bez pomocy lekarza. Wszystkie stałe odbudowy protetyczne można podzielić na dwie grupy: uzupełnienia jednoczłonowe oraz wieloczłonowe. Uzupełnienia jednoczłonowe rekonstruują jeden tylko pojedynczy ząb – głównie jego koronę, natomiast przy odbudowach wieloczłonowych możliwa jest odbudowa kilku brakujących lub zniszczonych zębów leżących w sąsiedztwie poprzez umieszczenie mostu opartego na zębach ograniczających lukę. Materiałami używanymi do produkcji koron i mostów są stopy metali, ceramika (ostatnio obok porcelany używa się tlenku cyrkonu, który oprócz efektu estetycznego zapewnia także wysoką biokompatybilność), materiały kompozytowe, poliwęglany, celuloidy, szkło fluoro-apatytowe oraz akryl.

– Więcej na temat mostów – w artykule: mosty – stałe uzupełnienia protetyczne.

Ze stopów metali używane są stopy złota, stopy srebrnopalladowe, chromoniklowe, niklochromowe, stopy tytanowe jak i stal chromoniklowa. Stopy metali zapewniają odbudowom trwałość i wytrzymałość na bodźce mechaniczne działające na nie podczas żucia i innych czynności wykonywanych przez układ stomatognatyczny, natomiast nie są one polecane do wykonywania uzupełnień w obrębie zębów przednich, ponieważ nie zapewniają one wystarczającego efektu kosmetycznego, a tym samym komfortowego samopoczucia pacjenta. Dlatego też uzupełnienia wykonane z metali stosowane są w trudno widocznych miejscach. Ponadto metale mają zdolność przewodzenia prądu elektrycznego oraz ciepła, co może mieć niekorzystny wpływ na stan zdrowia osoby leczonej. Do tworzyw zapewniających wysoką estetykę wykonanej pracy protetycznej należą porcelana, materiały kompozytowe oraz akryl. Porcelana oraz kompozyty mogą być stosowane jako materiały samodzielne w tworzeniu odbudowy długoczasowej, natomiast akrylu używa się jedynie jako tworzywa do pokrycia powierzchni widocznych powierzchni pracy, aby zapewnić jej wysoką estetykę. W ostatnich latach coraz popularniejszym materiałem staje się tlenek cyrkonu, który zapewnia nie tylko odporność na czynniki mechaniczne i wysoka estetyczność pracy, ale także wysoka niekompatybilność do tkanek zęba.

Korony

Korony protetyczne są często stosowanymi odbudowami pojedynczych zniszczonych zębów, których dalsze leczenie poprzez zakładanie wypełnień nie jest możliwe. Korony klasyfikowane są ze względu na kilka cech; powszechnie stosowane podziały uwzględniają zasięg objęty przez odbudowę oraz jej objętość, stosunek korony do tkanek przyzębia, oraz materiał, z którego odbudowa została wykonana. Korony mogą być osadzane na niektórych zębach z dużymi powierzchniami wypełnień oraz na zębach po leczeniu kanałowym – dla wzmocnienia ich struktury stosowane są ćwieki z włókna szklanego.

Biorąc pod uwagę zasięg i objętość koron dzieli się je na:
•    korony częściowe, które służą do pokrycia tylko części korony klinicznej zęba
•    korony osłaniające, które stosuje się do pokrycia całej korony zęba
•    korony całkowite, czyli zęby ćwiekowe, które służą nie tylko pokryciu ale i odbudowie zrębu zniszczonego zęba.

Ze względu na położenie odbudowy względem dziąsła wyróżniamy:
•    korony poddziąsłowe, które wnikają do wnętrza kieszonki dziąsłowej
•    korony dodziąsłowe, które sięgają wyłącznie do brzegu dziąsła
•    korony naddziąsłowe, które znajdują się nad brzegiem dziąsła

Uwzględniając kształt brzegu korony od strony dziąsłowej wydzielono:
•    korony schodkowe – wymagają wykonania stopnia przy szlifowaniu korony zęba naturalnego
•    korony bezschodkowe – do których wykonanie schodka nie jest potrzebne.

Pod względem materiału, z jakiego dana odbudowa została wykonana wyróżniono:
I) korony jednolite – są wytwarzane tylko z jednego rodzaju tworzywa
•    metalowe
•    ceramiczne
•    kompozytowe
•    akrylowe
II) korony złożone (kosmetyczne) – produkowane z więcej niż jednego rodzaju tworzywa, przy czym ich widoczna strona licowana jest materiałami, które mają kolor imitujący barwę zęba naturalnego, co zapewnia wysoką estetykę, do grupy koron złożonych zaliczamy:
•    korony licowane ceramiką, np. porcelaną
•    korony licowane akrylem
•    korony licowane kompozytami

Wybór rodzaju korony zależny jest od warunków panujących w jamie ustnej pacjenta, miejsca jej umiejscowienia – dla odbudowy widocznych zębów szczególnie ważna jest estetyka, natomiast dla zębów mało widocznych wytrzymałość mechaniczna, decyzja o rodzaju korony zależna jest także od możliwości finansowych osoby leczonej. Każdy rodzaj korony wymaga odmiennego wykonania szlifowania zęba oraz zastosowania różnych materiałów mocujących.

Więcej

Woski zaczęto stosować w stomatologii na początku XVIII wieku, początkowo używano wosku pszczelego w celu pobrania wycisków, następnie technologia zaczęła się rozwijać w kierunku uzyskania różnych rodzajów mas woskowych dostosowanych do konkretnych celów. Woski wykazują dość znaczną rozszerzalność cieplną oraz sprężystość, co nie zawsze jest korzystne.

Woski charakteryzują się występowaniem okresu przejściowego pomiędzy stanem stałym a ciekłym, w stanie tym są bardzo plastyczne i pozwalają się formować. W okresie przejściowym można wyróżnić trzy fazy:
1.    zmniejszenie twardości i łamliwości, wosk staje się plastyczny, wygina się i pozwala właściwie formować,
2.    wosk zmienia kolor, zmniejsza się jego plastyczność
3.    wosk zaczyna się topić.
Woski, które używane są  do modelowania koron zębów lub płyt protez mają dość szeroką rozpiętość okresu plastyczności, natomiast woski przeznaczone do napraw uzupełnień protetycznych bardzo szybko przechodzą ze stanu stałego w ciekły. Drugą cecha wosku jest jego sprężystość, cecha ta nie jest korzystna z punktu widzenia pracy laboratoryjnej, ponieważ powoduje zniekształcenia odlewów wykonanych z metali. Zjawisko sprężystości towarzyszy rozszerzalności cieplnej wosku przy zmianie temperatury, natomiast w warunkach stałej temperatury pozostaje utajona. Z chemicznego punktu widzenia woski laboratoryjne są estrami wyższych kwasów tłuszczowych i jednowodorotlenowych alkoholi lub sterydów – w zależności od rodzaju wosku. Woski wykazują odporność na działanie wielu czynników chemicznych oraz mikroorganizmów. Materiały używane w laboratoriach protetycznych stanowią mieszaniny wosków oraz substancji dopełniających, które wpływają na ich konsystencję i barwę. W zależności od procentowej zawartości poszczególnych substancji masy woskowe mogą mieć różną plastyczność, twardość, rozszerzalność cieplną, temperaturę topnienia i zestalenia oraz lepkość. Materiały, które znajdują się w składzie wosków laboratoryjnych używanych w stomatologii można podzielić ze względu na pochodzenie na poszczególne grupy:

Ponadto stosowane są materiały dopełniające, takie jak barwniki, terpentyna i talk.

Parafina
Parafina stanowi mieszaninę wyższych węglowodorów nasyconych, które zawierają w swoim szkielecie ponad 20 atomów węgla. Parafina otrzymywana jest w wyniku destylacji frakcjonowanej ropy naftowej. Olej parafinowy zostaje uzyskany z frakcji olejów ciężkich w wyniku procesu wymrażania – tworzy kryształy. Parafinę uzyskuje się także z ozokerytu. Parafina jest ciałem stałym, bezbarwnym, tłustym w dotyku, nie posiada zapachu ani smaku. Ciężar właściwy parafiny wynosi 0,9, ulega ona topnieniu w temperaturze 40-70?C – temperatura topnienia zależna jest od składu węglowodorów, im więcej węglowodorów o długich łańcuchach, tym jest ona wyższa. Parafina nie rozpuszcza się w wodzie i etanolu, natomiast jest rozpuszczalna w substancjach organicznych – benzynie, eterze, dwusiarczku węgla, czy terpentynie.Nie jest aktywna chemiczne.

Stearyna
Stearyna zawiera w swym składzie kwas stearynowy oraz palmitynowy. W celu uzyskania stearyny zmydla się tłuszcze zwierzęce, na ich powierzchni zbierają się kwasy tłuszczowe. Kwasy te poddawane są następnie destylacji w warunkach niskiego ciśnienia.
Stearyna topi się w temperaturze 62?C. Stearyna przypomina swoimi właściwościami parafinę, jest jednak bardziej krucha, po przełamaniu można zaobserwować struktury przypominające kryształy na brzegach. Stearyna jest rozpuszczalna w eterze i alkoholu etylowym.

Ozokeryt
Ozokeryt nazywany inaczej woskiem ziemnym pozyskiwany jest z kopalin, jest tworem bitumicznym. Wosk ziemny to mieszanina węglowodorów o długich łańcuchach, szacuje się, że zawiera on około 50% parafiny. Ozokeryt gotowany jest w wodzie, a następnie rafinowany kwasem siarkowym i odbarwiany – powstaje cerezyna, której używa się zamiast wosku pszczelego, czy parafiny. Cerezyna topi się w temperaturze pomiędzy 60 a 80?C.

Olbrot
Olbrot nazywany inaczej spermacetem jest pozyskiwany z głowy kaszalota, szacuje się, że z jednego zwierzęcia można uzyskać od 2 do 5 ton surowca. Chemicznie jest to ester alkoholu cetylowego i kwasu palmitynianowego – palmityniancetylu.Jest to substancja o gamie barw od białej do lekko żółtawej, w wysokich temperaturach występuje w postaci płynnej, natomiast w niższych krystalizuje do postaci stałej. Temperatura krzepnięcia wynosi ok 40-45?C, w zależności od składu mieszaniny. Gęstość wosku olbrotowego jest wyższa w stanie stałym niż ciekłym. Spermacet nie rozpuszcza się w wodzie, słabo rozpuszcza się w zimnym alkoholu, jest bardzo dobrze rozpuszczalny w eterze, chloroformie, dwusiarczku węgla i wrzącym alkoholu.

Wosk pszczeli
Wosk pszczeli uzyskuje się z plastrów pszczelich. Każdy plaster powstaje z wydzieliny gruczołów pszczół. W procesie produkcyjnym z plastrów najpierw odłączany jest miód poprzez wirowanie, pozostała część plastrów jest topiona w kąpieli wodnej. Uzyskany wosk ma barwę żółtą, można go dobarwiać działając na niego światłem słonecznym lub substancjami chemicznymi, takimi jak nadtlenek wodoru, chlorek potasu, chlorek wapnia. Naturalny wosk pszczeli ma zapach miodu.Wosk pszczeli wchodzi w skład wszystkich wosków stosowanych w stomatologii.
Chemicznie jest to mieszanina kwasu cerotynowego oraz kwasów tłuszczowych o liczbie węgla 24, 26 i 28 w cząsteczce z palmitynianemmirycylu.
Ciężar właściwy wosku pszczelego wynosi 0,96, temperatura topnienia zawiera się w granicach 63-66?C. Charakterystyczna dla niego jest ziarnista struktura. Wosk pszczeli odznacza się dobra rozpuszczalnością w benzynie, chloroformie, estrach organicznych i alkoholach.

Więcej

Jak przyjąć pacjenta z Niemiec i poprawnie rozliczyć się z niemiecką Kasą Chorych?

Polskie gabinety stomatologiczne skutecznie przyciągają wielu pacjentów z zagranicy; największy odsetek pacjentów spoza kraju stanowią Niemcy. Niemieckie Kasy Chorych refundują osobom płacącym składki dużą część kosztów leczenia, także stomatologicznego. Wielu obywateli Niemiec leczy się u polskich dentystów, głównie ze względu na różnice w cenie usług w Polsce i w Niemczech. Niemcy chętni korzystają z szerokiej gamy usług protetycznych oferowanych w polskich gabinetach stomatologicznych – częściowa refundacja kosztów leczenia pozwala im na wybór wysokiej jakości protez i innych uzupełnień. Pacjenci zza zachodniej granicy najchętniej decydują się na porcelanowe uzupełnienia, zwykle są to protezy i mosty.

Podczas przyjmowaniu pacjentów obcojęzycznych bardzo korzystna jest znajomość języków obcych oraz posiadanie przetłumaczonego na język obcy kwestionariusza zdrowia pacjenta. Korzystając z kwestionariusza w języku obcym mamy pewność, że pacjent świadom jest zadawanych mu pytań, dotyczących jego stanu zdrowia. Jeżeli lekarz nie ma opanowanego w wystarczającym stopniu języka obcego, który umożliwia mu porozumiewanie się z pacjentem, to wizyta powinna odbywać się w obecności tłumacza. Wynajęcie tłumacza leży już w kwestii pacjenta. Możliwość porozumienia się z pacjentem jest konieczna, aby uniknąć nieporozumień, które nierzadko prowadzą do wnoszenia pozwów sądowych. Nie należy nigdy przyjmować pacjenta zagranicznego przed wypełnieniem i podpisaniem przez niego kwestionariusza zdrowia.

Pacjenci z Niemiec rozliczają się ze swoimi Kasami Chorych na podstawie formularza planu leczenia i jego kosztorysu (Heil- und Kostenplan). Formularz ten obejmuje przegląd jamy ustnej, propozycję planu leczenia, oraz szacunkowych kosztów związanych z leczeniem. Formularz ten jest stosowany głównie przy leczeniu protetycznym. Lekarz określa stan uzębienia pacjenta oraz procedury, które należy koniecznie wykonać przed przystąpieniem do wykonania pracy protetycznej. W odpowiednich polach formularza leczenia należy wstawić symbole określone w legendzie. We wzorze druku zawarte są pola odpowiadające poszczególnym zębom, wg klasyfikacji FDI. Np. należy wpisać K – dla zębów, na których będą wykonywane  korony w rubryce TP, ponieważ litera K figuruje w opisie jako korona protetyczna, a rubryka TP służy do oznaczania planowanej terapii. Pozostałe oznaczenia opisują już obecne w jamie ustnej pacjenta  i zaplanowane przez stomatologa wypełnienia i uzupełnienia. Bardzo ważna przy wpisywaniu jest wielkość liter – mówi ona o tym, czy leczenie zostało już wcześniej wykonane, czy dopiero zostało zaplanowane. Ze względu na warianty podobnych do siebie symboli korzystne jest czytelne wypełnianie pól druku. Tłumaczenie planu leczenia i kosztorysu można zamówić u tłumacza – formularz ten jest stosowany już od kilku lat i nie ulega zmianie, stanowi korzystną inwestycję, ponieważ każdego roku pojawia się w polskich gabinetach dentystycznych coraz więcej takich pacjentów, zwłaszcza w okresie letnim, kiedy więcej Niemców przyjeżdża spędzić u nas urlop.

Więcej

Korony, mosty, uzupełnienia typu inlay i outlay – teraz bez konieczności pobierania wycisku!

Cerec

Dzięki wprowadzonej przed kilkoma miesiącami technice trójwymiarowego obrazowania cyfrowego koron zębów stało się możliwe tworzenie i zakładanie koron pełnych i częściowych, licówek, uzupełnień typu inlay lub outlay w ciągu jednej wizyty bez pobierania wycisków. Mocną pozycję na rynku uzyskały urządzenia Cerec 3D włoskiej firmy Sirona oraz Nobel Procera Scanner firmy Nobel Biocare.

Urządzenie Nobel Procera Scanner wykorzystuje holografię konoskopową – wiązka światła przechodzi dwukrotnie przez polaryzatory, przy przejściu przez kryształ konoskopowy i po wyjściu z niego, następnie zostaje odbita od powierzchni zęba i zarejestrowana przez komputer. System działa w trzech stadiach: pobranie obrazu, jego obróbka cyfrowa i produkcja odbudowy. Cerec 3D frimy Sirona używa do tworzenia obrazu trójwymiarowego  podczerwieni. W skład zestawu wchodzi urządzenie dla stomatologa – Cerec Connect  jest to konsola z kamerą wewnątrzustną na podczerwień, tworzącą trójwymiarowy obraz wraz z oprogramowaniem, oraz sprzęt dla technika dentystycznego – inLab System. Działanie tego sprzętu jest oparte na technologii cyfrowej.

W obu systemach lekarz stomatolog pobiera cyfrowy obraz wybranego do uzupełnienia zęba pacjenta – zarejestrowany obraz jest następnie przetwarzany cyfrowo i wyświetlany na  monitorze lekarza, później następuje zapisanie go w formie pliku. Przy pracy z urządzeniem Cerec 3D pokrywa się wybrany ząb specjalnym proszkiem. Oprócz rejestrowanie kształtu korony zęba odczytywany jest także kolor szkliwa. Zapewnia to doskonałe dobranie odcienia – jest on identyczny z naturalnym. W obu systemach możliwe jest oglądanie wszystkich powierzchni pobranego obrazu 3d, pod dowolnym kątem. Plik przekazywany jest do laboratorium. Technik dentystyczny umieszcza plik w urządzeniu inLab. Komputerowy system zawarty w nim przetwarza obraz z pliku na współrzędne dla obrabiarki MC XL, następnie do urządzenia wprowadzany jest bloczek porcelanowy, z którego powstanie korona, bądź inne uzupełnienie protetyczne. Obrabiarka pracuje z dokładnością do 25 mikronów, zapewniając nieosiągalna dla człowieka precyzję wykonania odbudowy protetycznej.

Firmy oferuje bloczki pełnoceramiczne w pełnej gamie kolorystycznej i w różnych  rozmiarach. Urządzenie wykorzystuje bloczki firm Sirona, Vita – Mark II, Ivoclar Vivadent – Express. Bloczki te produkowane są z mączki skaleniowej. W ofercie  są bloczki jednokolorowe i cieniowane. Oprogramowanie dopasowuje minimalną  wielkość bloczka do wymiarów zęba pacjenta, dzięki temu uzyskuje się dużą oszczędność materiału. Odbudowa może zostać dodatkowo wygładzona wiertłami z nasypem diamentowym lub za pomocą pasty polerskiej rekomendowanej do ceramiki. W systemie CEREC 3D można także wykorzystywać dikrzemianową ceramikę szklana IPS, produkowana przez firmę Ivoclar Vivadent. Odbudowy wykonane z tego materiału mają wytrzymałość mechaniczną wynoszącą 360 MPa. Wytwarzanie odbudowy z zastosowaniem urządzenia CEREC 3D trwa około 20 minut.

Więcej

Jedną z podstawowych zasad leczenia endodontycznego pozwalającą na zachowanie aseptyczności jest izolacja pola operacyjnego przed dostępem śliny. Fakt ten jest szczególnie związany z wymogami współczesnej endodoncji, uważany jest wręcz za konieczność w realizowaniu leczenia endodontycznego.

Koferdam

Istnieją dwa sposoby utrzymywania suchości pola operacyjnego: stosowanie koferdamu lub wałeczków z waty. Koferdam jest skuteczniejszym, choć nie zawsze najłatwiejszym sposobem izolowania zębów. Z tego powodu niedoświadczeni lekarze unikają stosowania koferdamu i nigdy nie dochodzą do wprawy w używaniu go.
Koferdam jest cienkim arkuszem naturalnej gumy lateksowej lub bezlateksowej, produkowanym w różnych kolorach (żółtym, zielonym, szarym, niebieskim, czarnym) oraz grubościach określanych na: cienką, średnią, grubą oraz bardzo grubą, tak aby zaspokoić indywidualne potrzeby i preferencje dentystów.

Przeważnie stosowane są następujące kolory koferdamu:
• jasny – zwłaszcza przy zabiegach endodontycznych ze względu na zwiększoną przy jego użyciu transiluminację;
• ciemny – zwykle przy zamiarze dostarczenia lepszego kontrastu;
• zielony – stosowany najczęściej przez dentystów, być może ze względu na fakt przyjemnego koloru;

Kwestia grubości koferdamu jest istotna przez wzgląd na różną wytrzymałość mechaniczną gum. Gumy cienkie cechują się łatwością w zakładaniu i przez to są chętniej stosowane. Mają jednak pewien mankament, a mianowicie łatwo ulegają rozerwaniu, zwykle mają tendencję do pękania wokół otworów wycinanych na zęby. Gumy bardzo grube z kolei mają wysoką wytrzymałość, lecz bardzo małą rozciągliwość, stąd trudności w zakładaniu. Dlatego najbezpieczniejszym okazuje się stosowanie gum o grubości (0,25mm – średnie) i (0,30mm – grube), które są stosunkowo odporne na pęknięcia, ściśle przylegają do szyjek zębów oraz skutecznie odsuwają dziąsło od tkanek zębowych. Koferdam występuje najczęściej w postaci arkuszy o wymiarach 15 x 15 cm oraz w postaci rolek o szerokości 12,5 – 15 cm, z których odcinane są odpowiednie arkusze długości 12 – 15 cm.

Więcej

Obok powszechnie stosowanej i uznawanej za podstawową metody opracowywania ubytków próchnicowych-metody mechaniczno rotacyjnej (z użyciem wiertła) istnieją inne metody określane jako dodatkowe lub inaczej pomocnicze. Główną ich cechą jest oszczędność w traktowaniu tkanek zęba, a także polepszenie komfortu fizycznego jak i psychicznego dla pacjenta. 

• METODA ATRAUMATYCZNA ART

(Atraumatic Restorative Treatment)- oparta na usuwaniu zmian próchnicowych przy użyciu narzędzi ręcznych m.in. :dłutek, motyczek, ekskawatorów; a zamiast osuszania powietrzem stosuje się kulkę waty. Do wypełnień stosuje się materiał adhezyjny, uwalniające jony fluorkowe- cementy glass-jonomerowe. Metoda jest tania, możliwa do wykonania poza warunkami gabinetu stomatologicznego oraz mało traumatyczna dla samego pacjenta. Okazuje się być przydatna u osób niepełnosprawnych oraz cierpiących na dentofobię.

• METODA CHEMOMECHANICZNEGO USUWANIA PRÓCHNICY CMCR

(Chemomechanical Caries Removal)- oparta na stosowaniu żelu zawierającego podchloryn sodu np. w systemie Cariosolv. Wprowadzony żel zmiękcza próchnicowo zmienione tkanki, przez co ułatwia ich późniejsze usuwanie narzędziami ręcznymi (wydrążaczami). Do zalet metody można zaliczyć fakt, iż po zastosowaniu żelu zębina staje się porowata, szorstka, pozbawiona warstwy mazistej oraz posiadająca otwarte kanaliki zębinowe. Wszystko to sprzyja lepszej adhezji materiału wypełniającego.

• METODA ABRAZYJNO-KINETYCZNA KCP

(Kinetic Cavity Preparation)- z wykorzystaniem urządzenia zwanego piaskarką, wykorzystującego energię strumienia piasku rozpuszczonego w medium z wody pod ciśnieniem. Obecnie urządzenia te korzystają z abrazyjności tlenku glinu, stosowanego w postaci skupionej wiązki o średnicy 27µm do 90µm. Cząsteczki tlenku glinu kontaktując się z twardymi tkankami zęba wykonują pracę oddając swoją energię, czego efektem jest usuwanie szkliwa, zębiny lub wymagających wymiany wypełnień z amalgamatu czy kompozytu. Kąt pod jakim strumień powinien padać na powierzchnie zęba wynosi 90 stopni, a odległość 1 mm. Zaletą tej metody jest fakt nie wywierania negatywnego wpływu na miazgę, przede wszystkim ze względu na bezdotykowość metody ( eliminacja nacisku wywieranego przez końcówkę roboczą). Znakomicie nadaje się do usuwania zmienionej próchnicowo tkanki na powierzchni okluzyjnej i przyszyjkowej zęba stosując się do zasady oszczędności w preparacji tkanek. Metoda ta cechuje się stosunkowo małą bolesnością dla pacjenta, zniwelowaniem drgań, hałasu, wibracji oraz zapachu co ma ogromne znaczenie dla jego komfortu. Wadą jest usuwanie z taką samą łatwością, a nawet i większa zdrowych tkanek zęba, dlatego ważne jest ich odpowiednie zabezpieczenie przed zabiegiem.

Więcej

Wrażliwość zębiny – jest to ostry, przemijający, umiejscowiony ból wywołany przez wielorakie bodźce działające na zębinę, którego przyczyną jest odsłonięcie zębiny i otwarcie kanałów zębinowych. Ból pojawia się nagle i trwa tak długo, jak długo działa bodziec.

Odczucia bólowe różnią się znacznie u poszczególnych pacjentów. Najczęściej występuje wrażliwość na zimno (74% przypadków), lecz ból może wywołać także spożywanie gorących, słodkich lub kwaśnych pokarmów lub napojów, szczotkowanie zębów, jak również leczenie stomatologiczne.

Teorie wrażliwości zębiny:
1) teoria nerwowa – zakłada obecność w kanalikach zębinowych nerwów czuciowych bezmielinowych, za pośrednictwem których bodźce nerwowe przenoszone są z zębiny do miazgi.
Aktualne wyniki badań nie potwierdzają tej teorii. Wprawdzie wykazano obecność włókien nerwowych wewnątrzkanalikowych, jednak nie występują one we wszystkich kanalikach, a w tych, w których występują znajdują się tylko w 1/3 domiazgowej ich części.
2) teoria receptora odonoblastycznego – zakłada przenoszenie bodźców z zębiny do miazgi za pośrednictwem włókien Tomesa (wypustek odontoblastów biegnących w kanalikach zębinowych).
Przeprowadzone badania nie wykazały jednak połączeń między odontoblastami a nerwami miazgi (wrażliwość zębiny utrzymuje się po przerwaniu warstwy odontoblastów), ponadto ustalono, że włókna Tomesa znajdują się tylko w 1/3 do 1/2 długości kanalików.
3) teoria hydrodynamiczna – jest to teoria powszechnie akceptowana. Tłumaczy ona wrażliwość zębiny na podstawie następującego mechanizmu:
Pod wpływem bodźców działających na odsłonięte kanaliki zębinowe dochodzi do przemieszczenia się płynu wewnątrzkanalikowego z następowym drażnieniem nerwów czuciowych w miazgowym splocie pododontoblastycznym, co manifestuje się bólem.

Więcej

Próchnica zębów (łac. caries) jest to wieloprzyczynowa i przewlekła choroba infekcyjna twardych tkanek zęba wywołana przez czynniki pochodzenia zewnętrznego, które doprowadzają do odwapnienia i proteolizy podatnych na ich działanie tkanek.

Istnieje wiele metod diagnozowania tego schorzenia i coraz to bardziej stawia się na nowoczesne rozwiązania odchodząc m.in. od używania jako metody diagnostycznej zgłębnika, gdyż może to jeszcze pogorszyć już istniejący proces patologiczny. Oto kilka z nowoczesnych metod, z które coraz to powszechniej są wykorzystywane w polskich gabinetach stomatologicznych:

• TRANSLUMINACJA OPTYCZNA I CYFROWA-inaczej DIAFANOSKOPIA.
Badanie przeprowadza się w gabinecie przy zgaszonym reflektorze stomatologicznym. Końcówkę światłowodu umieszcza się w okolicy szyjki badanego zęba. Światło przechodząc przez prawidłowe tkanki daje ich zarys równy i jasny. Jeżeli natomiast mamy do czynienia z jakąkolwiek zmianą w tkankach lub w ich najbliższym otoczeniu skutkuje to zaburzeniem przewodzenia światła, co z kolei ujawnia się w postaci cienia o różnej wielkości i kształcie.

Więcej

Wyróżniamy 20 zębów mlecznych i 32 zęby stałe, które wyrastają między 6-12 rokiem życia, niemniej należy nadmienić, iż najdalej położone zęby stałe wyrzynają się nawet kilka lat później. Zęby dzielą się na siekacze, kły, przedtrzonowe i trzonowe.

Korona i korzeń to cały ząb

Jak zbudowany jest ząb? korona (corona dentis) + korzeń (radix dentis). Korona znajduje się w jamie ustnej i jest widoczną częścią zęba. W kościach szczęk „ulokowane” są korzenie, z kolei pomiędzy nimi znajdują się szyjki zębowe (cervix), a na samym dole korzeni, wierzchołki (apel dentis). Zęby zbudowane są z tkanek: szkliwa, czyli najtwardszej tkanki w ludzkim organizmie, zębiny stanowiącej główną część zębów, oraz cementu pokrywającego korzenie. Miazga jest tkanką miękką wypełniającą jamę zęba, która dzieli się na miazgę koronową i korzeniową.

Szkliwo

W ponad 96% zbudowane jest z minerału, hydroksylapatytu – resztę stanowi fluoroapatyt i woda. Pokrywa z zewnątrz koronę zęba, a od korzenia oddziela go szyjka zębowa. Kiedy następuje końcowy proces wyrzynania się zęba, szkliwo pokryte jest oszkliwiem, niemniej warstwa ta bardzo szybko ulega zniszczeniu na skutek żucia pokarmów. Szkliwo stanowi swoistą tarczę ochronną, która ma na celu uniemożliwienie wniknięciu bakterii – jednak jego wytrzymałość jest ograniczona. Przy nieprawidłowej higienie jamy ustnej i zębów, a także w przypadku wystrzegania się wizyt w gabinetach stomatologicznych, szkliwo ulega zniszczeniu, a bakterie przenikają w głąb zęba.

Więcej

Proteza stomatologiczna jest to ciało obce, które uzupełnia utracone tkanki (zęby) w jamie ustnej.

Protezy szkieletowe

Proteza ma na celu odtworzenie zniszczonych i/lub utraconych zębów – przy braku uzębienia występują problemy z przeżuwaniem pokarmów jak również problemy z mową, co z kolei może prowadzić do innych zaburzeń i schorzeń (m.in. wrzody żołądka).

Braki zębowe należy uzupełniać na bieżąco np. poprzez stosowanie implantów. Jeżeli jednak braki w uzębieniu są znaczne konieczne jest zastosowanie uzupełnień protetycznych.

Wyróżniamy:

• protezy stałe, czyli wkłady, korony i mosty
• protezy ruchome, czyli nakładkowe i szkieletowe, osiadające częściowe i całkowite

Najpopularniejszym uzupełnieniem protetycznym są protezy szkieletowe, których nazwa wzięła się od ich głównego elementu konstrukcyjnego, jakim jest metal powleczony tworzywem do złudzenia przypominającym dziąsło (kolor). Wykonywane są z wosku odlewniczego za pomocą, którego modeluje się konstrukcję protezy, co pozwala uzyskać dokładny i precyzyjny wycisk.

Ów szkielet wykonany jest najczęściej z różnorodnych stopów w skład, których wchodzą m.in. chrom, kobalt, molibden, złoto, platyna lub tytan. Konstrukcja zaopatrzona jest swego rodzaju wypustkami, które przylegają tudzież opierają się na powierzchniach żujących zębów. Protezy te utrzymywane są za pomocą sprężystych klamer, które uniemożliwiają jakiekolwiek jej ruchy np. podczas jedzenia.

Więcej