Wybielony ząb martwy, zamiast zdobić jaśniejszą koroną, ląduje wśród odpadów medycznych w koszu? Po leczeniu prostującym wady zgryzu trzeba przeprowadzić resekcję wierzchołka korzenia zębowego? Ząb staje się różowy? Powodem może być resorpcja zębów w obszarze korony lub korzenia.
Resorpcja zębów to proces, którego skutkiem jest utrata twardych i miękkich tkanek zęba a także kości wyrostka zębodołowego. Ostateczną konsekwencją nieleczonej lub zbyt późno wykrytej resorpcji może być utrata zęba. Główną rolę w procesie niszczenia tkanek odgrywają osteoklasty, czyli komórki kościogubne. Gromadzą się one w okolicy uszkodzenia tkanki razem z krwinkami białymi – monocytami i makrofagami. Duża ilość osteoklastów w okolicy zranienia bądź podrażnienia tkanek zęba to skutek działania czynników prozapalnych, głównie cytokin – interleukin oraz czynnika martwiczego guza, które wraz z hormonami i enzymami stymulują komórki kościogubne do niszczenia tkanek zębów. Rezultatem tego jest postępujący ich ubytek, czyli resorpcja.
Ponieważ resorpcja przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, zanim dojdzie do rozpoznania choroby i wdrożenia leczenia, ubytek tkanek tkanek zęba może być już całkiem pokaźny. Z tego powodu bardzo ważne jest regularne odwiedzanie dentysty.
Czynniki wywołujące resorpcję zębów
Rodzaje resorpcji zębów
Resorpcję może zapoczątkować zdarzenie lub infekcja. Do utraty tkanek przyczynia się natomiast zespół czynników, które powodują, że resorpcja ma charakter fizjologiczny albo patologiczny.
Resorpcja fizjologiczna zachodzi w zębach mlecznych; patologiczną stwierdza się zarówno w uzębieniu mlecznym, jak i w zębach stałych. Resorpcją fizjologiczną mogą być też procesy naprawy niewielkich uszkodzeń, które toczą się na zewnętrznej powierzchni korzenia zębowego.
Resorpcja może być:
Resorpcja zewnętrzna i wewnętrzna mogą występować jednocześnie. Nie zawsze odróżnienie jednej od drugiej jest proste. W diagnostyce wykorzystujemy w gabinecie Dentysta.eu nowoczesne obrazowanie, m.in. zdjęcia rtg, radiowizjografię, tomografię komputerową. Badania obrazowe są też podstawowym narzędziem do monitoringu skuteczności leczenia zębów z resorpcją. Ponieważ na zdjęciach rtg widać wyraźnie zmiany zachodzące wskutek leczenia (np. po zastosowaniu preparatów wapniowych), można podjąć zawczasu decyzję o konkretnej interwencji stomatologicznej w razie niepowodzenia zastosowanego sposobu leczenia.
Nazywa się je też ziarniniakiem wewnętrznym, pulpomą, „różowym zębem”. Ta ostatnia nazwa wzięła się stąd, że jeśli proces chorobowy toczy się w komorze zęba, to ząb może z czasem stać się różowy – będzie to efekt prześwitywania przez szkliwo naczyń krwionośnych znajdujących się w tkance ziarninowej, jaka w powstaje w komorze zęba. Więcej
W naszym gabinecie spotykamy się z opiniami pacjentów, jakoby leczenie kanałowe było niebezpieczne. Twierdzenie to stało się ostatnio dość medialne – pacjenci potwierdzają je materiałami znalezionymi w sieci, m.in. filmami paradokumentalnymi. W tym artykule przedstawiamy, jak wygląda prawda dotycząca bezpieczeństwa leczenia endodontycznego.
Celem leczenia kanałowego jest ratowanie zęba przed ekstrakcją. Wprawdzie konsekwencją procedury jest pozostawienie w szczęce martwego tworu, ale jeśli zabieg endodontyczny został wykonany poprawnie, ów martwy już ząb nie jest – jak twierdzą propagatorzy negatywnych opinii na temat leczenia kanałowego – siedliskiem silnie zjadliwych bakterii i źródłem zakażenia, które może objąć cały organizm.
Poprawnie wykonane leczenie kanałowe – co to oznacza?
Prawidłowo wykonana procedura leczenia endodontycznego powinna zawierać następujące elementy:
Leczenie kanałowe zęba
Bardzo często leczenie kanałowe jest jedyną formą leczenia, która ratuje zęby przed usuwaniem. Jeśli ktoś nie będzie chciał się zmagać z martwica to na pewno warto się na takie leczenie zdecydować. Polega na tym, że usuwa się zniszczoną miazgę, w której miejsce w korzenie wprowadza się specjalnie przygotowany materiał..
Leczenie endodontyczne – przyczyny
O konieczności leczenia w taki sposób decydować będzie zniszczona miazga, która będzie pod wpływem silnych drażniących czynników, które doprowadzą do pojawienia się stanu zapalnego. To on prowadzić będzie do problemów z martwicą. Czynnikami drażniącymi często będą również ubytki próchniczne, które są mocno rozwinięte czasami obumarcie będzie również następowało przez uraz mechaniczny. Złamanie korony, nadmierne obciążenie czy też uderzenie zęba. ząb, który wymaga leczenia kanałowego nie zawsze będzie nas bolał, ponieważ każdy ma inny próg bólu. Jednocześnie jednak warto wykonywać regularne kontrole by unikać problemów z uzębieniem.
Zapalenie miazgi zęba
Najczęściej, jeśli miazga jest w stanie zapalnym to jednak cyklicznie pojawiać się będzie silny ból. Dodatkowo ten ból może się zmieniać. Pojawia się nadwrażliwość na gorące oraz zimne pokarmy. Jeśli dochodzić będzie do martwicy nerwu dojdzie do tego, że bakterie zniszczą miazgę i pojawi się zgorzelą. Będzie się objawiać przede wszystkim w nocy dodatkowo można mieć takie uczucie, że ząb jest zbyt wysoki i zaczyna nam wychodzić z zębodołów. Przyczyną bólu będzie nie sama miazga, ale pojawiające się gazy, co związane jest bezpośrednio z tym, że nie mają one ujścia i zaczynają mocno naciskać na tkanki w okolicy wierzchołka korzenia a to powoduje ból. Wtedy właśnie pojawia się również zapalenie okołowierzchołowe. Leczenie zgorzeli miazgi inaczej niż w stanie zapalnym będzie dłuższe i niesie większe ryzyko za sobą.
Jeśli mamy problem z głęboką próchnicą przez parę miesięcy będzie można unikać leczenia przez specjalną plombę z tlenkiem cynku, która charakteryzuje się leczniczym działaniem. Wpływa skutecznie na regenerację miazgi. Nie zawsze da to zadowalający efekt. Czasami ząb i tak musi być poddawany leczeniu kanałowemu. Warto je wykonać i uratować zęba, ponieważ dzięki temu będzie on silniejszy.
Ból zęba zawsze jest powodem do niepokoju. Świadczy bowiem o tym, że z uzębieniem dzieje się coś niedobrego. Co – to może stwierdzić zazwyczaj tylko dentysta po dokładnym badaniu. Dlatego też każdy ból zęba jest wskazaniem do niezwłocznej wizyty w gabinecie. Często jednak odwlekamy moment pójścia do stomatologa – w nadziei, że ból zęba minie sam, a swoją wytrzymałość na przykre doznania wspomagamy doraźnie środkami przeciwbólowymi. Rekordziści potrafią tak funkcjonować całymi tygodniami. I rzeczywiście: bywa, że ból zęba ustępuje samoistnie, zmniejsza się jego nasilenie lub zmienia jego charakter i dokuczliwość. To jednak – wbrew pozorom – nie jest wiadomość dobra, ale taka, która powinna wzbudzić jeszcze większy niepokój, niż sam ból zęba.
Ból zęba znika lub zanika najczęściej z powodu:
Jeśli odczuwamy ból w okolicach zęba, a na dziąśle pojawiają się tkliwe, kuliste nabrzmienia wypełnione treścią, określane potocznie jako „gulki”, to znak, że mamy do czynienia z ropnym zapaleniem tkanek. Schorzeń tych nie wolno lekceważyć – nie tylko dlatego, że dają nieprzyjemne objawy miejscowe i ogólnoustrojowe, ale przede wszystkim z uwagi na to, że nieleczone wywołują coraz poważniejsze skutki, mogą być niebezpieczne i dawać reperkusje w postaci zakażeń odogniskowych. Zapalenia ropne w jamie ustnej to najczęściej konsekwencje stanów chorobowych toczących się w tkankach okołowierzchołkowych. Tkanki te znajdują się przy otworze w wierzchołku korzenia zęba, czyli miejscu, w którym nerwy i naczynia krwionośne z kości wnikają do kanału korzenia zęba. Z tego powodu obszar okołowierzchołkowy zęba może stanowić wrota do rozprzestrzenienia się bakterii z ropnia na cały organizm.
Ropnie mogą tworzyć się w wyniku:
Endodoncja jest dziedziną stomatologii zajmująca się leczeniem nieodwracalnych zapaleń miazgi zęba. Leczenie endodontyczne tudzież kanałowe polega na dokładnym oczyszczeniu kanałów korzeniowych z zakażonej lub obumarłej miazgi zwanej potocznie nerwem.
Próchnica prowadzi do zakażenia miazgi. W konsekwencji rozwija się stan zapalny, który charakteryzuje się ostrym, przeszywającym bólem. Wtenczas chory przyjmuje do organizmu niezliczone ilości środków przeciwbólowych, które praktycznie w ogóle nie pomagają, lub przynoszą tylko chwilową ulgę. W konsekwencji wątroba zostaje maksymalnie obciążona, co przy częstym przyjmowaniu silnych tabletek uśmierzających ból, spowoduje z kolei dolegliwości wątrobowe. Jeżeli ból zęba jest przeszywający i żadne metody walki z bólem nie pomagają, chory zjawia się u stomatologa. Wówczas nie kieruje nim strach, ale przemożna chęć pozbycia się uporczywego bólu. Właśnie w tym miejscu z pomocą przychodzi leczenie kanałowe.
Zdarza się, że problemem są choroby tkanek okołowierzchołkowych, kiedy to ząb psuje się z drugiej strony, od korzenia. W takich przypadkach z pomocą przychodzi także leczenie endodontyczne. Należy pamiętać, że wiele zębów da się uratować, a przecież żaden implant, czy most protetyczny nie zastąpi „swoich własnych zębów”.
Leczenie kanałowe charakteryzuje się wysoką skutecznością. Ponadto jest bezpieczne, bezbolesne (znieczulenie miejscowe), ale i dosyć czasochłonne (nawet do dwóch lub więcej godzin). Dla endodonty jest to przysłowiowa bułka z masłem, niemniej jednak wymaga od niego (operatora) ponadprzeciętnych umiejętności. Całe leczenie może być wykonywane na jednej lub kilku wizytach.
1. Otwarcie komory zęba i usunięcie martwej lub żywej miazgi (znieczulenie miejscowe).
2. Pomiar długości roboczych i opracowanie kanałów– następuje wówczas całkowite usunięcie miazgi (nerwu) z kanału korzeniowego, oraz wszelkich toksyn bakteryjnych z pobliskich kanalików zębinowych.
3. Osuszenie kanałów.
4. Wypełnienie kanałów – polega na zamknięciu światła kanałów. Pozwala to uniknąć przenikaniu bakterii. Do wypełnienia kanałów (na stałe) służy popularna gutaperka.
5. Wypełnienie zęba materiałami m.in. kompozytowymi, ormocerowymi czy kompomerowymi.