Wybicie zęba (zwichnięcie całkowite zęba) charakteryzuje się całkowitą utratą łączności zęba z zębodołem. Klinicznie i radiologicznie stwierdza się pusty zębodół.
Preferuje się natychmiastowe wprowadzenie zęba do zębodołu w miejscu wypadku. Jeżeli ząb jest zanieczyszczony, należy go wcześniej wypłukać pod bieżącą, zimną wodą.
W przypadku, gdy nie jest możliwa natychmiastowa replantacja, wskazane jest, aby do tego czasu ząb był przechowywany w ślinie w przedsionku jamy ustnej, w mleku lub specjalnym płynie transportowym dostępnym na rynku.
W obu przypadkach pacjent powinien zgłosić się następnie do gabinetu stomatologicznego w celu dalszego leczenia.
Postępowanie w gabinecie stomatologicznym
Leczenie wybitych zębów stałych zależy od:
– czasu przebywania zęba poza zębodołem
– środowiska, w którym był przechowywany
– wieku pacjenta
1. Jeżeli ząb przebywał poza zębodołem nie dłużej niż 2 godz. i był przechowywany w środowisku fizjologicznym lub bezpośrednio po wypadku został wprowadzony do zębodołu, wykonuje się natychmiastową replantację.
Przebieg zabiegu:
• dokładne opłukanie powierzchni zęba solą fizjologiczną
• wypłukanie skrzepu z zębodołu (solą fizjologiczną)
• replantacja zęba
• unieruchomienie zęba za pomocą szyny półsztywnej na okres 7-10 dni
a) w zębach z zakończonym rozwojem wierzchołka korzenia przed zdjęciem szyny przeprowadzamy leczenie endodontyczne (w okresie 7-10 dni)
b) w zębach z niezakończonym rozwojem wierzchołka korzenia oczekujemy na rewaskularyzację miazgi ( po 2-3 tygodniach wykonujemy kontrolne zdjęcie rtg, w przypadku widocznej resorpcji korzenia lub procesu zapalnego – usuwamy miazgę i rozpoczynamy apeksyfikację)
• osłona antybiotykowa
• profilaktyka przeciwtężcowa (jeśli jest wskazana)
Pojęcie stawu skroniowo-żuchwowego (SSŻ)
Staw skroniowo-żuchwowy jest to staw twarzoczaszki łączący żuchwę z czaszką, które połączone są mięśniami i więzadłami. Główka stawowa nazywana również kłykciem utworzona jest przez powierzchnię stawową głowy żuchwy a panewkę stanowi przedni odcinek dołu żuchwowego i guzek stawowy wyrostka jarzmowego kości skroniowej. Pomiędzy powierzchniami stawowymi, które pokryte są chrząstką włóknistą, znajduje się krążek stawowy dzielący jamę stawową na dwie części, ściśle od siebie oddzielone. Staw leży ku przodowi od ujścia przewodu słuchowego zewnętrznego i zewnętrznie osłonięty jest przez łuk jarzmowy. Prawidłowe działanie stawu jest podstawą fizjologii narządu żucia. Polega na wykonywaniu ruchów żuchwy:
• wysuwania i cofania
• opuszczania i podnoszenia
• ruchów żucia (ruchy boczne)
Krążek stawowy (łac. discus articularis) jest także zbudowany z chrząstki włóknistej. Kształtem przypomina dwuwklęsłą soczewkę (grubsza na obwodzie, cieńsza pośrodku). Przy zwartych szczękach ustawiona jest niemalże pionowo.
STAW WZMACNIAJĄ WIĘZADŁA:
• więzadło boczne
• więzadło rylcowo-żuchwowe
• więzadło klinowo-żuchwowe
Zaburzenia SSŻ – przyczyny
• głęboki zgryz
• wysunięta do przodu górna szczęka
• brak tylnich zębów
• zgrzytanie zębami (bruksizm)
• częste zaciskanie zębów
• wszelakie urazy (m.in. wypadki, uderzenia, urazy głowy i szczęki)
Zdjęcie rentgenowskie uwidacznia tkankę kostną żuchwy i szczęki, pozwala określić stan kości twarzoczaszki, staw skroniowo-żuchwowy, oraz zęby i otaczające je tkanki kostne. Wprawne oko stomatologa „wypatrzy” ze zdjęcia RTG wczesne ogniska próchnicy, zęby zatrzymane, wszelakie zmiany przy korzeniach, ropnie, torbiele oraz zmiany nowotworowe.
Badanie: Do wykonania zdjęć RTG pacjent ubierany jest w „kubraczek ochronny”, którego celem jest ochrona przed promieniowaniem. W dobie stale rozwijających się technologii oczekiwanie na wywołanie zdjęcia trwa zaledwie kilka minut, a cały zabieg jest całkowicie bezpieczny i bezbolesny.
• wewnątrzustne (przylegające i zgryzowe)
• zewnątrzustne (pantomograficzne i warstwowe)
Implanty to w chwili obecnej najbardziej komfortowy sposób uzupełnienia brakującego uzębienia. Metoda ta może być stosowna zarówno przy pojedynczych brakach, jak również w przypadku całkowitego bezzębia.
Implant najczęściej występuje pod postacią wkrętu wykonanego z tytanu. Tytan w procesie osteointegracji zespala się z tkanką pacjenta – tytanowa śruba musi mieć odpowiedni kształt i powierzchnię. Metody stosowane w nowoczesnej stomatologii umożliwiają wszczepienie implantu nawet podczas jednego zabiegu.
Wykonanie pantomografii – badanie stanu kości to podstawa działań przed implantacyjnych. W chwili obecnej stomatolodzy dysponują różnego rodzaju instrumentarium medycznym ułatwiającym i umożliwiającym przeszczep kości – na przykład Piezosurgery, dzięki któremu cięcie kości odbywa się bez uszkadzania tkanek miękkich.
Ocena: błon śluzowych, stan zgryzu, istniejącej próchnicy, dna zatoki szczękowej, jamy nosowej, kanałów nerwów. W wypadku, kiedy pacjent dysponuje małą ilością kości stosuje się również tomografię komputerową oraz RVG, czyli radiowizjografią śródzabiegową. Więcej