PRÓCHNICA WTÓRNA (caries secundaria, secondary caries, recurrent caries) jest próchnicą występującą pod wypełnieniem lub wokół niego.
Do przyczyn jej powstania zalicza się głównie:
– błędy popełnione przez lekarza w czasie opracowywania bądź wypełniania ubytku,
– użycie materiałów słabej jakości,
– brak odpowiedniej szczelności brzeżnej,
– odłamanie brzegów wypełnienia.
Próchnicę wtórną można podzielić na:
• PRÓCHNICĘ WTÓRNĄ ZEWNETRZNĄ, inaczej powierzchowną (ang. outer = surface lesion)
Jest następstwem działania bakterii płytki nazębnej. Rozwija się tuż pod powierzchnią zęba.
• PRÓCHNICĘ WTÓRNĄ WEWNĘTRZNĄ, inaczej ścienną (ang. inner = wall lesion)
Rozwija się wzdłuż ściany wypełnienia. Jest następstwem mikroprzecieku bakteryjnego, bądź też jest niezależna od niego i wynika z przebiegu pryzmatów szkliwa, jako kontynuacja próchnicy wtórnej zewnętrznej.
Udowodniono, że sam mikroprzeciek bez wytworzenia się płytki nazębnej nie spowoduje próchnicy wtórnej. Dlatego też wysnuto wniosek, iż próchnica wtórna wewnętrzna nie rozwinie się bez zaistnienia próchnicy wtórnej zewnętrznej. Innym znanym podziałem próchnicy wtórnej jest podział na AKTYWNĄ (ang. active secondary caries) i na ZATRZYMANĄ (ang. arrested secondary caries). Jednak występują duże trudności w określeniu dokładnych kryteriów diagnostycznych tych typów próchnicy.
Do CHARAKTERYSTYCZNYCH OBJAWÓW PRÓCHNICY WTÓRNEJ możemy zaliczyć :
• plamę próchnicową pojawiającą się wokół wypełnienia,
• przebarwienia tkanki zęba wokół wypełnienia oraz brzegów samego wypełnienia (typowa brązowa obwódka),
• szczelinę brzeżną,
• miękkość i wilgotność cementu korzeniowego,
• ubytki otwarte z widoczną zębiną próchnicową.
Nawet najlepsze umiejętności najlepszego lekarza stomatologa na nic się nie zdadzą, jeśli nie dysponuje on gabinetem wyposażonym w choćby podstawowy sprzęt. Pacjenta trzeba przede wszystkim wygodnie posadzić (lub położyć) na fotelu. Niezbędne są także narzędzia i materiały do diagnozowania i leczenia.
Wyposażenie i organizacja poradni uzależniona jest od rodzaju jej działalności uwzględniając przy tym wymogi ergonomii, zasady BHP i względy estetyczne.
Całość wyposażenia można podzielić na podstawowe, specjalistyczne i pomocnicze.
W skład unitu stomatologicznego wchodzą:
|
Na konsoli lekarza znajdują się: • wiertarka turbinowa |
Dmuchawka wodno-powietrzna to urządzenie dostarczające wodę, sprężone powietrze i ich mieszaninę do pola operacyjnego. Może być nazywana strzykawką trójfunkcyjną. Udoskonaloną wersją jest strzykawka sześciofunkcyjna, podgrzewająca wodę i powietrze. Dmuchawka może też posiadać źródło światła, co stanowi duże udogodnienie dla lekarza.
Ssak usuwa wodę, ślinę i resztki materiałów z pola operacyjnego. Może służyć także do odciągania tkanek. Jest niezastąpiony przy zabiegach wymagających intensywnego chłodzenia wodą. Operowany przez wyszkoloną asystę stanowi ogromną pomoc dla stomatologa.
Ślinociąg składa się z przewodów wyprowadzających i wymiennej plastikowej końcówki. Można go dogiąć haczykowato tak, że spoczywa w najgłębszym miejscu jamy ustnej. Służy do odciągania wody i śliny, ale nie jest tak wydajny jak ssak.