Przodożuchwie morfologiczne – progenia, jest wrodzoną wadą kostną zgryzu. Charakterystyczny dla niej jest doprzedni przerost żuchwy i wydłużenie trzonu, co możemy zaobserwować, jako nadmierne wysunięcie brody do przodu – patrząc na osobę z profilu.
Przy dużej progenii pojawia się szpara pomiędzy szczęką górną, a nadmiernie wysuniętą do przodu żuchwą, co z kolei prowadzi do deformacji twarzy, gdyż w takim przypadku jej rysy są zaburzone, trudności z gryzieniem pokarmów, a nawet z wady wymowy.
Progenia jest wadą uwarunkowaną genetycznie, aczkolwiek wcześnie wykryta jest możliwa do wyleczenia tzw. bezinwazyjnego. Niemniej jednak problem ten jest zauważany dopiero wtedy, gdy wada jest już widoczna, a proces rozrostu kości zakończony. Wówczas zachowawcze leczenie ortodontyczne nie jest skuteczne, a osoba borykająca się z progenią kwalifikuje się już tylko do zabiegu operacyjnego.
Operacje progenii poprzedza leczenie ortodontyczne, które maksymalnie może trwać nawet przez okres dwóch lat, w którym lekarz ortodonta ustawia zęby w taki sposób, aby było możliwe prawidłowe złożenie zgryzu podczas wykonywanego zabiegu.
Przyczyną ubytków/deformacji układu stomatognatycznego i części twarzowej czaszki mogą być wady wrodzone (np. wady związane ze wzrostem szczęk) lub wady nabyte (np. pourazowe, po leczeniu chirurgicznym nowotworów). Na zniekształcenia tkanek składają się zmiany ilościowe i jakościowe, zróżnicowane ze względu na zakres i topograficznie. Zmiany morfologiczne wiążą się z zaburzeniami czynnościowymi, dotyczącymi funkcji mowy, żucia, połykania, oddychania; wpływają również na stan psychiczny. Charakter i natężenie zaburzeń zależą od umiejscowienia zmian, ich rozległości i etiologii.
Zniekształcenia tkanek środkowego piętra twarzy (kości szczęki i podniebienia) mogą być skutkiem operacyjnego leczenia nowotworów, niektórych wad wrodzonych i urazów. Najczęściej obserwuje się deformacje twarzy, okolicy policzkowej, podnosowej i warg. Ubytki podniebienia i połączenia jamy ustnej z jamą nosową wiążą się z zaburzeniami funkcji mowy, a także połykania (treść pokarmowa i płyny przedostają się do jamy nosowej). Może dojść do ograniczenia ruchów w stawach skroniowo-żuchwowych.
Deformacje tkanek dolnego piętra twarzy mogą obejmować tkanki miękkie, staw skroniowo-żuchwowy, kości żuchwy; mogą wynikać z urazów, wad wrodzonych, stanów zapalnych kości lub być następstwem usunięcia nowotworów (np. żuchwy, języka, dna jamy ustnej). Zależnie od charakteru zniekształcenia mogą wystąpić nieprawidłowe warunki zwarciowe, zaburzenia ruchu żuchwy, spłycenie dna jamy ustnej, ograniczenie ruchomości języka, a także zaburzenia mowy, połykania, żucia pokarmów.
Ubytek tkanek może dotyczyć również gałek gałki ocznych, nosa lub małżowin usznych. Rzadziej obserwuje się rozległe zniekształcenia i ubytki, obejmujące nie tylko kości szczęki i żuchwy, ale także kość jarzmową, tkanki oczodołu, policzka, gałki ocznej (najczęściej z towarzyszącymi zaburzeniami psychicznymi).
Źródłem dodatkowych problemów mogą być promieniowanie jonizujące i chemioterapia, które – obok korzyści w leczeniu onkologicznym – powodują działania niepożądane w zakresie morfologii i fizjologii tkanek.
Każdy rodzaj zaburzeń stanowi utrudnienie późniejszej rehabilitacji protetycznej. Więcej
Klasyfikacja wad szczękowo-zgryzowych oparta jest na podziale w stosunku do trzech płaszczyzn przestrzennych.
1) W stosunku do płaszczyzny pośrodkowej (strzałkowej)
2) W stosunku do płaszczyzny oczodołowej
3) W stosunku do płaszczyzny poziomej (horyzontalnej)
Płaszczyzna strzałkowa 1. Zgryz krzyżowy (vestibulocclusio) 2. Boczne przemieszczenie żuchwy (positio mandibulae lateralis) 3. Zgryz przewieszony (linguocclusio) |
Płaszczyzna oczodołowa 1. Tyłozgryz (distocclusio) 2. Tyłożuchwie (positio mandibulae posterior) a) czynnościowe 3. Przodozgryz (mesiocclusio) 4. Przodożuchwie (positio mandibulae anterior) |
Płaszczyzna pozioma 1. Zgryz otwarty (occlusio aperta) 2. Zgryz głęboki (occlusio profunda) |
Chirurgia szczękowo – twarzowa to specjalizacja zajmująca się przede wszystkim twarzoczaszką i jej okolicami.
Jest to specjalizacja interdyscyplinarna – łączy się z laryngologią, okulistyką i neurochirurgią. Najczęściej podczas zabiegów konieczna jest obecność neurochirurgów.
• Złamania kości szczęk – leczenie
• Chirurgiczne leczenie kości twarzoczaszki
• Leczenie rozszczepu podniebienia
• Nacinanie i drenowanie (usuwanie ropy) ropni
• Usuwanie wszelkiego rodzaju torbieli umiejscowionych w okolicach szczęk, w jamie ustnej
• Operacyjne leczenie zmian nowotworowych wargi, szczęki, żuchwy, ślinianek wraz z usuwaniem węzłów chłonnych
• Rekonstrukcja twarzy – tkanek miękkich, żuchwy, szczęki czy oczodołów
• Złamanie podstawy czaszki – leczenie
• Krwiaki wewnątrzczaszkowe
• Złamaniami podstawy czaszki
• Wady wrodzone typu: progenia (wysunięcie żuchwy do przodu), laterogenią (przesunięcie żuchwy do boku), zgryzem otwartym (zęby nie stykają się ze sobą), tyłożuchwie
Więcej