Ortognatyką, inaczej chirurgią ortognatyczną, nazywane jest interdyscyplinarne leczenie, realizowane pod czujnym okiem wielu specjalistów medycyny i stomatologii. Dzięki ortognatyce pacjenci, którzy mają poważne deformacje lub rozległe wady w obszarze twarzoczaszki i wymagają wysokospecjalistycznego, wieloetapowego leczenia, mogą uzyskać lub odzyskać możliwość normalnego życia i – nieraz – żucia.
Istnieją wady i deformacje twarzoczaszki, których nie da się wyleczyć jedynie metodami oferowanymi przez współczesną ortodoncję. Wtedy wykorzystuje się możliwości ortognatyki, inaczej chirurgii ortognatycznej. W skład zespołu wielospecjalistycznego wchodzą m.in. stomatolodzy, w tym specjaliści z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej, ortodonci, periodontolodzy, protetycy, a również lekarze medycyny, tacy jak laryngolodzy, anestezjolodzy, interniści, pediatrzy oraz psycholodzy czy logopedzi. Skład zespołu dobierany jest zawsze pod potrzeby konkretnego pacjenta.
W przypadku poważnych wad bądź deformacji twarzoczaszki trzeba podjąć nieraz bardzo skomplikowane leczenie chirurgiczne, które prowadzić będzie między innymi do zmiany położenia elementów kostnych w górnej i dolnej szczęce czy do korekty położenia i ułożenia struktur znajdujących się w środkowej i górnej części twarzoczaszki, takich jak nos, oczodoły czy pokrywa czaszki.
Terapie opracowywane są wspólnie przez specjalistów wchodzących w skład zespołu interdyscyplinarnego, a wszystkie zabiegi są precyzyjnie planowane i monitorowane. Dzięki nowoczesnym systemom do obrazowania trójwymiarowego możliwe jest również korygowanie planów na bieżąco już w trakcie operacji. Powoduje to, że leczenie ortognatyczne cechuje obecnie bardzo wysoki współczynnik powodzenia, a jednocześnie ryzyko powikłań jest bardzo małe. Więcej
Dysplazja włóknista (dysplasia fibrosa) to rzadka choroba kości, która polega na przemianie prawidłowej tkanki kostnej w tkankę włóknistą i jej wtórnym kostnieniu. Dysplazja może dotyczyć wielu kości szkieletu (dysplazja wieloogniskowa, poliostotyczna) lub występować w postaci monoostotycznej (najczęstszej), jednoogniskowo – np. tylko w kościach szczęk. (Ze względu na budowę i lokalizację anatomiczną przebieg kliniczny dysplazji w kościach szczęk różni się od zmian obserwowanych w kościach długich.) W leczeniu stosuje się metody zachowawczo-farmakologiczne i chirurgiczne.
Dysplazja włóknista to wada rozwojowa polegająca na zaburzeniu wzrostu, modelowania i zmianach w strukturze kości w okresie przemian tkanki łącznej w chrzęstną lub kostną ze skłonnością do tworzenia nowej, metaplastycznej, bezstrukturalnej kości. Kości, która może ulegać wtórnej mineralizacji i uwapnieniu.
Na podstawie obrazu radiologicznego wyróżnia się dysplazję zagęszczającą, torbielowatą i mieszaną, których objawy kliniczne i radiologiczne są zwykle wystarczająco charakterystyczne, by wnioskować o rozpoznaniu. Badanie histopatologiczne umożliwia różnicowanie dysplazji z innymi zmianami nowotworopodobnymi.
Zmiany chorobowe w kościach powstają we wczesnym wieku, zazwyczaj długo przed pojawieniem się objawów klinicznych. Choroba wykrywana jest najczęściej u dzieci, nawet w pierwszym roku życia. W jej przebiegu można wyróżnić następujące okresy:
Choroby rzadkie w jamie ustnej są – paradoksalnie – liczne. Bo choć występują rzadko, to lista jednostek chorobowych, które mogą dawać objawy także w obrębie jamy ustnej, jest – wbrew pozorom – długa. Nie jest to lista zamknięta i stała, gdyż klasyfikacja chorób rzadkich ulega modyfikacjom z uwagi na dokonywane odkrycia i lepszą znajomość genomu człowieka.
Zgodnie z definicją Komisji Europejskiej, za chorobę rzadką uznaje się chorobę, która występuje z częstością mniejszą niż 5 przypadków na 10 tysięcy osób[1]. Ponadto niektórzy wyodrębniają jeszcze zestaw cech, z których przynajmniej jedna musi być obecna u osoby dotkniętej chorobą, aby schorzenie to można było uznać za rzadkie. Są to:
Przyczyną chorób rzadkich – także tych, które dają objawy w jamie ustnej – są:
Choroby rzadkie mogą wystąpić w każdym wieku – z tego powodu ich symptomy w jamie ustnej mogą trwać przez całe życie osoby dotkniętej schorzeniem (choroba Downa) lub przez większą jego część, albo też pojawić się dopiero w wieku starszym (pemfigoid bliznowaciejący). Co ciekawe, ta sama jednostka chorobowa może u dotkniętych nią osób manifestować się w rozmaity sposób i tylko część symptomów może być wspólna dla wszystkich. Więcej
Cerec profesjonalny sprzęt do gabinetu dentystycznego Więcej
Cerec profesjonalny sprzęt do gabinetu dentystycznego Więcej
Przodożuchwie morfologiczne – progenia, jest wrodzoną wadą kostną zgryzu. Charakterystyczny dla niej jest doprzedni przerost żuchwy i wydłużenie trzonu, co możemy zaobserwować, jako nadmierne wysunięcie brody do przodu – patrząc na osobę z profilu.
Przy dużej progenii pojawia się szpara pomiędzy szczęką górną, a nadmiernie wysuniętą do przodu żuchwą, co z kolei prowadzi do deformacji twarzy, gdyż w takim przypadku jej rysy są zaburzone, trudności z gryzieniem pokarmów, a nawet z wady wymowy.
Progenia jest wadą uwarunkowaną genetycznie, aczkolwiek wcześnie wykryta jest możliwa do wyleczenia tzw. bezinwazyjnego. Niemniej jednak problem ten jest zauważany dopiero wtedy, gdy wada jest już widoczna, a proces rozrostu kości zakończony. Wówczas zachowawcze leczenie ortodontyczne nie jest skuteczne, a osoba borykająca się z progenią kwalifikuje się już tylko do zabiegu operacyjnego.
Operacje progenii poprzedza leczenie ortodontyczne, które maksymalnie może trwać nawet przez okres dwóch lat, w którym lekarz ortodonta ustawia zęby w taki sposób, aby było możliwe prawidłowe złożenie zgryzu podczas wykonywanego zabiegu.