Każda kobieta decydująca się zajść w ciąże powinna bezwzględnie wyleczyć wszystkie ubytki próchnicowe. Niemniej nie zawsze jest to możliwe, ponieważ ciąża niejednokrotnie nie jest planowana. 

Prawidłowa higiena jamy ustnej u kobiet ciężarnych jest bardzo ważna – szalejąca w organizmie burza hormonów bardzo często prowadzi do chorób dziąseł, a te z kolei są podatne na zapalenie, wówczas, gdy zalega płytka nazębna. Ciężarna, aby zapewnić swojemu jeszcze nienarodzonemu maleństwu silne i zdrowe żeby powinna przestrzegać zbilansowanej diety, w której swoje miejsce znajdą nie tylko owoce i warzywa, ale również pełnoziarniste pieczywo, mięso, ryby, oraz produkty mleczne. Ponadto codzienna higiena jamy ustnej powinna odbywać się przy pomocy past z dużą zawartością fluoru, płynów do płukania jak również chroniących dziąsła żeli. Po porodzie dziecko jest karmione przez matkę piersią. Badania naukowe dowiodły, że maluchy karmione piersią, rzadziej borykają się z próchnicą – o ile jest taka możliwość, dziecko należy karmić piersią jak najdłużej. Maluszki karmione butelką bardzo często dotyka próchnica butelkowa.

W obrębie jamy ustnej małego dziecka występuje około 300 różnych szczepów bakteryjnych – przeważająca część z nich jest odpowiedzialna za rozwój próchnicy. Pediatrzy i stomatolodzy ostrzegają, aby unikać kontaktu śliny dorosłego człowieka z jamą ustną malucha; nie należy oblizywać smoczków ani łyżeczek, ponieważ odpowiedzialne za powstawanie próchnicy bakterie przenikają przez ślinę i zwiększają ryzyko wystąpienia próchnicy nawet u rocznego dziecka.

ZĄBKOWANIE 

Nie można precyzyjnie określić terminu wyrzynania się pierwszych ząbków mlecznych – zazwyczaj maluch zaczyna ząbkować około 4-6 miesiąca życia, ale zdarza się, że ząb zacznie się wyrzynać już w 3 miesiącu, lub wprost odwrotnie, w 11-12 miesiącu. Do trzeciego roku życia dziecko ma już wyrżnięte 20 zębów mlecznych.

KOLEJNOŚĆ WYRZYNANIA ZĘBÓW MLECZNYCH

• Siekacze przyśrodkowe
• Siekacze boczne
• Kły
• Pierwsze zęby trzonowe
• Drugie zęby trzonowe

Warto wspomnieć również, że im później dziecku zaczną się wyrzynać pierwsze zęby mleczne, tym będą one mocniejsze. Oczywiście fakt, czy dziecko będzie miało próchnice jest przede wszystkim uwarunkowane genetycznie, ale pomimo tego należy bezwzględnie dbać o higienę jamy ustnej malucha.

JAK PRAWIDŁOWO DBAĆ O ZĘBY DZIECKA?  

• kiedy tylko wyrzną się pierwsze ząbki, należy je czyścić miękką szczoteczką (na samym początku należy pokazać maluszkowi jak prawidłowo trzymać szczoteczkę i jak się nią posługiwać)
• należy nauczyć dziecko używania nici dentystycznych (podczas nitkowania zębów należy być przy dziecku)
• oczyszczanie języka skrobaczką (na języku znajduje się ogromna ilość bakterii)
• ograniczenie do minimum słodyczy i dosładzanych potraw
• jak najszybsze odzwyczajenie malucha od smoczka
• po ukończeniu 12 miesiąca życia należy przeprowadzić pierwszą wizytę u stomatologa
• u kilkulatka warto wykonać całkowicie bezbolesny zabieg lakierowania zębów

ZĘBY MLECZNE

Zęby mleczne powszechnie zwane mleczakami kształtują jamę ustną do 8 roku życia. Próchnica zębów mlecznych może przyczynić się do powstawania próchnicy w zębach stałych. Przebiega ona w czterech etapach:
1. próchnica początkowa
2. próchnica powierzchniowa
3. próchnica średnia
4. próchnica głęboka

WYPADANIE ZĘBÓW MLECZNYCH

Wypadanie zębów mlecznych jest tak, jak i wyrzynanie cechą indywidualną, niemniej jednak można zauważyć schemat utraty ząbków:
• 6 – 7 lat – przyśrodkowe siekacze w szczęce i żuchwie
• 7 – 8 lat – boczne siekacze w szczęce i żuchwie
• 9 – 12 lat – kły w szczęce górnej
• 10 -12 lat – kły w żuchwie
• 9 – 11 lat – I trzonowce
• 10 – 12 lat – II trzonowce

Jeżeli zęby mleczne wypadną zbyt wcześnie może to prowadzić po powstania wad zgryzu. Obecność mleczaków nie jest przypadkowa – są one konieczne, aby stałe zęby wyrosły prawidłowo.