Wyniki dla: ciąża

Rewolucja hormonalna, jaka przetacza się przez ciało kobiety w czasie ciąży, ma silny wpływ na zdrowie jamy ustnej. Od lat wiadomo, że częściej występują stany zapalne dziąseł z powodu rozpulchnienia i tkliwości miękkich tkanek tego obszaru ciała. Teraz natomiast naukowcy z Norwegii udowodnili, że w jamie ustnej kobiet w ciąży znajduje się również więcej najgroźniejszych bakterii próchnicy – Streptococcus mutans.

Jednym z podstawowych czynników, który ma istotne znaczenie dla zdrowia jamy ustnej, jest ślina. Z przeprowadzonego w Norwegii badania wynika, że na właściwości śliny duży wpływ ma ciąża. Wskutek zmian we właściwościach śliny w jamie ustnej przyszłej mamy zmianie ulega mikrobiom – pojawia się więcej powodujących próchnicę bakterii S. mutans w porównaniu do kobiet nieciężarnych. Niemieccy badacze odkryli również, że u kobiet w ciąży pojawia się też stres oksydacyjny i zmniejsza się zdolność ochrony przed wolnymi rodnikami[1].

Jak ciąża sprzyja chorobom jamy ustnej?

Badacze wzięli pod lupę właściwości śliny przyszłych mam i doszli do wniosku, że za powstanie warunków, które ułatwiają wzrost Streptococcus mutans, odpowiadają fizjologiczne zmiany, jakie zachodzą w organizmie kobiety w ciąży. Więcej

Jedna ciąża, jeden ząb? Nieprawda, ponieważ ciąża – wbrew temu, co sądzono jeszcze kilka dekad temu – nie powoduje demineralizacji kości i szkliwa w uzębieniu przyszłej mamy. Każda kobieta oczekująca dziecka może mieć zęby zdrowe i w komplecie, pod warunkiem jednak, że będzie o nie dbać cały czas, a nie tylko okazyjnie, i że nawyk troszczenia się o zdrowie jamy ustnej wyrobi w sobie na długo przed poczęciem dziecka. Dobrze będzie, jeśli ten sam zdrowy nawyk wykształci u siebie ojciec dziecka –  badania dowodzą, że zdrowe przyzębie sprzyja poczęciu potomka, ponieważ chroni przed spadkiem płodności i jakości nasienia oraz przed obniżeniem się potencjału męskości.

Zdrowe zęby i przyzębie u kobiety mają fundamentalny wpływ na prawidłowy przebieg ciąży oraz sprzyjają rozwojowi płodu. Liczne badania i statystyki wskazują bowiem, że stany zapalne jamy ustnej i choroby przyzębia mogą być przyczyną aż 1/5 wszystkich porodów przedwczesnych i poronień oraz urodzeń dzieci z niską masą.

Przed zajściem w ciążę:

Konieczne są:

• regularne wizyty kontrolne oraz usunięcie kamienia;
• wyleczenie zębów i zapaleń dziąseł i przyzębia;
• jeśli trzeba – również wykonanie ekstrakcji zębów nienadających się do leczenia.

Niewskazane jest przekładanie leczenia małych zmian próchnicowych na czas po ciąży, bo zmiany hormonalne w okresie oczekiwania na dziecko mogą przyspieszać postęp choroby i w ciągu kilku miesięcy plamy na szkliwie ulegną powiększeniu lub może dojść do poważnych, nieodwracalnych zniszczeń w żywych tkankach zęba. Wtedy jedynym rozwiązaniem może okazać się dewitalizacja zęba (zatrucie go) i przeprowadzenie leczenia endodontycznego. Przekładanie leczenia na okres po porodzie jest ryzykowne także z tego powodu, że młoda mama najczęściej jest bardzo zajęta opieką nad maluszkiem i może się zdarzyć, że z braku czasu zaniedba higienę jamy ustnej, a zaplanowane leczenie przesunie na dalszy termin.

Dozwolone jest:

• wybielanie zębów;
• wszczepianie implantów – zabieg implantowania trzeba wykonać odpowiednio wcześnie przed zajściem w ciążę, aby wszczepy mogły silnie zintegrować się z kością, wtedy implant nie będzie się chwiał w dziąsłach rozpulchnionych wpływem hormonów ciążowych.

Więcej

Ciąża to czas szczególny dla przyszłej mamy, charakteryzujący się huśtawką hormonalną, jaka nastaje w organizmie kobiety z początkiem okresu rozwoju i wzrostu płodu, trwa aż do rozwiązania i stabilizuje się dopiero wiele miesięcy po porodzie, jeśli kobieta karmi piersią.

Zmiany hormonalne mają silny wpływ na kondycję tkanek jamy ustnej ciężarnej:

• bezpośrednio, ponieważ wzrost progesteronu może powodować rozpulchnienie, obrzmienie i przerost dziąseł, a wzrost stężenia estrogenów we krwi zwiększa podatność śluzówki jamy ustnej na podrażnienia;
• pośrednio, ponieważ modulują zachowania kobiety i sprawiają, że ma ona dużą ochotę na podjadanie między posiłkami (szczególnie przekąsek słodkich lub kwaśnych), co obniża pH w jamie ustnej i zmniejsza sprawność omywania zębów przez ślinę. Modyfikują też działanie układu odpornościowego.

Kobiety w ciąży narażone są na:

• Zwiększone ryzyko próchnicy – z powodu wspomnianego wyżej podjadania między posiłkami. Sprzyja to osadzaniu się nalotu na szkliwie i odkładaniu się kamienia nazębnego. Bakterie żyjące w jamie ustnej wykorzystują zawarty w przekąskach cukier do podtrzymania własnego metabolizmu i rozmnażania się, wytwarzając przy tym produkty uboczne w postaci kwasów. Związki te demineralizują szkliwo, osłabiając je w ten sposób, i sprzyjają pojawianiu się ubytków próchniczych. Ryzyko próchnicy zwiększa także przesadnie ostrożne i oszczędne (a przez to niedokładne) szczotkowanie tkliwych i rozpulchnionych dziąseł objętych stanami zapalnymi.

Więcej

Leczenie stomatologiczne w czasie trwania ciąży – informacje ogólne

Stan zdrowia zębów kobiety ciężarnej może mieć istotny wpływ zarówno na przebieg ciąży jak i na stan zdrowia dziecka tuż po urodzeniu. Dane szacunkowe podają, iż niespełna 20% przedwczesnych porodów ma ścisły związek z fatalnym stanem w obrębie jamy ustnej i zębów. Ponadto niska waga noworodków jest również skutkiem problemów związanych z chorobami przyzębia oraz zachodzącymi podczas trwania ciąży stanami zapalnymi jamy ustnej. Aby uchronić nienarodzone maleństwo przed jakimikolwiek wadami niezbędna jest profilaktyka, oraz wyleczenie wszelkich ubytków przed zajściem w ciąże (o ile jest to możliwe). Należy wiedzieć również, iż w pierwszym trymestrze ciąży większość kobiet cierpi z powodu nawracających nudności (wymiotów), które doprowadzają do uszkodzenia szkliwa i nasilają rozrost istniejących już ubytków próchnicowych.

Kobiety w ciąży często skarżą się na wszelkiego rodzaju bóle zębów, jak również zauważają, że ubytki próchnicowe ulegają powiększeniu. Dzieje się to za sprawą zaniedbań prawidłowej higieny jak również częstego podjadania np. słodyczy, lub innych pokarmów bogatych w węglowodany.

Zapalenie dziąseł: W okresie ciąży wiele kobiet boryka się z zapaleniem dziąseł – na całe szczęście jest to zjawisko przemijające. Ciążowe zapalenie dziąseł dotyka kobiety najczęściej w drugim trymestrze i może trwać aż do dziewiątego miesiąca – objawy mogą nasilać się wraz z każdym kolejnym tygodniem, zanikać lub też utrzymywać się w niezmienionym stanie. Schorzenie ustępuje najczęściej przed porodem lub też w niedługim czasie po rozwiązaniu.

Więcej

Jak wynika z ostatnich badań istnieje związek pomiędzy chorobą parodontalną a ciążą.

Nie leczona parodontoza u brzemiennych kobiet może stanowić poważny czynnik ryzyka przedwczesnych porodów (około 37 dni przed terminem) i niedowagi masy ciała (2.500 mniej). Istnieje prawdopodobieństwo, że infekcja przechodzi do odcinka genitalno – moczowego wpływając na rezultat ciąży. Udowodniło to wiele badań dokonując pomiarów głębokości kieszonek parodontycznych pośród matek dzieci o normalnym ciężarze i matek dzieci narodzonych z niedowagą. Mechanizm może być wynikiem produkcji toksyn ze strony bakterii i przenikania substancji produkowanych przez matkę takich jak prostaglandyna i interleukina. Podwyższony poziom tych substancji w układzie ustnym i w konsekwencji na odcinku genitalno-moczowym może stanowić wystarczający bodziec do stymulacji przyśpieszonego porodu.

Więcej

Statystyki pokazują, że wciąż około 10% kobiet na świecie sięga po alkohol w czasie ciąży. W rezultacie, dzieci takich matek cierpią na FAS lub FASD, czyli poalkoholowe zaburzenia rozwojowe. Przejawiają się one zarówno na płaszczyźnie psychicznej, jak i fizycznej. Jednym z problemów jest zły stan zdrowia jamy ustnej.

Ciąża – ważny czas dla zębów

Choć nowonarodzone dziecko nie ma jeszcze wykształconych zębów, posiada już tzw. pączki zębowe, zwane inaczej narządami szkliwnymi. Są one podstawą do powstania późniejszych zębów mlecznych i stałych. To obrazuje jak ważne procesy rozwojowe następują już w czasie życia płodowego. Zależy od nich kondycja późniejszych zębów, a zatem ważne jest, aby etap tworzenia pączków zębowych przebiegł prawidłowo. Niestety, może zaburzyć go zarówno alkohol, jak i narkotyki przyjmowane przez kobietę w czasie ciąży.

FAS i FASD a zdrowie jamy ustnej

Naukowcy podejmują liczne badania, których celem jest poznanie zależności pomiędzy spożywaniem alkoholu przez kobietę w ciąży a stanem zębów dziecka. Jedno z badań wykazało, że u dzieci z FASD próchnica występuje częściej i w mocno zaawansowanej postaci. Mowa tutaj o przypadkach, w których już przed ukończeniem 12. roku życia dzieci z powodu złego stanu zębów musiały być poddane hospitalizacji. Dzieci takie cierpią także na szereg wad zgryzu, w tym głównie zgryzy krzyżowe i wady zgryzu klasy II. Często dochodzi także do stłoczeń zębów i do nieprawidłowości w układzie stomatognatycznym, którego skutkiem jest oddychanie przez usta. Więcej

Jesień tradycyjnie oznacza początek sezonu grypowego. W sieci możemy znaleźć wiele porad dotyczących tego, jak uchronić się od grypy. Wciąż jednak mało mówi się o tym, jak duże znaczenie ma w tym względzie higienizacja zębów. Dlaczego zęby pozbawione kamienia nazębnego to lepsza odporność organizmu?

Higiena zębów a ryzyko grypy – badania

Omawianym zagadnieniem zainteresowali się niegdyś japońscy naukowcy, przeprowadzając badania na seniorach. Badanych podzielono na dwie grupy. Grupę badawczą stanowiły osoby korzystające z zabiegów profesjonalne higienizacji zębów, takich jak skaling czy piaskowanie. W skład grupy kontrolnej wchodziły natomiast osoby nie korzystające z tego typu zabiegów. Okazało się, że tylko 1 osoba z grupy badawczej zachorowała na grypę w okresie objętym badaniem, natomiast w grupie kontrolnej było to aż 9 osób.

Odciąż swój układ odpornościowy

Aby znaleźć wytłumaczenie dla wyników wspomnianego badania, trzeba odwołać się do istoty zabiegu higienizacji zębów. Otóż jego celem jest dokładne usunięcie zalegającego kamienia nazębnego. Wraz z nim pozbywamy się ulokowanych tam bakterii i innych mikroorganizmów, które obciążają nasz układ odpornościowy. Układ odpornościowy walczący z mniejszą liczbą patogenów jest w stanie skuteczniej reagować na wirusy, w tym m.in. wirusa grypy. Więcej

Wsparciem dla osób z dysfunkcjami stawu skroniowo-żuchwowego jest przede wszystkim fizjoterapia stomatologiczna. Jednak nawet najlepsza terapia będzie mało skuteczna, jeśli nie zaprzestaniemy kultywowania złych nawyków obciążających wspomniane stawy. Dowiedzmy się, o jakich nawykach mowa.

Odpowiednia postawa ciała

Choć na pierwszy rzut oka to, jak siedzimy, wydaje się nie mieć związku z obciążaniem stawów skroniowo-żuchwowych, w rzeczywistości ma duże znaczenie. Unikajmy garbienia się, gdyż powoduje ono zmianę pracy mięśni, a jednocześnie ruchomości żuchwy. Niewskazane jest również częste i długotrwałe pochylanie głowy. Powinna ona być w jednej płaszczyźnie z odcinkiem kręgosłupa szyjnego. Wiele osób ma także nawyk podpierania brody rękami. Powoduje on nacisk na stawy i mięśnie żuchwy oraz wypychanie krążka stawowego, czego konsekwencją mogą być zaburzenia ruchomości żuchwy. Podpieranie brody tworzy także nacisk na zęby, który może uszkadzać szkliwo.

Niewłaściwe żucie i złe nawyki

Codziennie podczas przeżuwania pokarmów wykonujemy dużą liczbę ruchów żuchwą. Jeśli robimy to niewłaściwie, z każdym ruchem pogłębiamy problemy związane ze stawami skroniowo-żuchwowymi. Osoby borykające się z nimi powinny starać się przeżuwać pokarm po obydwu stronach, aby równomiernie obciążać stawy skroniowo-żuchwowe. Pamiętajmy jednak, aby ich nie nadwyrężać. Nie sięgajmy zatem po gumę po żucia albo pokarmy wymagające żmudnego przeżuwania. Unikajmy także twardych pokarmów. Więcej

Zabiegi z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej stosunkowo rzadko działają obciążająco na stan ogólny pacjenta. Powikłania zagrażające życiu, jeśli występują, obserwowane są zwykle w bezpośrednim okresie pozabiegowym i mogą wiązać się z samą operacją, rodzajem znieczulenia, obecnością dodatkowych obciążeń i chorób współistniejących.

Specyfika stanów nagłych i groźnych dla życia w chirurgii szczękowo-twarzowej dotyczy głównie ich (niebezpiecznego) przebiegu. W większości przypadków powikłania (pośrednio lub bezpośrednio) wynikają z zaburzeń podstawowej czynności życiowej: oddychania. Powikłaniom można jednak zapobiegać, m.in. przez odpowiednie postępowanie przedoperacyjne i pooperacyjne.

Nadzór pooperacyjny i kontrola bólu

Postępowanie pooperacyjne polega na dokładnej obserwacji chorego. Pacjenci, którzy są przenoszeni na oddział wybudzeń, wymagają nadzoru i zindywidualizowanego monitorowania. Jego rodzaj i czas zależy od:

• przeprowadzonego zabiegu
• oceny przedoperacyjnej
• trudności śródoperacyjnych i wyrównania zaburzeń homeostazy
• oceny stanu wybudzenia po znieczuleniu.

Ścisła obserwacja pacjenta ma na celu stałą lub okresową ocenę podstawowych czynności życiowych.

Ocena (co 10 minut) podstawowych parametrów na oddziale pooperacyjnym obejmuje: tętno, częstość oddechów, ciśnienie tętnicze krwi, poziom świadomości; ponadto: pulsoksymetrię/oksymetrię, elektrokardiografię, temperaturę ciała. Stopień świadomości zazwyczaj ocenia się za pomocą jednej ze skal głębokości sedacji (np. skali Ramseya).

Ocenę stanu pacjenta po znieczuleniu ułatwia również skala Stewarda, pomocna podczas podejmowania decyzji o przekazaniu pacjenta z sali wybudzeń do „zwykłej” sali pacjentów lub o wypisie po zabiegu w trybie chirurgii jednego dnia. Bezpośredni okres wybudzenia, czyli powrót odruchów obronnych, czynności ruchowej i stanu świadomości, wskazuje, że pacjent może zostać przeniesiony z sali wybudzeń na oddział. Pośredni okres wybudzenia (gotowość pacjenta do opuszczenia szpitala po zabiegu) oznacza: Więcej

Nadwrażliwość zębiny oznacza krótkotrwały, ostry ból występujący w odpowiedzi na nieszkodliwe bodźce działające na odsłoniętą zębinę (ból, który nie może być wiązany z inną nieprawidłowością lub patologią zęba). Do nieszkodliwych bodźców tego rodzaju należą bodźce termiczne, dotykowe, osmotyczne i dehydratacyjne, które mogą występować naturalnie w środowisku jamy ustnej. Do wrażliwości zębiny mogą usposabiać różnorodne czynniki – zarówno ogólne, jak miejscowe.

Nadwrażliwość zębiny i etapy jej rozwoju

Zębina, którą w części koronowej pokrywa szkliwo, a w części korzeniowej – cement, w warunkach fizjologicznych nie jest wrażliwa. Wrażliwość na bodźce pojawia się po jej odsłonięciu – jako prawidłowa reakcja obronna miazgi.

Nadwrażliwość zębiny powstaje w wyniku aktywacji włókien nerwowych A-beta i A-delta; jej skutkiem jest ostry, zlokalizowany i przemijający ból, tzw. ból zębinowy. To rodzaj alarmu: kanaliki zębinowe są otwarte i drożne w kierunku miazgi, czyli są podatne na różne bodźce, wnikanie bakterii i ich toksyn. Ból zębinowy może występować w różnych stanach klinicznych: towarzyszyć ubytkom próchnicowym, nadłamanym lub złamanym koronom (bez obnażenia miazgi), bruzdom podniebienno-dziąsłowym i in.

Ból w nadwrażliwości zębiny jest nagły, umiejscowiony i utrzymuje się, dopóki działa bodziec. Ból może być wywoływany przez bodźce:

• termiczne (najczęściej): np. zimne powietrze, zimne/gorące pokarmy/napoje
• chemiczne: pokarmy kwaśne i kwasy (wynik metabolizmu bakterii płytki)
• osmotyczne: stężone roztwory cukru i soli
• mechaniczne: dotyk, szczotkowanie zębów, zgłębnikowanie itp.

W rozwoju nadwrażliwości zębiny można wyróżnić dwie zasadnicze fazy:

• umiejscowione odsłonięcie zębiny
• otwarcie zewnętrznych ujść kanalików z zachowaniem drożności w kierunku domiazgowym (co inicjuje ból pod wpływem działania nieszkodliwych bodźców).

Więcej